Informacje o rynku pracy: Polska

Informacje ogólne o Polsce

Polska położona jest między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w przeważającej części w dorzeczu Wisły i Odry. Od północy Polska graniczy z Rosją i Litwą, od wschodu z Białorusią i Ukrainą, od południa ze Słowacją i Czechami, a od zachodu z Niemcami. Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 696 km², co daje jej 69 miejsce na świecie i 9 w Europie. Zamieszkana przez prawie 38,2 miliona osób (marzec 2021 r.). Polska podzielona jest na 16 województw składających się w sumie z 66 miast na prawach powiatu i 314 powiatów oraz 2477 gmin. Jej największym miastem i jednocześnie stolicą jest Warszawa. Inne metropolie to Kraków, Łódź, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Szczecin.

Polska jest demokratycznym państwem z rozwiniętą, wysokodochodową gospodarką oraz wysokim wskaźnikiem jakości życia. Polska jest atrakcyjna dla turystów i amatorów aktywnego wypoczynku, czego dowodem jest to, że rocznie Polskę przed epidemią COVID-19 odwiedzało około 20 milionów turystów, co czyniło ją wówczas jednym z najczęściej odwiedzanych krajów świata. Różnorodny krajobraz poszczególnych regionów Polski i możliwość wyboru różnych form rekreacji od morskich kąpieli poprzez żeglowanie po jeziorach po narciarstwo i wspinaczki górskie, przyciągają do Polski turystów z odległych krajów.

Polska to doskonałe miejsce do inwestowania i rozwijania biznesu. Międzynarodowe raporty podkreślają stabilność gospodarczą i polityczną Polski, wykształcone i kompetentne kadry oraz duży rynek wewnętrzny.

Polski 38-milionowy rynek zbytu jest jednym z największych w Unii Europejskiej. Dogodne położenie w centrum Europy i na skrzyżowaniu jej głównych szlaków komunikacyjnych sprawia, że z Polski można eksportować towary do wszystkich krajów europejskich i w ten sposób dotrzeć do ponad pół miliarda konsumentów. Wśród głównych partnerów handlowych Polski są m.in.: Niemcy, Rosja, Chiny, Francja, Wielka Brytania, Włochy, Węgry, Ukraina i Hiszpania.

Polska oferuje zagranicznym firmom szereg zachęt inwestycyjnych. Jedną z wielu możliwości jest ulokowanie inwestycji na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE). W Polsce funkcjonuje 14 takich stref. Są to wyodrębnione obszary przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej na specjalnych, preferencyjnych warunkach. SSE oferują nowym inwestorom atrakcyjne ulgi podatkowe, ułatwienia w zatrudnianiu i dobrze przygotowane tereny pod inwestycje.

Rynek pracy w Polsce

Polska z wynikiem 73,6% (2020 r.) należy do grona państw członkowskich UE-27, które osiągnęły poziom zatrudnienia w grupie 20-64 lata zgodny z celami wyznaczonymi przez Komisję Europejską na 2020 r. Generalnie główne wskaźniki opisujące sytuację na rynku pracy w Polsce z roku na rok ulegały poprawie, a nasz dystans do średniej w UE systematycznie się zmniejszał. W 2020 r. pozytywne trendy wzrostowe wyhamowała pandemia COVID-19 i wprowadzane wraz z nią obostrzenia w funkcjonowaniu gospodarek. Jednakże wbrew obawom nie doszło do prognozowanego załamania na rynku pracy a jedynie zwolniło się tempo poprawy głównych wskaźników opisujących rynek pracy.

Współczynnik aktywności zawodowej w grupie 15-64 lata wyniósł w 2020 r. 71% i był o 0,4 p. p. (punktu procentowego) wyższy niż rok wcześniej. W tym samym czasie wskaźnik zatrudnienia w tej grupie wzrósł o 0,5 p .p. do 68,7%. Warto dodać, że Polska już w 2018 r. przekroczyła założoną w strategii Europa 2020 wartość celu narodowego w zakresie wskaźnika zatrudnienia w grupie 20-64 lata określoną na poziomie 71%. W 2018 r. wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lata wyniósł w Polsce 72,2%, w 2019 r. wzrósł do 73%, a w 2020 r. do 73,6%. Z kolei stopa bezrobocia wyniosła w 2020 r. 3,2% i w skali roku spadła o 0,1 p. p. W przypadku stopy bezrobocia istotne jest, że choć w momencie wstępowania Polski w struktury UE byliśmy krajem o najwyższym wskaźniku w UE, to od 2012 r. stopa bezrobocia w Polsce jest niższa od średniej w UE, a od kilku już lat pozostajemy krajem o jednym z najniższych wskaźników w UE. Podkreślenia wymaga, że wymienione wskaźniki, mimo trwającej pandemii, w 2020 r. w Polsce poprawiły się w porównaniu do roku 2019 r., podczas gdy w UE27 zanotowano ich pogorszenie.

Według danych Eurostatu w maju 2021 r., mimo zmiany metodyki BAEL, Polska była wciąż, po Czechach, Holandii oraz Niemczech i Malcie krajem o jednym z najniższych wskaźników bezrobocia w UE (dla osób w wieku 15-74 lata), osiągając stopę na poziomie 3,8 % wobec 7,3% w UE27 i 7,9% strefie Euro. W latach 2014-2019 utrzymywał się trend spadkowy poziomu bezrobocia rejestrowanego w Polsce. W 2018 r. po raz pierwszy od 30 lat liczba osób bezrobotnych w końcu roku spadła poniżej 1 miliona osób i wyniosła 968,9 tys. osób (spadek w porównaniu z ubiegłym rokiem o 10,4%), a stopa bezrobocia rejestrowanego spadła do 5,8%.

Rekordowo niską liczbę bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy odnotowano w październiku 2019 r. - 840,5 tys. osób, a stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła wówczas 5%. W końcu 2019 r. liczba bezrobotnych ukształtowała się na poziomie 866,4 tys., a stopa bezrobocia wynosiła 5,2%. Dalszy spadek bezrobocia rejestrowanego zakłócił wybuch pandemii. Po okresie zamrożenia gospodarki w Polsce i wynikających z tego ograniczeniach sytuacja na rynku pracy wydaje się stabilizować. Pierwsze niepokojące reakcje pracodawców i związane z nimi zapowiedzi zwolnień wyraźnie osłabły. Niewątpliwie wpływ na to miały działania zaproponowane przez Rząd Polski w tzw. „Tarczy antykryzysowej”. Wobec powyższego dynamika wzrostu bezrobocia rejestrowanego wyhamowała.

Stopa bezrobocia rejestrowanego (w urzędach pracy) w końcu czerwca 2021 r. wyniosła 5,9% i była o 0,2 p.p. niższa niż przed rokiem. Po raz pierwszy od ponad roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych spadła poniżej miliona – w rejestrach było 993,4 tys. osób. Odnosząc stan bezrobocia z końca czerwca 2021 r. do liczby zarejestrowanych w końcu lutego 2020 r., czyli przed ogłoszeniem stanu epidemii na obszarze Polski, poziom bezrobocia zwiększył się o 73,5 tys. osób (tj. o prawie 8%), a stopa bezrobocia rejestrowanego była wyższa o 0,4 p. p.. W końcu czerwca 2021 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 43,9 tys. osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy wobec 52,3 tys. rok wcześniej.

W końcu czerwca 2021 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 137,1 tys. bezrobotnych, którym przysługiwało prawo do zasiłku dla bezrobotnych i stanowili oni 13,8% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. W skali roku grupa bezrobotnych uprawnionych do zasiłku zmniejszyła się o prawie 48 tys. osób, tj. o 25,9%.

Od lat wysoki pozostawał stopień terytorialnego zróżnicowania bezrobocia w Polsce. To wynik zarówno nierównomiernego rozwoju społeczno-gospodarczego regionów, jak i ich położenia geograficznego. Terytorialne zróżnicowanie, mierzone różnicą pomiędzy najniższą i najwyższą wartością wskaźnika bezrobocia, wahało się. W końcu czerwca 2021 r. różnica pomiędzy najniższą i najwyższą stopą bezrobocia w województwach wyniosła 5,7 punktu procentowego (wielkopolskie 3,5%, warmińsko-mazurskie 9,2%).

Linki:

Z badania popytu na pracę, prowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny wśród podmiotów zatrudniających co najmniej jedną osobę wynika, że w 2020 r. powstało w Polsce 470,4 tys. nowych miejsc pracy, z czego zdecydowana większość (90,5%) w sektorze prywatnym. Najwięcej nowych miejsc pracy zostało utworzonych w najmniejszych jednostkach, w których pracowało do 9 osób (39,1%), a najmniej w jednostkach liczących powyżej 49 pracujących (28,3%). W 2020 r. przeciętna liczba wolnych miejsc pracy w Polsce wyniosła 83,4 tys i było to o 41,3% mniej niż w 2019 r. W ciągu 2020 r. najwięcej wolnych miejsc pracy wystąpiło na koniec III kwartału – 91,1 tys. a najmniej było na koniec pierwszego kwartału – 76,5 tys.

Przeciętnie najwięcej wolnych miejsc pracy w 2020 r. dostępnych było w następujących sekcjach PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności): przetwórstwo przemysłowe (19,9 tys., tj. 22,9% dostępnych wolnych miejsc pracy), handel i naprawa pojazdów samochodowych (12,2 tys., tj. 14,6%) oraz budownictwo (10,5 tys., tj. 12,6%).

Powyższe badanie wykazuje również, że najwięcej wolnych miejsc pracy przeciętnie w 2020 r. występowało w następujących grupach zawodów: specjaliści (ok. 23,6%); robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (ok. 22,5%); operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (ok. 15,7%); pracownicy biurowi (9,5%), pracownicy usług i sprzedawcy (9,4%) oraz technicy i inny średni personel (ok.8,7%). Z badania popytu na pracę wynika, że w 2020 r. z liczby wolnych miejsc pracy tylko niecałe 14% zostało zgłoszonych do urzędów pracy, przy czym do urzędów pracy zgłoszono prawie 26% ofert w sekcji edkukacja, ponad 21% w sekcji budownictwo i zaledwie 1,4% w sekcji informacja i komunikacja.

Ze sprawozdawczości prowadzonej przez urzędy pracy wynika, że w 2020 r. najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych do urzędów pracy odnotowano w następujących sekcjach PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności):

• działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca -  316 tys. ofert;
• przetwórstwo przemysłowe –  245,5 tys. ofert;
• budownictwo 102,5 tys. ofert;
• handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle – 98,8 tys. ofert;
• transport i gospodarka magazynowa - 59,1 tys. ofert.

W 2020 r. najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych  do urzędów pracy odnotowano w zawodach:

• pozostali robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle – 58,3 tys. ofert;
• pozostali pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani - 52,3 tys. ofert;
• pakowacz ręczny – 49,5 tys. ofert;
• magazyniera – 42,1 tys. ofert;
• robotnik gospodarczy – 31,1 tys. ofert;
• pomocniczy robotnik budowlany – 31,1 tys. ofert;
• robotnik magazynowy – 29,5 tys. ofert;
• pomocniczy robotnik w przemyśle przetwórczym - 23,1 tys. ofert;
• sprzedawca – 22,5 tys. ofert;
• pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem gdzie indziej niesklasyfikowani – 19,4 tys. ofert.

