Μεταβολή των τάσεων στον τομέα της απασχόλησης: πώς η μετάβαση προς μια πράσινη, ψηφιακή οικονομία θα επηρεάσει την ευρωπαϊκή απασχόληση

Οι θέσεις εργασίας στην Ευρώπη αναμένεται να αλλάξουν με ταχύ ρυθμό τα επόμενα χρόνια, καθώς η ΕΕ επιδιώκει να μειώσει βραχυπρόθεσμα τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, μεταβαίνοντας παράλληλα σε μια οικονομία που δίνει προτεραιότητα στην ψηφιακή τεχνολογία. Στόχος της ΕΕ είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 55 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Εάν επιτευχθεί ο στόχος, η Ευρώπη θα είναι η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος, όπως έχει δηλώσει η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyenhttps://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/STATEMENT_22_5523 – θα υπάρχει ζήτηση για νέες θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης σε αναδυόμενους πράσινους κλάδους, ενώ σε τομείς όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και η γεωργία το εργατικό δυναμικό θα μειωθεί.

Ταυτόχρονα πραγματοποιείται μια τρίτη, δημογραφική, μετάβαση. Το γηράσκον εργατικό δυναμικό δεν αντικαθίσταται με τον ίδιο ρυθμό από νεότερους εργαζόμενους, οι οποίοι παραμένουν πλέον περισσότερα χρόνια στην εκπαίδευση, σύμφωνα με την έκθεση του 2023 «Skills in Transition: the way to 2035» (Οι δεξιότητες σε φάση μετάβασης: η πορεία προς το 2035) του Cedefop(Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης). Επομένως, είναι σημαντικό να αυξηθεί η συμμετοχή των εργαζομένων μέσης ειδίκευσης, ιδίως των γυναικών, για την κάλυψη των κενών θέσεων εργασίας.

«Η Ευρώπη βρίσκεται σε σημείο καμπής», δηλώνουν ο Jürgen Siebel, εκτελεστικός διευθυντής του Cedefop, και ο Antonio Ranieri, επικεφαλής του τμήματος για την ΕΕΚ (επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση) και τις δεξιότητες, στην έκθεση «Skills in Transition». «Η υπό εξέλιξη κλιματική έκτακτη ανάγκη, η ψηφιακή επανάσταση, οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι κρίσεις του κόστους ζωής θέτουν εκ βάθρων υπό αμφισβήτηση τον οικονομικό και κοινωνικό ιστό των χωρών, των οικονομικών τομέων και των κοινοτήτων.» Και προσθέτουν: «Ενώ είναι ολοένα και πιο δύσκολο να προβλέψουμε τις μελλοντικές αλλαγές, είναι όλο και πιο προφανές ότι οι επιλογές που κάνουμε αυτή τη δεκαετία σε σχέση με την εφαρμογή της πολιτικής θα καθορίσουν τη μορφή του μέλλοντος.»

Οι κύριοι Siebel και Ranieri διαπιστώνουν ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό και δεξιότητες, ιδίως σε τομείς όπως οι κατασκευές, η περίθαλψη και η πληροφορική, καθώς και έλλειψη ποιοτικών θέσεων εργασίας που προσφέρουν αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και ευκαιρίες αξιοποίησης των δεξιοτήτων. Αλλά μέχρι στιγμής, όπως δηλώνουν, παρά τις «τεράστιες δυνατότητες» που προσφέρει η επανειδίκευση, δεν προσελκύει μεγάλο ενδιαφέρον.

Μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία

Η επέκταση των στρατηγικών για τις ψηφιακές και τις πράσινες θέσεις εργασίας αναμένεται ότι θα σημάνει ανάπτυξη για τις βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της μεταποίησης — καθώς η παραγωγή προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των ημιαγωγών, των σπάνιων γαιών και των ιατρικών εφοδίων, προσεγγίζει το σημείο χρήσης, σύμφωνα με την έκθεση «Skills in Transition».

Η κατάρτιση για την παροχή βοήθειας στους εργαζομένους σε παρακμάζοντες τομείς και περιφέρειες θα είναι σημαντική για τη βελτίωση των δεξιοτήτων για την πράσινη μετάβαση, όπως υποδεικνύει η έκθεση. Οι εργαζόμενοι υψηλής ειδίκευσης, όπως οι επιστήμονες στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης που εφευρίσκουν πράσινες λύσεις, θα χρειαστούν την υποστήριξη τεχνικών που τις εφαρμόζουν.

Ψηφιακές δεξιότητες

Μια πιο βιώσιμη οικονομία θα υποστηρίζεται από θέσεις εργασίας υψηλής τεχνολογίας. Το Cedefop προβλέπει ισχυρή αύξηση των επαγγελματικών ρόλων στον τομέα των ΤΠΕ έως το 2035, αν και αναμένει ότι ορισμένες θέσεις απασχόλησης στον ψηφιακό τομέα θα μειωθούν καθώς θα αυξηθεί η αυτοματοποίηση. Η πρόσληψη προσωπικού αναμένεται να αποτελέσει πρόκληση επειδή είναι δύσκολο να αναβαθμιστούν οι δεξιότητες των ατόμων που κατέχουν θέσεις μεσαίου και χαμηλού επιπέδου, τα οποία πρέπει σήμερα να διαθέτουν περισσότερες ψηφιακές δεξιότητες, καθώς και σε περίπτωση που δεν υπάρχουν αρκετοί νέοι που να διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα για στελέχωση θέσεων υψηλής ειδίκευσης.

Μακροπρόθεσμες λύσεις

• Ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο που συνδυάζει την εκπαίδευση και την κατάρτιση με πολιτικές για την αγορά εργασίας οι οποίες επενδύουν σε ψηφιακές δεξιότητες και δεξιότητες στους τομείς STEM και προωθούν την ΕΕΚ.
• Συμμετοχή και ενίσχυση των τοπικών και εθνικών εργοδοτών και φορέων χάραξης πολιτικής σε ό,τι αφορά την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση.
• Πρόβλεψη των μελλοντικών αναγκών σε δεξιότητες και κατανόηση των υφιστάμενων ελλείψεων δεξιοτήτων.

Μάθετε περισσότερα σχετικά με την κατεύθυνση της απασχόλησης στην ΕΕ στην έκθεση Skills in Transition: the way to 2035 (Οι δεξιότητες σε φάση μετάβασης: η πορεία προς το 2035), του Cedefop.

Σχετικοί σύνδεσμοι:

Skills in Transition: the way to 2035 (Οι δεξιότητες σε φάση μετάβασης: η πορεία προς το 2035)

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία

Το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Διαβάστε περισσότερα:

Ευρωπαϊκές ημερίδες για την απασχόληση

Αναζητήστε συμβούλους EURES

Συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στις χώρες EURES

Βάση αναζήτησης εργασίας EURES

Υπηρεσίες EURES για τους εργοδότες

Πρόγραμμα εκδηλώσεων EURES

Προσεχείς εκδηλώσεις επί γραμμής

Το EURES στο Facebook

Το EURES στο X

Το EURES στο LinkedIn

Το EURES στο Instagram