W oparciu o wyniki prowadzonego na zlecenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii we wszystkich powiatach w kraju badania Barometr Zawodów w 2021 r. na poziomie kraju, zidentyfikowano 29 zawodów deficytowych.

Wśród zawodów deficytowych znalazły się m. in.:

• zawody branży budowlanej (9 zawodów), z tego: betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, robotnicy budowlani;
• zawody branży produkcyjnej (6 zawodów): elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, krawcy i pracownicy produkcji odzieży, operatorzy obrabiarek skrawających, robotnicy obróbki drewna i stolarze, spawacze, ślusarze;
• zawody branży medyczno-opiekuńczej (5 zawodów): fizjoterapeuci i masażyści, lekarze, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, pielęgniarki i położne, ratownicy medyczni;
• zawody branży TSL (transport, spedycja, logistyka)– 3 zawody, tj. kierowcy autobusów, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych oraz magazynierzy; 
• zawody branży spożywczo - gastronomicznej: kucharze, piekarze;
• zawody branży edukacyjnej tj. nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów zawodowych;
• zawody z kategorii pozostałe - mechanicy pojazdów samochodowych, samodzielni księgowi.

Równowaga na rynku pracy na poziomie kraju wystąpiła w 138 profesjach. Do zawodów zrównoważonych z deficytu przeszli blacharze i lakiernicy samochodowi, fryzjerzy oraz pracownicy ds. rachunkowości i księgowości. Natomiast grupa ta pomniejszyła się o ratowników medycznych, którzy w 2021 r. znajdą się w deficycie.

O zbilansowanej, stabilnej sytuacji na rynku pracy w 2021 r. można mówić przede wszystkim w odniesieniu do: pracowników poczty (równowaga prognozowana jest w 363 powiatach na 380), instruktorów rekreacji i sportu (równowaga prognozowana jest w 360 powiatach, aczkolwiek lokalnie wystąpią nadwyżki – prognozowane w 10 powiatach), weterynarzy oraz agentów ubezpieczeniowych (w obu przypadkach równowaga prognozowana jest w 359 powiatach).

Fakt, że dana grupa zawodów pozostaje deficytowa lub zrównoważona na rynku pracy na poziomie kraju nie oznacza, że taka sama tendencja występuje we wszystkich województwach. Sytuacja w tym zakresie pozostaje zróżnicowana.

Na koniec 2020 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 1 046,4 tys. bezrobotnych, w tym najwyższą liczbę zarejestrowanych odnotowano w następujących sekcjach PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności):

• przetwórstwo przemysłowe - 162,2 tys. bezrobotnych (15,5% ogółu zarejestrowanych);
• handel hurtowy i detaliczny naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 161,8 tys. bezrobotnych (15,5% ogółu zarejestrowanych);
• budownictwo – 80 tys. bezrobotnych (7,6% ogółu zarejestrowanych);
• działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca - 62,6 tys. bezrobotnych (6,0% ogółu zarejestrowanych);
• pozostała działalność usługowa - 52,2 tys. bezrobotnych (5% ogółu zarejestrowanych);
• działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi – 39 tys. bezrobotnych (3,7% ogółu zarejestrowanych).

Według stanu na koniec 2020 r. wśród zarejestrowanych bezrobotnych ogółem 895,5 tys. osób posiadało zawód (specjalność), co stanowiło 85,6% ogólnej liczby bezrobotnych.

W rankingu zawodów, pierwsze miejsca pod względem liczby bezrobotnych, zajmują: 

• sprzedawcy – 95,7 tys. osób (10,7% bezrobotnych posiadających zawód);
• kucharze - 28,5 tys. osób (3,2%);
• robotnicy gospodarczy - 20,2 tys. (2,3%);
• pomocniczy robotnicy budowlani - 19,7 tys. osób (2,2%);
• ślusarze - 19,4 tys. osób (2,2%).

Wyniki Barometru Zawodów  wskazują, że w 2021 r. zawodem nadwyżkowm w skali kraju będą ekonomiści. Ich nadmiar prognozowano w 195 powiatach. Duża popularność kształcenia w zawodach ekonomicznych na poziomie szkolnictwa technicznego i wyższego zapewnia stały dopływ kadry – większy niż zapotrzebowanie lokalnych rynków pracy

Województwo dolnośląskie położone jest w południowo-zachodniej części polski, przy styku granic z Niemcami i Republiką Czeską. Powierzchnia województwa to 19 947 km². Województwo zamieszkuje 2 891,3 tys. osób. Kobiety stanowią 51,9% ogółu mieszkańców, a w miastach zamieszkuje 68,2% osób. W regionie jest 91 miast, z których największym jest Wrocław, stolica województwa liczący 639,2 tys. mieszkańców.

Atutem Dolnego Śląska jest nowoczesna i dynamicznie rozwijająca się gospodarka, łącząca tradycje przemysłowe z najnowszymi technologiami. Rozwój gospodarczy regionu opiera się głównie na wykwalifikowanych, wykształconych zasobach ludzkich, bogactwach naturalnych oraz inwestorach. Dodatkowo, dogodne warunki do inwestowania stwarzają specjalne strefy przemysłowe. Dolny Śląsk jest zagłębiem motoryzacyjnym, przodującym producentem wyrobów porcelanowych i kryształowych, farmaceutycznych i elektronicznych, ważnym węzłem komunikacyjnym - drogowym, kolejowym, lotniczym i wodnym. To tutaj ma swoją siedzibę holding KGHM Polska Miedź S.A - lider na światowych rynkach miedzi. Na Dolnym Śląsku działa wiele podmiotów gospodarczych z kapitałem zagranicznym. Zlokalizowane są tu m.in.: Toyota, Volvo, Volkswagen, Bosch, PepsiCo, LG, McCain, HP, Amazon, Centrum Serwisowania Silników Lotniczych, gdzie głównymi inwestorami są Lufthansa Technik i GE Aviation utworzone koło Środy Śląskiej oraz fabryka silników i baterii do samochodów elektrycznych Mercedesa koło Jawora.

W IV kwartale 2020 r. w województwie współczynnik aktywności zawodowej ludności w wieku powyżej 15 lat wynosił 57,3% (ogółem w kraju 56,5%), wskaźnik zatrudnienia wynosił 55,3% (ogółem w kraju 54,7%). Stopa bezrobocia wg BAEL wynosiła 3,4%, w tym wśród mężczyzn 4,2%  i wśród kobiet 2,4% (ogółem w kraju 3,1%, w tym 3,9% mężczyźni i 2,7% kobiety).

W końcu czerwca 2021 r. w ewidencji powiatowych urzędów pracy województwa dolnośląskiego odnotowano 66 714 osób bezrobotnych, w tym kobiety stanowiły 53,2%. Jest to 2 362 osoby mniej niż w końcu czerwca 2020 r., co oznacza spadek o 3,2 p.p. (punktu procentowego) rok do roku. Odnotowany spadek jest skutkiem zmniejszenia w Polsce restrykcji spowodowanych pandemią COVID-19. Stopa bezrobocia rejestrowanego w województwie wynosiła 5,4% (ogółem w kraju 5,9%). 

W końcu I półrocza 2021 r. odnotowano spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych w porównaniu do stanu na koniec maja 2021 r. o  2 147 osób. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego sytuacja jest zupełnie odwrotna, nie możemy tutaj mówić o zjawisku sezonowości, które charakterystyczne jest dla tego okresu. Sytuacja gospodarcza, w której znalazł się rynek pracy w dobie koronawirusa, nie tylko w województwie dolnośląskim ale w całej Polsce, jest wyjątkowa i zupełnie nieporównywalna z latami ubiegłymi.

W 2020 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się na poziomie 481,4 tys. osób, tj. o 2,4% niższym niż przed rokiem. Spadek przeciętnego zatrudnienia odnotowano w 10 sekcjach, w tym największy w administrowaniu i działalności wspierającej (o 10,3%) i w zakwaterowaniu i gastronomii (o 6,3%). W 4 sekcjach zatrudnienie zwiększyło  się, w tym najbardziej w informacji i komunikacji (o 5,7%). Pod koniec 2021 r. spodziewany jest spadek przeciętnego zatrudnienia. Na terenie województwa dolnośląskiego znaczącym elementem budującym gospodarkę jest branża hotelarsko – gastronomiczna, która jest jedną z najbardziej dotkniętych epidemią.

Problemy z epidemią dodatkowo nałożyły się na kłopoty polskich przedsiębiorców zauważane już od kilku miesięcy jeszcze przed marcem 2020 r. Rosnąca liczba zachorowań na COVID-19 spowodowała w 2020 r. dwa lockdowny gospodarki – wiosenny i jesienny. Skutkowały one czasowym zamknięciem działalności w wielu podmiotach gospodarczych, zwłaszcza gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych, zajmujących się kulturą, rozrywką i kulturą fizyczną, stacjonarnym handlem artykułami przemysłowymi. Pomimo programu pomocy rządowej dla przedsiębiorców, wiele podmiotów ograniczyło dotychczasowe zatrudnienie i nowe przyjęcia, lecz w skali nie tak drastycznej jak pierwotnie przewidywano. W ostatnich latach zmniejszało się znaczenie małych przedsiębiorstw i następował proces koncentracji zatrudnienia w jednostkach średnich i dużych. Zaobserwowane tendencje i zjawiska na regionalnym rynku pracy będące skutkami epidemii: spadek publikowanych ofert pracy, wzrost oczekiwań wobec pracowników, obniżki wynagrodzeń lub zmiana zasad wynagradzania, nieprzedłużenie zleceń osobom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych, zyskanie trybu pracy zdalnej na znaczeniu, rozwiązywanie umów o pracę z pojedynczymi pracownikami, rezygnacja z benefitów pracowniczych, wzrost intensywności wykorzystania technologii cyfrowych, pogorszenie się kondycji finansowej firm, zamrożenie inwestycji, zamykanie działalności gospodarczych będące następstwem wprowadzonych restrykcji,  wysokie ryzyko narażenia w niektórych sektorach, np.: hotelarstwo, usługi gastronomiczne, handel hurtowy i detaliczny, branża rozrywkowa oraz usługi socjalne i osobiste. Wraz z otwarciem gospodarki pewne tendencje się odwróciły – zaczęło brakować pracowników w branżach, które najbardziej ucierpiały podczas lokdownów tj. w hotelarstwie i gastronomii. Charakterystycznym zjawiskiem w ostatnich miesiącach jest również olbrzymie zapotrzebowanie na pracowników sezonowych, zwłaszcza w budownictwie.

Linki:  

W I połowie 2021 r. do powiatowych urzędów pracy województwa dolnośląskiego wpłynęło 61 804 oferty pracy. Dla porównania w I połowie 2020 r. odnotowano napływ 59 575 ofert pracy.

Z analizy napływu ofert pracy według wielkich grup zawodów wynika, że największa liczba zgłoszonych ofert pracy do powiatowych urzędów pracy w I półroczu 2021 r. dotyczyła pracy w grupie zawodów pracownicy przy pracach prostych (stanowiły 34% wszystkich ofert),  operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (21,5%) oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (12,7%). Oferty pracy w wyżej wymienionych grupach zawodów stanowiły łącznie 68,2% wszystkich zgłoszonych wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej w tym okresie.

Wyniki Barometru zawodów 2021 wykazały, że w perspektywie najbliższego roku najbardziej poszukiwanymi pracownikami będą osoby w zawodach: betoniarze i zbrojarze; brukarze, cieśle i stolarze budowlani; dekarze i blacharze budowlani; elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy; fizjoterapeuci i masażyści; fryzjerzy; kelnerzy i barmani; kierowcy autobusów; kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; kosmetyczki; krawcy i pracownicy produkcji odzieży; kucharze; lekarze; magazynierzy; mechnicy pojazdów samochodowych; monterzy instalacji budowlanych; monterzy konstrukcji metalowych; murarze i tynkarze; nauczyciele języków obcych i lektorzy; nauczyciele praktycznej nauki zawodu; nauczuciele przedmiotów ogólnokształcących; nauczyciele przedmiotów zawodowych; nauczyciele przedszkoli; nauczyciele szkoł specjalnych i oddziałów integracyjnych;  operatorzy i mechnicy sprzętu do robót ziemnych; operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych; operatorzy obrabiarek skrawających; opiekunki dziecięce; opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej; piekarze, pielęgniarki i położne; pomoce kuchenne; pracownicy ds. rachunkowości i księgowości; pracownicy fizyczni w produkcji i pracach prostych; pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie; pracownicy służb mundurowych; psycholodzy i psychoterapeuci; ratownicy medyczni; robotnicy budowlani; robotnicy obróbki drewna i stolarze; samodzielni księgowi; spawacze; spcjaliści ds. zarządzania zasobami ludzkimi i rekrutacji; sprzątaczki i pokojowe; szefowie kuchni; ślusarze; zaopatrzeniowcy i dostawcy.

Rynek pracy województwa dolnośląskiego jest znacznie zróżnicowany ze względu na położenie geograficzne, sieć komunikacyjną, czy lokalizację dużych zakładów przemysłowych co znacznie wpływa na zapotrzebowanie na konkretne zawody. Największe deficyty występują w branży budowlanej, hotelarstwie i gastronomii, jak również w transporcie i gospodarce magazynowej. W aglomeracji wrocławskiej w przeciwieństwie do większości powiatów wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie zapotrzebowanie na pracowników branży komunikacyjnej i informatycznej.

Najwięcej bezrobotnych w odniesieniu do wszystkich bezrobotnych poprzednio pracujących, wg stanu na koniec czerwca 2021 r., bezrobotni legitymowali się głównie zawodami z następujących grup zawodowych: „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy” (21,7%); „pracownicy usług i sprzedawcy” (21,4%), bezrobotni bez zawodu (12,6%) i „technicy i inny średni personel” (11,2%).

Prognoza dla całego regionu na rok 2021 zgodnie z „Barometrem zawodów” nie wykazała żadnego zawodu nadwyżkowego.

Województwo kujawsko-pomorskie leży w środkowej części Polski i zajmuje powierzchnię
18 tys. km², co stanowi 5,7% powierzchni kraju. Liczy 2061,9 tys. mieszkańców (stan na 31.12.2020 r.) przy czym około 59 % ludności mieszka w miastach. Region ma dwie stolice - Bydgoszcz, gdzie mieści się większość urzędów administracji państwowej i Toruń, w którym ulokowano urzędy administracji samorządowej. Główne miasta województwa to, oprócz Bydgoszczy i Torunia, Włocławek, Grudziądz i Inowrocław. Wyżej wymienione miasta to ważne ośrodki przemysłowe w kujawsko-pomorskiem, reprezentujące głównie przemysł spożywczy, powiązany z bazą surowcową województwa oraz przemysł chemiczny, elektromaszynowy, tekstylny, celulozowy i poligraficzny. Duże znaczenie dla gospodarki województwa mają również: szybko rozwijający się sektor BPO/SSC, odnawialne źródła energii oraz rolnictwo. Rozwojowi przemysłu w województwie sprzyjają centralne położenie regionu
i dobrze rozwinięta sieć komunikacyjna. Dzięki zasobom naturalnym środowiska (wody lecznicze i uzdrowiska m.in. w Ciechocinku, Inowrocławiu oraz Wieńcu Zdroju) i zabytkom architektury (Toruń jest miastem wpisanym na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO) rozwija się branża turystyczno-rekreacyjna. Województwo posiada bogate zaplecze naukowo-badawcze z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, Politechniką Bydgoska i Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz ośrodkami wspierającymi rozwój nowoczesnych rozwiązań w przemyśle, np. Centrum Transferu Technologii czy Exea Data Centre w Toruniu.

Na koniec czerwca 2021 r. liczba podmiotów gospodarki narodowej w województwie kujawsko-pomorskim wynosiła 212 671 i była o 3,1 % wyższa niż przed rokiem. Spośród podmiotów nowo zarejestrowanych w czerwcu 2021 r. 23,2% należało do sekcji budownictwo, a 14,9% do sekcji handel; naprawa pojazdów. W czerwcu 2021 r. zarejestrowano w rejestrze REGON około 5% mniej nowych podmiotów niż w roku poprzednim. Do najważniejszych przedsiębiorstw, reprezentujących kluczowe dla regionu branże, należą: Zakłady Azotowe Anwil S.A. (Włocławek), Mondi Świecie S.A - przemysł chemiczny; Grupa TZMO (Toruń) - przemysł chemiczny i farmaceutyczny; Pojazdy Szynowe Pesa Bydgoszcz (Bydgoszcz), Apator S.A., (Toruń) - przemysł elektromaszynowy; Zakłady Tłuszczowe Kruszwica S.A. (Kruszwica), Krajowa Spółka Cukrowa S.A. (Toruń), Cereal Partners Poland Toruń-Pacific Sp. z o. o. (Toruń) – branża spożywcza; ThyssenKrupp Materials Poland SA. (Toruń), Nova Trading S.A. (Chojnice),– branża metalowa; ; ALSTAL Grupa Budowlana (Bydgoszcz), SOLBET Sp. Z o.o. (Solec Kujawski) – branża budowlana;  Lewiatan Holding S.A. (Włocławek), Oponeo PL S.A. (Toruń), Polomarket (Giebnia) – handel detaliczny; Neuca (Toruń) – branża farmaceutyczna; Chemirol Sp. z o.o. (Mogilno), Agrolok Sp. z o.o. (Golub-Dobrzyń) - zaopatrzenie rolnictwa; Atos IT Services Sp. z o.o., Nokia Bydgoszcz, SDL Poland. Sp. z o.o., Mobica Limited Sp. Z o.o. (Bydgoszcz), Opus Capita Sp. z o.o. (Toruń)- branża BPO/SSC.

Na koniec czerwca 2021 r. stopa bezrobocia w województwie kujawsko – pomorskim osiągnęła poziom 8,4%(8,7% czerwiec 2020 r.). W poszczególnych powiatach stopa bezrobocia  w omawianym okresie przedstawiała się następująco: Bydgoszcz Grodzki - 3,2 %, Bydgoszcz Ziemski 4,8 %, Grudziądz Grodzki 10,2%, Grudziądz Ziemski 13%, Toruń Grodzki 4,5 %, Toruń Ziemski 10,7 %, Włocławek Grodzki 10,4%, Włocławek Ziemski 15,1%, Aleksandrów Kujawski 13,4%, Brodnica 8 %, Chełmno 13,2%, Golub - Dobrzyń 11,2%, Inowrocław 12,4%, Lipno 15,5%, Mogilno 10,6%, Nakło nad Notecią 12,4%, Radziejów 16,2%, Rypin 10,2%, Sępólno Krajeńskie 12,4%,  Świecie 7,7%, Tuchola 11,1%, Wąbrzeźno 12,9%, Żnin 10,2%. Współczynnik aktywności zawodowej w I kwartale 2020 r. wynosił 54,8 % (ogólnie dla Polski 56 %), wskaźnik zatrudnienia 52,7% (ogólnie dla Polski 54,2%), natomiast stopa bezrobocia według BAEL 3,1% (ogólnie dla Polski 3,1%).

Rok 2020 z uwagi na pandemię COVID-19 przyniósł zmiany na rynku pracy. Aktywność gospodarcza w wielu branżach, głównie sektorze usługowym, została ograniczona. Spowodowało to, że część pracowników straciła zatrudnienie, a osoby prowadzące własne firmy niejednokrotnie musiały zawiesić działalność. W efekcie w końcu 2020 r. na terenie województwa kujawsko-pomorskiego liczba zarejestrowanych bezrobotnych zwiększyła się do poziomu 73,5 tys. osób. W strukturze bezrobotnych zaobserwować można było wzrost udziału osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy, a także bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych i młodych bezrobotnych do 25 roku życia. W województwie kujawsko-pomorskim obserwujemy obecnie spadek poziomu bezrobocia. W czerwcu 2021 r. na terenie województwa zarejestrowanych pozostawało 68 415 bezrobotnych – 5,2% mniej niż przed rokiem.

Linki:

W 2020 r. do urzędów pracy pracodawcy zgłosili 52 325 miejsc pracy i aktywizacji zawodowej.  W ciągu roku liczba wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zmniejszyła się o 30,3%. Możliwość zatrudnienia dotyczyła przede wszystkim zawodów z następujących sekcji: działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca – 11 876 miejsc, przetwórstwo przemysłowe – 11 575 miejsc, budownictwo – 6 252 miejsca, handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle – 5 355 miejsc. Poszukiwano przede wszystkim robotników gospodarczych (3 272 wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej), pozostałych robotników wykonujących prace proste w przemyśle (2 740 miejsc), pomocniczych robotników budowlanych (1 884 miejsca) i pozostałych pracowników wykonujących prace proste (1 827 miejsc).

Z badań popytu na pracę wynika, że w IV kwartale 2020 r. w województwie kujawsko-pomorskim było 3,5 tys. wolnych miejsc pracy. Ponad połowa (64%) wolnych miejsc pracy występowało w sekcjach: budownictwo, przetwórstwo przemysłowe, a także handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle. Najwięcej wolnych miejsc pracy przeznaczonych było dla robotników przemysłowych (36,3%). 

Zgodnie z wynikami badania Barometr zawodów, w 2021 r. w województwie kujawsko-pomorskim przewidywany jest deficyt pracowników w następujących branżach:

• branża przemysłowa: elektrycy, elektro-mechanicy i elektromonterzy, krawcy
  i pracownicy produkcji odzieży, operatorzy obrabiarek skrawających, robotnicy obróbki drewna i stolarze, spawacze, ślusarze:
• branża transportowa: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kierowcy autobusów, mechanicy pojazdów samochodowych, blacharze i lakiernicy samochodowi;
• branża budowlana: brukarze, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, robotnicy budowlani;
• branża medyczna: fizjoterapeuci i masażyści, lekarze, pielęgniarki i położne, psychologowie i psychoterapeuci, ratownicy medyczni, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej;
• branża edukacyjna: nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele szkół specjalnych i  oddziałów integracyjnych;
• branża gastronomiczna: kucharze, szefowie kuchni.

W większości przypadków w powyższych branżach od kandydatów do pracy wymaga się posiadania aktualnych uprawnień (m.in. spawalniczych, elektrycznych, Świadectw Kwalifikacji Zawodowej Kierowcy) i badań lekarskich. Dla wielu kandydatów do pracy w zawodach technicznych przeszkodą w podjęciu zatrudnienia jest brak doświadczenia zawodowego lub też długa przerwa w wykonywaniu zawodu i związana z tym dezaktualizacja kwalifikacji.
Od osób poszukujących zatrudnienia w powyższych branżach często oczekuje się również gotowości do pracy w trudnych warunkach (branża metalowa), znajomości nowoczesnych technologii i języków obcych oraz dyspozycyjności.

Wśród osób bezrobotnych w województwie kujawsko-pomorskim w 2020 r. najliczniej reprezentowane były osoby z zawodami należącymi do wielkich grup zawodów: pracownicy usług i sprzedawcy (24,7%) oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (20,7%). Najczęściej występujące zawody bezrobotnych to: sprzedawca, kucharz, robotnik, ślusarz, pomocniczy robotnik budowlany, szkolny technik ekonomista, fryzjer. Zawodu nie miało 15 % bezrobotnych.

Wyniki badania Barometr zawodów pozwalają prognozować w województwie kujawsko-pomorskim w 2021 r. nadwyżkę pracowników w trzech grupach zawodów: ekonomiści, filozofowie, historycy, politolodzy i kulturoznawcy oraz, w związku z pandemią COVID-19, pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej. Dostępność miejsc pracy w tych grupach jest mniejsza od liczby osób, które chciałyby i mogłyby podjąć pracę.

Województwo lubelskie leży w środkowo-wschodniej części Polski. Jest to region słabo rozwinięty przemysłowo, stanowiący ważny ośrodek produkcji rolnej. Graniczy
z województwami: podlaskim, mazowieckim, świętokrzyskim i podkarpackim. Lubelszczyzna sąsiaduje z Białorusią i Ukrainą. Jest trzecim co do wielkości regionem i zajmuje obszar                25,1 tys. km² powierzchni Polski. Gęstość zaludnienia wynosi 83 osoby na km², przy średniej krajowej 122 osoby na km². Pod względem liczby ludności województwo lubelskie zajmowało  9 miejsce w kraju. Województwo lubelskie podzielone jest na 20 powiatów. Ogółem 
w województwie lubelskim jest 213 gmin, z tego: 20 gmin o charakterze miejskim,  163 wiejskim i 30 miejsko-wiejskim. Województwo lubelskie jest w grupie czterech województw, w których ponad połowa ludności mieszka na wsi. Ośrodkiem administracyjnym województwa jest miasto Lublin. Pozostałe większe miasta regionu to: Chełm, Zamość i  Biała Podlaska.

Województwo lubelskie na koniec grudnia 2020 r. zamieszkiwało 2 095 258 osób, co stanowiło 5,5% ogólnej liczby ludności kraju. Pod względem ludności województwo zajmowało 9 lokatę w kraju, a biorąc pod uwagę udział mieszańców miast w ogólnej liczbie ludności uplasowało się na 14 pozycji. Dane statystyczne wskazują na malejący trend w liczbie ludności Lubelszczyzny. Na koniec 2020 r. w województwie lubelskim mieszkało więcej kobiet, które stanowiły 51,5% ogółu ludności województwa. Cechą charakterystyczną regionu jest stosunkowo niski poziom urbanizacji. Wśród powiatów najbardziej zurbanizowane były powiaty: świdnicki (ludność miast stanowiła 57,8%), puławski (47,4%) i rycki (45,8%). Najmniejszy udział mieszkańców miast odnotowano w powiecie chełmskim (10,0%) i lubelskim (7,2%).  

Z badań popytu na pracę wynika, iż  na koniec IV kwartału 2020  r. liczba pracującychwyniosła 454,9 tys. osób. Prawie dwie trzecie osób (64,3%) zatrudnionych było w sektorze prywatnym,
a 35,7% w sektorze publicznym. W przedsiębiorstwach dużych zatrudnionych było 52,1% pracujących, w średnich 29,3%, a w małych 18,5%.

Na koniec czerwca 2021 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 71 514 osób bezrobotnych, w tym 36 159 kobiet (50,6%). Stopa bezrobocia wynosiła 7,7% i była wyższa o 1,8 punktu procentowego od wskaźnika krajowego, który wyniósł 5,9%. Najwyższa stopa bezrobocia występowała w powiatach: włodawskim - 15,0%, hrubieszowskim – 12,4% chełmskim -11,7%, natomiast najniższa była dla powiatów: łukowskiego – 4,1%, biłogorajskiego – 4,8% i łęczyńskiego - 5,1%. Z prawem do zasiłku pozostawało 6 966 osób (tj. 9,7%), w tym 3 853 kobiety.

Jednym z najważniejszych działów gospodarki województwa lubelskiego jest rolnictwo. Świadczą o tym duże zasoby ziemi, wysoki udział ludności rolniczej oraz znacząca produkcja rolnicza w skali kraju. Nowym i bardzo rozwojowym kierunkiem gospodarki rolnej regionu jest rolnictwo ekologiczne. Na Lubelszczyźnie znaczące miejsce zajmuje przemysł spożywczy, w tym owocowo-warzywny, cukrowniczy, mleczarski, młynarski, piwowarski czy tytoniowy. Region lubelski to również zaplecze pszczelarskie i zielarskie. Poza sektorem rolno-spożywczym istotne miejsce zajmuje górnictwo. We wschodniej części Wyżyny Lubelskiej działa kopalnia Węgla Kamiennego Bogdanka. Funkcjonuje także duża liczba cementowni i zakładów materiałów budowlanych wytwarzających cegłę tradycyjną i klinkierową, beton komórkowy i prefabrykaty betonowe. Bogactwem naturalnym są wody mineralne, z których słynie uzdrowisko Nałęczów. Gospodarkę regionu tworzy również przemysł chemiczny, drzewny i meblarski, metalowy i maszynowy, w tym przemysł lotniczy w Świdniku.

Do największych pracodawców województwa lubelskiego należą: EMPERIA HOLDING - sieć hurtowni spożywczych, grupa kapitałowa Black Red White producent mebli, Genpact Poland Spółka z o.o., Lubelski Węgiel Bogdanka S.A. - producent węgla kamiennego na potrzeby energetyki, jeden z największych krajowych liderów w produkcji mąk, makaronów i paluszków - Lubella S.A.; Sipma – producent maszyn rolniczych i ogrodniczych, PGE Dystrybucja, Zakłady Azotowe Puławy S.A - lider polskiego przemysłu nawozowo-chemicznego w produkcji nawozów azotowych na potrzeby rolnictwa, Zakłady Mięsne Łuków S.A., Zakład Mięsny „Wierzejki”, Herbapol Lublin S.A. -  producent produktów zielarskich, syropów spożywczych oraz herbat, POL-SKONE Sp. z o.o. - firma w branży stolarki budowlanej, producent drzwi
i okien drewnianych, WSK PZL Świdnik, Perła Browary Lubelskie, Stanchem Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Chemiczne, Spółdzielnia Mleczarska Spomlek w Radzyniu Podlaskim, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Krasnymstawie, Spółdzielnia Mleczarska w Rykach Fabryka Łożysk Tocznych w Kraśniku oraz producent wody mineralnej Nałęczowianka Sp.
z o.o, Model Opakowania Sp. z o.o – zakład produkcyjny tektury faliste.

Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie, jeszcze w 2020 r. opracował raport z badania Sytuacja rynku pracy województwa lubelskiego w ujęciu branżowym w okresie pandemii COVID-19. Celem badania było ustalenie wpływu pandemii na zatrudnienie w poszczególnych branżach gospodarki w województwie w najbliższej perspektywie czasowej. Przedsięwzięcie zrealizowano z wykorzystaniem ankiety elektronicznej i było podzielone na dwie ścieżki badawcze – I. PUP (20); II.  Agencje zatrudnienia (19). Treść pytań została dostosowana do typu respondentów.

Wyniki jasno pokazały, że epidemia najbardziej wpłynęła na spadek liczby firm, a co za tym idzie redukcje zatrudnienia z branż takich jak: turystyka zorganizowana (krajowa i zagraniczna) (75%), hotelarstwo i gastronomia, w tym catering (45%), sport, rekreacja, rozrywka, w tym kina, kluby, siłownie, baseny, parki tematyczne i rekreacji, sale zabaw (45%), transport osób (45%), usługi marketingowe, reklamowe, PR, obsługa wydarzeń, koncertów, fotografika, drukarnie (35%), handel detaliczny i hurtowy/sprzedaż (35%), usługi kosmetyczne i fryzjerskie (35%). Na przeciwległym biegunie, czyli tam gdzie branże skorzystały na epidemii i liczba pracowników może się zwiększyć to: usługi pocztowe i kurierskie (25%), ochrona zdrowia, rehabilitacja, ośrodki opiekuńcze (15%), przemysł farmaceutyczny, chemiczny i dóbr użytkowych (12,5%), usługi zdalnej obsługi klienta – call center (12,5%).

Województwo lubelskie w porównaniu z innymi regionami kraju w sposób względnie łagodny odczuwa skutki kryzysu związanego z pandemią. Najtrudniejszy był okres pierwszych dwóch miesięcy pandemii. Wiedza o koronawirusie była niewielka, a w związku z tym pojawiła się bardzo duża niepewność. Potrzeba było także czasu, aby wypracować pewne rozwiązania umożliwiające pomoc najbardziej potrzebującym przedsiębiorcom oraz wdrożyć zasady przestrzegania reżimu sanitarnego w różnych branżach. Pracodawcy musieli także dostosować sposób pracy do nowych warunków - wielu z nich wprowadziło m.in. pracę zdalną jako rozwiązanie minimalizujące ryzyko transmisji wirusa.

Porównanie statystyk dotyczących wzrostu stopy bezrobocia w kraju pokazuje, że województwo lubelskie odnotowało drugi co do wielkości najniższy tego wskaźnika (wzrost o 0,9 punktu procentowego porównując luty 2021 r. do marca 2020 r., wzrost dla kraju to 1,1 punktu procentwowego). Również dane dotyczące napływu osób do rejestrów bezrobocia świadczą o mniejszej liczbie zwolnień niż miało to miejsce chociażby w roku 2019. Kryzysu odnośnie miejsc pracy nie także potwierdził monitoring zwolnień grupowych. Wprowadzone wsparcie w ramach tarczy antykryzysowej w bezpośredni sposób zapobiegło realizacji wskazanych wcześniej zwolnień. O skali przedsięwzięcia jakim jest wsparcie udzielane przez Publiczne Służby Zatrudnienia w ramach tarcz antykryzysowych świadczy suma udzielonego wsparcia, która od początku pandemii do końca marca 2021 r. w województwie lubelskim wynosiła 1 013 331 162 zł. Dzięki tym działaniom objęto ochroną 218 377 miejsc pracy.

Główną przyczyną wzrostu bezrobocia w 2020 r. była ograniczona aktywność pracodawców w zatrudnianiu nowych pracowników (ograniczony odpływ bezrobotnych z rejestrów). Okres pandemii sprawił, że pracodawcy skupiali się na utrzymaniu istniejących miejsc pracy, a w związku z dużą niepewnością sytuacji rzadziej niż miało to miejsce wcześniej decydowali się na prowadzenie dodatkowych naborów. Niewątpliwie wielu pracodawców wciąż zastanawia się nad dalszymi krokami i ewentualną redukcją zatrudnienia. Z drugiej strony, dla zmniejszenia skali ewentualnych zwolnień z pewnością duże znaczenie będą miały: pula pomocy dostępnej w ramach rządowego wsparcia, dalszy przebieg epidemii oraz wprowadzanie w związku z tym określonych restrykcji.

Linki:

Od stycznia do czerwca 2021 r.do urzędów pracy wpłynęło 24 175 ofert pracy tj. o 25,8% więcej niż w analogicznym czasie poprzedniego roku. Najwięcej ofert pracy pojawiło się na terenie miasta Lublina (2 970), powiatu lubelskiego (2 152) oraz powiatu bialskiego (2 070).

Z badania Głównego Urzędu Statystycznego Popyt na pracę wynika, że w końcu IV kwartału 2020 r. największą liczbą wolnych miejsc pracy dysponowały podmioty prowadzące działalność w sekcjach: przetwórstwo przemysłowe (33,1%), handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (26,0%) oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (14,3%). Natomiat najwięcej miejsc przeznaczonych było dla specjalistów (24,6% wszystkich wolnych miejsc), pracowników wykonujących prace proste (16,3%), robotników przemysłowych i rzemieślników (14,5%) oraz pracowników usług i sprzedawców (14,3%).

Na koniec IV kwartału 2020 r. powstało 17,9 tys. nowych miejsc pracy. Zdecydowana większość nowych miejsc pracy (87,0%) powstała w sektorze prywatnym oraz w jednostkach o liczbie pracujących do 9 osób (56,2%). Najwięcej nowych miejsc pracy powstało w handlu hurtowym i detalicznym; naprawa pojazdów samochodowych: włączając motocykle (25,2%), budownictwie (21,4%) i przetwórstwie przemysłowym (15,2%). 

Zgodnie z wynikami badania Barometr zawodów do najczęściej występujących zawodów deficytowych, czyli takich, w których pracodawcom najtrudniej znaleźć kandydatów do pracy, w województwie lubelskim należą: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, pielęgniarki i położne, spawacze,  operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, kierowcy autobusów, nauczyciele przedmiotów zawodowych, magazynierzy, monterzy instalacji budowlanych, lekarze, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, piekarze.

Najwięcej osób bezrobotnych w województwie lubelskim na koniec I półrocza 2021 r. posiadało następujące zawody: sprzedawca (4 568), kucharz (2 063), pomocniczy robotnik budowlany
(1 574), ślusarz  (1 144), robotnik gospodarczy (1 089).

Zawody, które w ramach badania Barometr zawodów w największej liczbie powiatów województwa lubelskiego uznane zostały za nadwyżkowe (w których najtrudniej osobom poszukującym pracy znaleźć zatrudnienie) to: ekonomiści, pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej, filozofowie, historycy, politolodzy i kulturoznawcy, pedagodzy, specjaliści technologii żywności i żywienia, specjaliści administracji publicznej, technicy mechanicy, filolodzy i tłumacze, socjolodzy i specjaliści ds. badań społeczno-ekonomicznych. 

Województwo lubuskie położone jest w środkowo – zachodniej Polsce (od zachodu graniczy               z Niemcami). Zajmuje powierzchnię blisko 14 tys. km² i jest trzynastym co do wielkości regionem w Polsce. Pod względem ludności 1 007,1 tys. mieszkańców, województwo zajmuje ostatnie miejsce w kraju. Wśród mieszkańców kobiety stanowią 51,4% ogółu ludności, mężczyźni – 48,6%. Na terenach wiejskich mieszka 35,3% ogółu ludności, w miastach – 64,7%. Ludność                      w wieku przedprodukcyjnym stanowiła 18,1% populacji województwa, ludność w wieku produkcyjnym to 59,8%, pozostałe 22,1% stanowiła ludnośc w wieku poprodukcyjnym.

Lubuskie należy do regionów średnio uprzemysłowionych. Charakterystyczną cechą gospodarki regionu jest obecność zakładów przemysłowych różnej wielkości, wśród których dominują podmioty małe i średnie. Na koniec IV kwartału 2020 r. w województwie lubuskim pracowało ogółem 258,3 tys. osób, najwięcej w działach: przetwórstwo przemysłowe – 29,5% ogółu, handel hurtowy i detaliczny – 14,9% ogółu, edukacja – 10,2% ogółu, transport i gospodarka magazynowa – 8,3% ogółu, opieka zdrowotna i pomoc społeczna – 7,1% ogółu, budownictwo- 5,7% ogółu, administracja publiczna i obrona narodowa – 5,3% ogółu. W produkcji przemysłowej duże znaczenie mają: produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny, produkcja artykułów spożywczych. Znacząca jest też pozycja przedsiębiorstw produkujących papier i wyroby z papieru oraz produkujących wyroby
z metalu. W końcu 2020 r. odnotowano w województwie lubuskim 1 583 spółki z udziałem kapitału zagranicznego, w tym 1 508 to spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółki z udziałem kapitału zagranicznego stanowiły w lubuskim 2,2% wszystkich spółek z udziałem kapitału zagranicznego w kraju. Wielkość ta sytuowała województwo lubuskie na 10 miejscu w kraju. Najwięksi pracodawcy regionu to: Kronopol Sp z o.o. w Żarach, Arctic Paper Kostrzyń S.A. w Kostrzyniu, Relpol S.A. GK w Żarach, Gedia Poland Sp. z o.o. w Nowej Soli, Polmax Polska S.A. w Świebodzinie,  GK Seco/Warwick S.A. w Świebodzinie, Cinkciarz.pl Sp. z o.o. w Zielonej Górze, ICT Poland Sp. z o.o. w Kostrzyniu, Stelmet S.A. w Zielonej Górze, Lubuskie ZAE Lumel S.A. w Zielonej Górze, Faurecia w Gorzowie Wielkopolskim, Iost Polska z Nowej Soli, Adient Poland Sp. z o.o. w Świebodzinie, Se Bordnetze Polska Sp. z o.o. w Gorzowie Wielkopolskim, Alumetal Poland Sp. z o.o. w Nowej Soli, Rockwool Polska Sp. z o.o. w Cigacicach, Domo Engineering Plastics Poland Sp. z o.o. w Gorzowie Wielkopolskim, Elektrociepłownia Zielona Góra S.A. w Zielonej Górze, Uni-Truck Sp. z o.o. w Zielonej Górze, Homanit Krosno Odrzańskie Sp. z o.o. w Krośnie Odrzańskim, Nord Napędy Zakłady Produkcyjne Sp. z o.o. w Nowej Soli, Valmet Automotive Sp. z o.o. w Żarach.

Na koniec I kwartału 2021 r. wskaźnik aktywności zawodowej wyniósł 55,1%. Wskaźnik zatrudnienia wyniósł 53,6%. W końcu czerwca 2021 r. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowanych było 21 626 osób bezrobotnych. W okresie czerwiec 2020 r. – czerwiec 2021 r. liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 1903 osoby, tj. o 8,1%. W I kwartale 2021 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych zwiększyła się o 0,8%, w II kwartale 2021 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych zmniejszyła się o 9,4%. Wzrost w I kwartale 2021 r. miał przede wszystkim charakter sezonowy (okres zimowy), oraz częściowo związany był z epidemią COVID-19 i restrykcjami istniejącymi w gospodarce.

Stopa bezrobocia na koniec czerwca 2021 r. kształtowała się na poziomie 5,7% (szóste miejsce w kraju) i była niższa o 0,2 punktu procentowego od stopy krajowej – 5,9%. Na koniec czerwca 2021 r. najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w powiatach strzelecko-drezdeneckim – 8,6%, wschowskim – 8,6%, międzyrzeckim – 8,5%. Najniższą stopą bezrobocia wyróżniały się powiaty: gorzowski (grodzki) – 3,3%, słubicki – 3,7%, zielonogórski (grodzki) – 4%. W pozostałych powiatach odnotowano stopę bezrobocia: gorzowskim (ziemskim) – 4,7%, krośnieńskim – 8,2%, nowosolskim – 6,2%, sulęcińskim – 5,5%, świebodzińskim – 4,9%, zielonogórskim (ziemskim) – 8,2%, żegańskim- 7,7% żarskim – 6,3%. Według BAEL stopa bezrobocia na koniec I kwartału 2021 r. kształtowała się na poziomie 2,6%.

Linki:

Na koniec IV kwartału 2020 r. odnotowano 1,3 tys. wolnych miejsc pracy. Najwięcej w następujących sekcjach: „przetwórstwo przemysłowe” – 38,7% ogółu, “transport i gospodarka magazynowa” – 12,5% oraz „administracja publiczna i obrona narodowa” – 9,5%.

Najwięcej wolnych miejsc pracy dotyczyło zawodów zaliczanych do grupy „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy” – 30,4% ogółu wolnych miejsc pracy, „operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń” – 23,6% , a także ,,specjaliści” – 17%.

Od stycznia do czerwca 2021 r. odnotowano w urzędach pracy 23 122 oferty pracy, o 21,2% więcej niż w analogicznym okresie 2020 r. Najwięcej z nich było przeznaczonych dla: „pracowników wykonujących prace proste” – 9 194 oferty (39,8% ogółu ofert), „pracowników biurowych” – 3 031 ofert pracy (13,1% ogółu), „robotników przemysłowych i rzemieślników” – 2 927 ofert pracy (12,7% ogółu).

Najwięcej ofert pracy zgłoszono w następujących elementarnych grupach zawodów: robotnicy wykonujący proste prace w przemyśle – 3 162 oferty (13,7% ogółu), magazynierzy i pokrewni – 1 898 ofert (8,2%), gospodarze budynków – 1 110 ofert (4,8%), robotnicy pracujący przy przeładunku towarów – 999 ofert (4,3%), ręczni pakowacze i znakowacze – 949 ofert (4,1%), pracownicy obsługi biurowej – 687 ofert (3%), pracownicy wykonujący dorywcze prace proste – 640 ofert (2,8%), sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) – 537 ofert (2,3%), masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni – 564 oferty (2,4%), kierowcy samochodów osobowych i dostawczych – 494 oferty (2,1%), pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne – 382 oferty (1,7%).

Barometr zawodów na 2021 r. prognozuje następujące zawody deficytowe w województwie lubuskim: blacharze i lakiernicy samochodowi, brukarze, cukiernicy, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, fizjoterapeuci i masażyści, fryzjerzy, inżynierowie budownictwa, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kierownicy budowy, krawcy i pracownicy produkcji odzieży, kucharze, lekarze, logopedzi i audiofonolodzy, magazynierzy, masarze i przetwórcy ryb, mechanicy pojazdów samochodowych, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, nauczyciele języków obcych i lektorzy, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących, nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele przedszkoli, nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, operatorzy obrabiarek skrawających, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, piekarze, pielęgniarki i położne, pracownicy ds. finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych, pracownicy ds. rachunkowości i księgowości, pracownicy fizyczni w produkcji i pracach prostych, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, pracownicy służb mundurowych, pracownicy socjalni, psycholodzy i psychoterapeuci, ratownicy medyczni, robotnicy budowlani, robotnicy leśni, robotnicy obróbki drewna i stolarze, samodzielni księgowi, spawacze, ślusarze, tapicerzy, zaopatrzeniowcy i dostawcy.

Spośród 21 626 mieszkańców województwa lubuskiego zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy na koniec czerwca 2021 r. jako osoby bezrobotne, 89,4% posiadało wcześniej zatrudnienie.

Struktura bezrobocia na koniec czerwca 2021 r. według kwalifikacji zawodowych, w układzie grup wskazuje, że najliczniejszą kategorię stanowili bezrobotni posiadający zawody z grupy „pracownicy usług osobistych i sprzedawcy” (24% ogółu), „robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy” (20,7% ogółu), „pracownicy przy pracach prostych” (10,3%), „technicy i inny średni personel” (9,8%). Największą liczbę bezrobotnych odnotowano w zawodach: sprzedawca – 2 359 osób, kucharz – 629 osób, robotnik gospodarczy – 465 osób, murarz – 334 osób, ślusarz – 332 osoby, fryzjer – 332 osób, pomocniczy robotnik budowlany – 307 osób,  krawiec – 301 osób, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym – 284 osób, technik ekonomista – 237 osób, mechanik samochodów osobowych – 200 osób, magazynier – 190 osób,mechanik pojazdów samochodowych - 183 osoby, stolarz- 179 osób, sprzątaczka biurowa – 173 osoby, piekarz - 163 osoby, szwaczka ręczna – 162 osoby, cukiernik – 147 osób.

Barometr zawodów na 2021 r. nie odnotował, w województwie lubuskim, zawodów nadwyżkowych.

Województwo łódzkie położone jest w centralnej części kraju. Obejmuje obszar o powierzchni 18 218,95 km². Ludność województwa łódzkiego według danych na dzień 30.06.2020 r. wynosiła 2,449 mln, co stanowi ok. 6,4­ % ogólnej liczby mieszkańców Polski. Ludność w miastach stanowiła 62,4% ogółu ludności. Największą aglomerację miejską stanowi aglomeracja łódzka, w której zamieszkuje ok. 1 mln osób.

W końcu czerwca 2021 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 66,8 tys. osób bezrobotnych, a stopa bezrobocia wyniosła 6,3% (wzrost o 0,2% w stosunku do czerwca
2020 r.). Powiatami z najwyższym bezrobociem były: kutnowski – 8%, tomaszowski (7,9%) i pajęczański 7,4 %. Najniższą stopę bezrobocia odnotowano w powiatach: rawskim – 3,8%, skierniewickim - 3,9% i wieruszowskim – 4,8%. W samej Łodzi wskaźnik ten wyniósł 6,2%.  Stopa bezrobocia liczona wg BAEL wyniosła w I kwartale 2021 r. 4,5%. Wskaźnik zatrudnienia wyniósł 55,2% (w porównaniu dla Polski 55% - I kwartał 2021 r.), zaś wskaźnik aktywności zawodowej 57,8% (w porównaniu dla Polski 57,3% - I kwartał 2021 r.).

W 2018 r. PKB na jednego mieszkańca województwa łódzkiego wyniósł 56 128 zł, co stanowiło 94,2% średniej krajowej. Należy podkreślić, że województwo łódzkie pod względem rozwoju gospodarczego, systematycznie zmniejsza dystans dzielący je od najlepiej rozwiniętych regionów UE. W 2019 r. PKB na 1 mieszkańca województwa łódzkiego wyniósł 69% średniej dla UE, podczas gdy w 2017 r. wynosił 65% tej średniej.

Przemysł, obok sektora usług, jest najważniejszym sektorem gospodarki województwa łódzkiego, odgrywającym znaczącą rolę w produkcji regionalnej. Najbardziej rozwiniętymi gałęziami przemysłu są: produkcja wyrobów włókienniczych i odzieży, górnictwo węgla brunatnego, wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej, produkcja wyrobów chemicznych, produkcja artykułów spożywczych, produkcja maszyn i urządzeń, produkcja urządzeń elektrycznych i materiałów budowlanych. Struktura przestrzenna przemysłu skupiona jest wokół dwóch ośrodków: aglomeracji łódzkiej,gdzie dominują: przemysł tekstylny i odzieżowy, włókienniczy, spożywczy i przetwórstwo rolno - spożywcze, przemysł elektromaszynowy, farmaceutyczny oraz chemiczny; okręgu piotrkowsko-bełchatowskiego, gdzie dominuje przemysł: wydobywczy, elektroenergetyczny, gumowy, materiałów budowlanych, meblarski, drzewny, spirytusowy, szklarski  i farmaceutyczny.

Przemysł tekstylny i odzieżowy, pomimo znacznych zmian w strukturze gałęziowej przemysłu województwa, wciąż zajmuje wiodącą pozycję w produkcji regionu. Do wiodących firm z tej branży zaliczyć można m.in. Redan S.A. Aktualnie koncentruje się na obsłudze marki modowej Top Secret. Na jej rzecz prowadzi przede wszystkim operacje logistyczne  oraz prowadzi sprzedaż poza granicami Polski. Świadczy również usług m.in. w zakresie IT, zarządzania finansami oraz HR. Kolejną dziedziną wyróżniającą się dużą dynamiką rozwoju w regionie łódzkim jest przemysł farmaceutyczny oraz hurtowy handel produktami  farmaceutycznymi. Do wiodących przedsiębiorstw w tej dziedzinie należą m.in.: Pelion Healthcare Group, Adamed Pharma S.A.(Zakład produkcyjny w Pabianicach), Polfa S.A. Kutnowskie zakłady farmaceutyczne, Sensilab Polska Sp. z o.o., MEDANA PHARMA S.A., zakłady farmaceutyczne oraz producenci leków ziołowych: Herbapol Łódź i Agropharm S.A. Tuszyn.

W Strykowie koło Łodzi prężnie działa słoweńska fabryka leków Lek S.A. (należąca do grupy Sandoz). Inną branżą przemysłu, prężnie rozwijającą się w województwie łódzkim, jest produkcja materiałów budowlanych. Czołowym wytwórcą jest grupa Atlas będąca potentatem na rynku krajowym oraz trzecim w Europie producentem chemii budowlanej.

W województwie łódzkim znajduje się zagłębie przetwórstwa materiałów budowlanych, region  jest również krajowym potentatem w produkcji płytek ceramicznych (Ceramika Opoczno, Ceramika Paradyż, Ceramika Tubądzin). W województwie skoncentrowane są również przedsiębiorstwa z branży AGD: BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego Sp. z o. o., Whirlpool Company Polska Sp. z o.o. (dawniej Indesit). Ważną rolę w województwie spełnia Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna. Skupia ona ponad 100 firm działających w następujących branżach: logistyczna, farmaceutyczna, przetwórstwa tworzyw sztucznych, BPO, AGD, IT, medyczna, kosmetyczna i spożywcza.

W ostatnich latach szybki rozwój odnotowuje branża outsourcingowa (BPO). Z raportu ABSL
(Związek Liderów Usług Biznesowych w Polsce) z 2019 r. o rozwoju sektora BPO/SSC
w Polsce wynika, że Łódź jest jednym z sześciu największych centrów BPO w kraju. Według danych za I kwartał 2019 r. w sektorze usług dla biznesu, obejmującym centra usług BPO, SSC, IT i R&D w 85 firmach świadczących usługi w językach obcych zatrudnionych było ok. 23,2 tys. pracowników. W regionie działa wiele firm z kapitałem zagranicznym: Accenture, Asea Brown Boveri (ABB), BMS Poland, Ceri International, Citi, Fujitsu, GE Power Controls, HP, Whirlpool (dawniej Indesit), Infosys, Mobica, Nordea, GFT Polska (Rule Financial), Samsung Poland R&D Center, Sii, SouthWestern, Takeda, Tate & Lyle. Większość firm specjalizuje się w usługach IT, procesach finansowo-księgowych oraz badawczo-rozwojowych działając na zlecenie przedsiębiorstw z niemal całego świata. W tej branży poszukiwane są osoby ze znajomością języków obcych.

Liczącą się branżą w regionie (a przede wszystkim w Łodzi) staje się także sektor IT. Wśród znaczących pracodawców można wymienić m.in.: AMG.net, LSI Software, Tomtom, Intersoft, Centrum Komputerowe Zeto, Ericsson (dawniej Ericpol), Gromar, Transition Technologies S.A., HP, Xerox, HPCC Herkules PC Components, Farbrity Grupa K2, Xerox (ACS Solutions). Na zatrudnienie w tej branży mogą liczyć głównie programiści aplikacji, konsultanci ds. systemów teleinformatycznych, inżynierowie systemów i sieci komputerowych oraz specjaliści do spraw doskonalenia i rozwoju aplikacji.

W ostatnich latach dynamicznie rozwija się też branża hotelarska i budowa nowych dróg             
i autostrad. Wśród najliczniej reprezentowanych w zgłoszonych w IV kwartale 2020 r. ofertach pracy grup zawodów można wymienić kolejno: robotników przemysłowych i rzemieślników (30,9% ogółu wolnych miejsc pracy), operatorów i monterów maszyn i urządzeń (14,1%) oraz pracowników usług i sprzedawców (11,8%).

W okresie epidemii COVID-19 stopa bezrobocia w województwie łódzkim nieznacznie wzrosła. W marcu 2020 r. wskaźnik bezrobocia w regionie wynosił  5,6% (60,6 tys. osób), natomiast
w maju 2021 r. 6,4% (68,2 tys osób).

W marcu 2020 r. firmy województwa łódzkiego rozpoczęły zwolnienia grupowe, a zjawisko to nasiliło się w kolejnych miesiącach. W województwie łódzkim do zwolnień grupowych w marcu 2020 r. zgłoszono 290 osób, zaś w kwietniu 2020 r. pracodawcy poinformowali powiatowe urzędy pracy w regionie o zamiarze pożegnania się z 528 pracownikami, a w maju 2020 r. z kolejnymi 593. Jednakże w czerwcu 2020 r. zjawisko zwolnień grupowych w regionie łódzkim znacznie wyhamowało. Tzw. tarcza antykryzysowa oraz lockdown spowolniły napływ osób bezrobotnych do urzędów pracy w II i III kwartale 2020 r. Wiele firm zawiesiło swoją aktywność lub zmodyfikowało profil działalności. Przeobrażeniu uległ system organizacji pracy. Pracodawcy zmienili podejście do pracy zdalnej, umożliwiając, w wielu branżach, swojej kadrze pracę w domu.

Linki:

Na podstawie badania Głównego Urzędu Statystycznego popytu na pracę za I kwartał 2021 r. w województwie łódzkim zgłoszono 5,9 tys. ofert pracy. W podziale na branże najwięcej ofert zgłoszonych pochodziło od pracodawców z sekcji PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) „Przetwórstwo przemysłowe” (42% wszystkich ofert), „Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle” (14%), „Opieka zdrowotna i pomoc społeczna” (8%) oraz „Budownictwo” (7%).

Według Barometru Zawodów na 2021 r. zawodami deficytowymi w skali województwa są elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy; fizjoterapeuci i masażyści; kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; krawcy i pracownicy produkcji odzieży; magazynierzy; monterzy instalacji budowlanych; operatorzy i mechanicy sprzętu do robot ziemnych; pielęgniarki i położne; pracownicy ds. rachunkowości i księgowości oraz spawacze.

W podziale na zawody, najwięcej wolnych miejsc pracy skierowanych było dla kierowców i operatorów pojazdów (16,7% wszystkich zgłoszonych ofert), robotników w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewnych (15,1%), specjalistów do spraw zdrowia (9,8%), średniego personelu nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (6,9%) oraz pracowników obsługi klienta (5,4%).

W dostępnych ogłoszeniach o pracę przeważają opisy stanowisk, w których pracodawcy precyzują umiejętności i kwalifikacje potrzebne do pracy we wskazanym miejscu.
Zakres czynności często dotyczy kilku zawodów. Wielozawodowość obejmuje zarówno wysokiej klasy specjalistów np. z dziedziny informatyki, automatyki, elektroniki, czy outsourcingu biznesowego, jak również osoby o niższych kwalifikacjach, wykonujące prace związane z usługami, jak ślusarz - spawacz, operator koparko - ładowarki, kierowca - dostawca.

Pracodawcy w Łodzi systematycznie poszukują pracowników specjalności z grupy monterów oraz kategorii operatorów. Pilnie poszukiwani są magazynierzy, pracownicy ds. rachunkowości i księgowości oraz robotnicy budowlani i murarze. Na liście zawodów deficytowych widnieją również specjaliści: lekarze, pielęgniarki i położne, inżynierowie budownictwa, nauczyciele praktycznej nauki zawodu i przedmiotów ogólnokształcących, pracownicy ds. finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych, pracownicy ds. jakości, specjaliści ds. zarządzania zasobami ludzkimi i rekrutacji, specjaliści elektroniki, automatyki
i robotyki oraz wychowawcy w placówkach oświatowych i opiekuńczych.

Centra logistyczne w Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej poszukują: robotników magazynowych, magazynierów (z uprawnieniami do kierowania wózkami jezdniowymi), logistyków, czy spedytorów z dobrą znajomością języków obcych. Z kolei firmy spedycyjne odczuwają deficyt kadry: kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, posiadających aktualne uprawnienia.

Analiza aktualnej sytuacji na rynku pracy wskazuje, że w wielu powiatach istnieją zawody, które nie pozostają w deficycie, ponieważ przedsiębiorcy uzupełniają niedobory kadry pracownikami zza wschodniej granicy. Są to m.in. robotnicy budowlani, szwaczki, sprzątaczki, pracownicy wykonujący prace proste w produkcji przemysłowej, rolnictwie czy sadownictwie.

Na rynku pracy województwa łódzkiego dużym wzięciem cieszą się kwalifikacje uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń i sieci na stanowisku eksploatacji i dozoru
w następujących grupach: elektroenergetyczna, cieplna i gazowa. Okazuje się, że posiadanie ww. uprawnień SEP jest niezastąpione w branży budowlanej, w produkcji, w energetyce czy prężnie rozwijającej się fotowoltanice. Typowym przykładem zawodu z ww. grupy są elektrycy.

Dobrze rozwinięta w województwie łódzkim branża wędliniarska odczuwa deficyt pracowników wykonujących takie zawody jak rzeźnik-wędliniarz i rozbieracz-wykrawacz, jeliciarz czy ubojowy. Niezmiennie istnieje pobyt na usługi uznanych rzemieślników: kucharzy, cukierników, piekarzy czy fryzjerów.

W branży medycznej problemy ze znalezieniem pracowników dotykają przede wszystkim placówek działających w sferze budżetowej. Jest to związane z niedostatecznym poziomem finansowania tych podmiotów. Deficyt pracowników dotyczy nie tylko pielęgniarek i położnych, ale też lekarzy specjalistów, fizjoterapeutów i masażystów. Pandemia COVID-19 ujawniła również niedobory w zawodach takich jak: ratownik medyczny, sanitariusz, dyspozytor medyczny i salowa. W wielu powiatach zawodami deficytowymi są opiekunowie osób starszych i niepełnosprawnych w domach opieki społecznej czy innych placówkach opiekuńczych.

Nadal pilnie poszukiwane są zawody budowlane, w tym betoniarze i zbrojarze, cieśle budowlani, murarze, tynkarze oraz robotnicy budowlani, czy też operatorzy koparko-ładowarek.

Wzmożone zainteresowanie pracodawców dotyczy spawaczy, elektryków z aktualnymi uprawnieniami oraz monterów.

Pilnie poszukiwanym na rynku pracy województwa łódzkiego jest programista. Do wykonywania tego zawodu pomocne, acz niekonieczne, jest kierunkowe wykształcenie. Ceniona przez pracodawców jest głównie biegła znajomość języka programowania, praktyczne umiejętności oraz doświadczenie w pracy.

Najliczniejsze kategorie napływu bezrobotnych wg ostatniego miejsca pracy stanowiły w 2020 r. osoby zwalniane z sekcji określonych w Polksiej Klasyfikacji Działalności (PKD) jako  „Przetwórstwo przemysłowe” (17,4%; 14,2 tys. osób) oraz „Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle” (11,6 tys.  osób; 14,1% całkowitego rocznego napływu). W strukturze zawodowej bezrobotnych w końcu grudnia 2020 r. największą pod względem liczebnym kategorię (14,2 tys. osób; 21,0% całkowitej liczby bezrobotnych) stanowiły osoby zaklasyfikowane do grupy „Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy”. Byli to głównie robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (33,5% ogółu Robotników) oraz Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń (28,2% ogółu Robotników). Kolejne grupy stanowili „Pracownicy usług i sprzedawcy” (13,2 tys. osób; 19,5% ogółu bezrobotnych); osoby „Bez zawodu” (9,5 tys. osób; 13,9% ogółu bezrobotnych); „Pracownicy wykonujący prace proste” (8,7 tys. osób; 12,8 % ogółu bezrobotnych); „Technicy i inny średni personel” (7,2 tys. osób; 10,6% ogółu bezrobotnych) oraz „Specjaliści” (5,7 tys. osób; 8,4% ogółu bezrobotnych).Według „Barometru zawodów”, który jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w 2021 r. w województwie łódzkim brak jest zawodów uznawanych za nadwyżkowe.

W rejestrach bezrobocia województwa łódzkiego figurują głównie osoby legitymujące się niskim wykształceniem - najliczniej występują specjalności, które nie wymagają skomplikowanych umiejętności, czy żmudnej edukacji zawodowej. To przede wszystkim zawody, wśród których obserwowana jest duża rotacja pracy: sprzedawcy, robotnicy do prac prostych, opiekunki dziecięce a także robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń. O nadwyżce zasobów pracy można wspomnieć w kontekście zjawiska długotrwałego bezrobocia. Charakterystyka osób z tej kategorii bezrobocia zamyka się w kilku cechach – osoby te mają trwałe problemy zdrowotne, które nie pozwalają na podjęcie pracy w zawodzie wyuczonym, zdarza się, że nie są zainteresowane przekwalifikowaniem, często nie chcą też podejmować pracy na warunkach, jakie oferuje im pracodawca. Często jakość zasobów pracy obecnych w rejestrach urzędów pracy naszego województwa rozczarowuje pracodawców.

Województwo małopolskie położone jest w południowej części Polski i graniczy ze Słowacją oraz z województwami: świętokrzyskim, podkarpackim i śląskim. Zajmuje powierzchnię 15 tys. km², na której mieszka 3,4 mln osób. Obszar województwa stanowi 5% powierzchni kraju. Województwo małopolskie podzielone jest na 22 powiaty - 19 powiatów ziemskich
i 3 grodzkie oraz 182 gminy. Głównymi miastami województwa są: Kraków - dawna stolica Polski i obecna stolica regionu (780 tys. mieszkańców), Tarnów (107 tys. mieszkańców), Nowy Sącz (84 tys. mieszkańców). Małopolanie stanowią około 9% ogółu ludności Polski. Pod względem liczby ludności województwo małopolskie plasuje się na 4 miejscu w kraju – po mazowieckim, śląskim i wielkopolskim. Wskaźnik gęstości zaludnienia, w  2020 r. wynosił 225 osób/km², przy średniej krajowej 122 osoby/km². Gęściej zaludnione jest tylko województwo śląskie. Na stałym poziomie utrzymuje się wskaźnik feminizacji (na 100 mężczyzn przypada 106 kobiet). Udział mieszkańców miast w ludności ogółem, określany jako współczynnik urbanizacji, wynosi 48,1% i jest jednym z najniższych w kraju.

Na koniec 2020 r. na terenie województwa małopolskiego zarejestrowanych było  ponad 426 tys. podmiotów gospodarczych. Ponad 97% z nich należy do sektora prywatnego. Największa liczba podmiotów działała w sekcjach: handel i naprawa pojazdów samochodowych, budownictwo oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna. W województwie małopolskim występują dogodne warunki dla rozwoju sektora wysokich technologii, motoryzacyjnego, turystycznego i BSS (sektora usług dla biznesu). Wśród największych firm działających na terenie województwa małopolskiego znajdują się m.in.: Polska Spółka Gazownictwa (Tarnów), Can-Pack (Kraków), Carlsberg Polska (Brzesko), Coca-Cola (Niepołomice), Maspex (Wadowice), Grupa Kęty, ArcelorMittal (Kraków), Tele-Fonika Kable (Myślenice), Stalprodukt (Bochnia), Delphi Poland (Kraków), Valeo Autosystemy (Skawina), Synthos S.A. (Oświęcim), BP (Kraków), PGE Paliwa (Kraków),  Veracomp SA (Kraków), Grupa PGD (Kraków), Motorola (Kraków), IBM (Kraków), Philip Morris Distribution (Kraków), Capgemini (Kraków), Comarch SA. (Kraków), Control Process (Kraków),  Tesco (Polska) sp. z.o.o. (Kraków), Newag SA (Nowy Sącz) Małopolska stanowi także ważną lokalizację dla branż gier wideo. Tutaj swoje siedziby lub oddziały ma ponad 20% firm, w których tworzy się gry komputerowe, w tym m.in.: Gamedesire, Reality Pump Studio czy CD Projekt.

Współczynnik aktywności zawodowej w IV kwartale 2020 r. wynosił 58,3% i był wyższy niż średnia krajowa (56,5%), co stawia województwo na 3 miejscu w Polsce. W 2020 r. w Małopolsce pracowało około 1,5 mln osób, czyli ponad połowa osób w wieku 15 lat i więcej (wskaźnik zatrudnienia wynosił 56,9%). Najwięcej osób pracowało w  usługach (59%), około 1/3 to pracownicy przemysłu i budownictwa (30%), najmniejszą część stanowią pracujący w rolnictwie (11%).

Wybuch epidemii COVID-19 i związane z tym ograniczenia w funkcjonowaniu przedsiębiorstw i instytucji wpłynęły na poziom bezrobocia w Małopolsce. Od początku kwietnia 2020 r. liczba osób bezrobotnych w województwie wzrastała. Na koniec czerwca 2020 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 83 050 (o 20,4 tys. osób więcej niż rok wcześniej). Obostrzenia w prowadzeniu działalności zaburzyły naturalne wahania bezrobocia w ciągu roku. Zwykle w okresie wiosenno-letnim liczba osób bezrobotnych spadała w związku z okresowym charakterem niektórych branż i zwiększeniem zapotrzebowania na prace sezonowe np. w budownictwie, turystyce czy rolnictwie. W 2020 r. widoczne było odwrócenie trendów sezonowych, a liczba osób bezrobotnych z miesiąca na miesiąc wzrastała zbliżając się do poziomu z 2017 r.

Wzrost liczby bezrobotnych pociągnął za sobą wzrost wartości stopy bezrobocia w województwie. Na koniec 2020 r. stopa bezrobocia w Małopolsce osiągnęła poziom 5,3%. Od początku pandemii jej wartość wzrosła o 1 punkt procentowy. W maju 2021 r. Małopolska przesunęła się z utrzymywanego od kilku lat 3. miejsca wśród regionów z najniższą stopą bezrobocia na miejsce 4. (po województwie wielkopolskim, śląskim i mazowieckim) i utrzymała je w kolejnych miesiącach. W czasie epidemii wartość stopy bezrobocia w województwie pozostawała poniżej średniej w kraju (6,2% na koniec 2020 r.).

Konsekwencje pandemii COVID-19 uwidoczniły się we wszystkich powiatach, jednak z różnym natężeniem. W ciągu całego 2020 r. liczba osób bezrobotnych wzrosła we wszystkich częściach Małopolski. Stosunkowo największy wzrost odnotowano w powiatach: bocheńskim i myślenickim (ponad 60%), a najmniej w powiecie tatrzańskim (2%). W grudniu 2020 r. stopa bezrobocia  wahała się pomiędzy 3,1% w Krakowie a 11% w powiecie dąbrowskim. W odniesieniu do grudnia 2019 r. we wszystkich powiatach Małopolski odnotowano wzrost stopy bezrobocia – największy w powiecie wadowickim (o 2%), a najmniejszy w powiatach: tatrzańskim (o 0,2%) i olkuskim (o 0,5%).

Zniesienie znacznej części obostrzeń w związku ze spadkiem liczby zakażeń oraz sukcesywne wdrażanie programu szczepień ochronnych sprawiło, że od poczatku 2021 r. sytuacja na rynku pracy w Małopolsce poprawia się z miesiąca na miesiąc. Od lutego 2021 r. liczba osób bezrobotnych w województwie maleje. Na koniec czerwca 2021 r. wyniosła 78 455 osób, tj. o 3 tys. mniej niż w maju tego roku i o 1,2 tys. mniej niż w czerwcu 2020 r.. Sukcesywnie spada także wartość stopy bezrobocia. Na koniec czerwca 2021 r. w Małopolsce wyniosła ona 5,1% (o 0,2% mniej niż w maju 2021 r.). Wśród małopolskich powiatów, w czerwcu 2021 r. najniższy udział bezrobotnych w liczbie osób aktywnych zawodowo odnotowano w Krakowie (3,3%), w Nowym Sączu (3,5%) i powiecie myślenickim (3,6%). Najwyższą stopę bezrobocia odnotowały zaś powiaty: dąbrowski (10,2%), nowosądecki (8,2%) i tatrzański (7,9%). Stopa bezrobocia niższa lub równa wojewódzkiej wystąpiła w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie oraz powiatach: myślenickim, bocheńskim, miechowskim, brzeskim i proszowickim.

W odniesieniu do analogicznego miesiąca 2020 r. wartość stopy bezrobocia w województwie pozostała taka sama. We wszystkich powiatach, za wyjątkiem miasta Krakowa i powiatu krakowskiego, odnotowano spadek stopy bezrobocia w stosunku do czerwca 2020 r. Największy w powiatach: wadowickim (o 1,2%) i olkuskim (o 1%).

Linki:

Z badania Głównego Urzędu Statystycznego Popyt na pracę wynika, że na koniec IV kwartału 2020 r. małopolskie przedsiębiorstwa oferowały 7,7 tys. wolnych miejsc pracy. Ponad 1/3 z nich dotyczyła pracy w małych lub średnich firmach. W tym samym czasie w dyspozycji powiatowych urzędów pracy w Małopolsce było 3,6 tys. ofert pracy.

Wolne miejsca pracy były dostępne przede wszystkim w następujących sektorach: działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (19,5%), przetwórstwo przemysłowe (16,9%), informacja i komunikacja (14,3%), handel hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów (13%), budownictwo (10,4%) oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (7,8%).

Wyniki Barometru zawodów na 2021 r. wskazują 28 zawodów, w których występuje największy deficyt pracowników na małopolskim rynku pracy. Są to m.in: kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kierowcy autobusów, samodzielni księgowi, spawacze, piekarze, fryzjerzy, magazynierzy, nauczyciele szkół zawodowych,  liczne zawody budowlane: operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie i robotnicy budowlani, a także zawody medyczno-opiekuńcze, tj. pielęgniarki i położne, lekarze, fizjoterapeuci i masażyści, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, psycholodzy i psychoterapeuci, ratownicy medyczni.  

W stolicy województwa - Krakowie - zawody deficytowe występują m.in. w następujących grupach:

• zawody związane z branżą informatyczną i usługami dla biznesu: analitycy, testerzy i operatorzy systemów teleinformatycznych, projektanci i administratorzy baz danych, programiści pracownicy ds. finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych, pracownicy telefonicznej i elektronicznej osługi klienta, ankieterzy, teleankieterzy, specjaliści ds. finansowych;
• pracownicy budowlani i przemysłowi: betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, murarze i tynkarze, monterzy instalacji budowlanych, operatorzy urządzeń dźwigowo-transportowych, spawacze, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, pracownicy fizyczni w produkcji i pracach prostych, robotnicy budowlani, technicy budownictwa;
• pracownicy usług: krawcy i pracownicy produkcji odzieży, fryzjerzy, sprzedawcy i kasjerzy, cukiernicy, piekarze, listonosze i kurierzy, obuwnicy, kosmetyczki, opiekunki dziecięce;
• pracownicy spedycji i logistyki: magazynierzy, spedytorzy i logistycy, zaopatrzeniowcy i dostawcy;
• pracownicy branży medycznej: lekarze, pielęgniarki i położne, fizjoterapeuci i masażyści, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, operatorzy aparatury medycznej.

Związane z epidemią COVID-19 ograniczenie działalności przedsiębiorstw z wielu branż widocznie zmniejszyło popyt na pracowników. W 2020 r. do małopolskich powiatowych urzędów pracy pracodawcy złożyli łącznie 70 660 ofert pracy, tj. o 23% mniej w porównaniu do liczby ofert z 2019 r. (91 582). Zmniejszenie napływu ofert pracy było najbardziej odczuwalne w miesiącach od marca do maja 2020 r., kiedy odnotowano odpowiednio: 37%, 58% i 42% ofert mniej niż w tych samych miesiącach 2019 r. Ograniczona liczba ofert pracy pojawiających się w urzędach pracy utrudniała podejmowanie zatrudnienia przez osoby bezrobotne. W ciągu 2020 r. średnio na jedną ofertę przypadało ok. 14 osób bezrobotnych, podczas gdy w poprzednich latach było to średnio ok. 9 osób.

W 2021 r. z miesiąca na miesiąc liczba ofert pracy zgłaszanych do urzędów wzrasta. W I półroczu 2021 r. pracodawcy złożyli do małopolskich powiatowych urzędów pracy łącznie 44 200 ofert pracy, tj. o  9 745 ofert więcej (o 28%) niż w analogicznym okresie 2020 r. 

W 2020 r. w województwie małopolskim bezrobocie najczęściej dotyczyło pracowników z branż: handel; naprawa pojazdów samochodowych (16,4%), przetwórstwo przemysłowe (13,2%), budownictwo (8,1%). W rejestrach osób bezrobotnych najliczniej reprezentowane były osoby bez kwalifikacji zawodowych, sprzedawcy sklepowi, pomocniczy robotnicy budowlani, robotnicy gospodarczy, a także kelnerzy, kucharze, fryzjerzy, mechanicy pojazdów samochodowych i śluzarze.

W województwie małopolskim wśród zawodów nadwyżkowych wyróżnia się ekonomistów oraz pracowników biur podróży i organizatorów obsługi turystycznej. Nadwyżki wystąpiły także wśród pracowników administracyjnych i biurowych, filozofów, historyków, politologów i kulturoznawców, specjalistów technologii żywności i żywienia, techników budownictwa, pedagogów, pomocy kuchennych, sekretarek i asystentów, socjologów i specjalistów ds. badań społeczno-ekonomicznych oraz specjalistów administracji publicznej.

Województwo mazowieckie położone jest w środkowo-wschodniej części Polski. Mazowsze ma 35 559 km² powierzchni (11,4% obszaru kraju), na której w 2020 r. mieszkało 5 425 tys. osób (14,2% ludności Polski), w tym 52,2% populacji stanowiły kobiety. Największym miastem regionu jest Warszawa, jako stolica kraju obejmuje ponad 33% ogółu ludności województwa, tj. 1 794,1 tys. osób. Na Mazowszu ważną rolę pełnią również ośrodki subregionalne: Radom, Płock, Siedlce, Ostrołęka i Ciechanów. Stopień urbanizacji województwa jest wysoki i wynosił 64,4%, gdzie w skali kraju kształtował się na poziomie 59,9%.

Na koniec czerwca 2021 r. w województwie mazowieckim zarejestrowanych było 907 151 podmiotów gospodarczych (19,1% zarejestrowanych w Polsce), w tym 53,6% z nich funkcjonowało w Warszawie. Najwięcej podmiotów zajmowało się: handlem hurtowym i detalicznym; naprawą pojazdów samochodowych, włączając motocykle (21,1% ogółu podmiotów), działalnością profesjonalną, naukową i techniczną (15,2% ogółu podmiotów), budownictwem (10,2% ogółu podmiotów) oraz informacją i komunikacją (7,5% ogółu podmiotów).

W województwie mazowieckim w czerwcu 2021 r., najwięcej osób zatrudnionych (chodzi o przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw) było w przetwórstwie przemysłowym (343,8 tys.) handlu hurtowym i detalicznym; naprawie pojazdów samochodowych, włączając motocykle (przeciętnie 340,2 tys. osób) oraz transporcie i gospodarce magazynowej (273,9 tys.); ich łączny udział stanowił 62,3% ogólnej liczby zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw.

Na koniec czerwca 2021 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 141 367 bezrobotnych, co oznacza, że co 7 bezrobotny w Polsce pochodził z Mazowsza. Stopa bezrobocia rejestrowanego na Mazowszu wynosiła na koniec czerwca 2021 r. 5% (przy średniej dla kraju 5,9%). Na Mazowszu występuje duże terytorialne zróżnicowanie stopy bezrobocia. Najwyższą stopę bezrobocia w czerwcu 2021 r. odnotowano w powiatach: szydłowieckim – 23,3%; radomskim – 16,7%; przysuskim – 15,7%; makowskim – 15%. Najniższą stopą bezrobocia wyróżniało się miasto Warszawa – 2% oraz powiaty: warszawski zachodni – 2,3%; grójecki – 2,5%; pruszkowski – 3,4%; grodziski oraz piaseczyński – 3,8%.

Stopa bezrobocia według BAEL w województwie mazowieckim w I kwartale 2021 r. wyniosła 3,8% przy ogólnopolskiej stopie bezrobocia 3,4%.

Linki:

W województwie mazowieckim przed pandemią COVID-19 przewidywany był wzrost liczby pracujących o 5,1% do 2022 r. Przemiany strukturalne w regionie będą jednak najprawdopodobniej realizowane według prognozowanego schematu, zgodnie z którym istotne zmiany w strukturze zatrudnienia wystąpią w sektorze rolniczym i usług rynkowych (w ramach których funkcjonują zarówno tradycyjne, jak i nowoczesne usługi o najwyższej wydajności pracy), podczas gdy udział zatrudnienia w przemyśle i usługach nierynkowych pozostanie na względnie stałym poziomie. Przewidywane przekształcenia sektorowe w województwie mazowieckim znajdują swoje odzwierciedlenie w obserwowanych tendencjach w obszarze struktur zawodowych, wg których znacznie wzrośnie zapotrzebowanie na specjalistów, przy istotnym spadku udziału pracujących rolników oraz nieznacznych zmianach w pozostałych wielkich grupach zawodowych.

Najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej na terenie województwa mazowieckiego w czerwcu 2021 r. dostępnych było w następujących sekcjach: działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierajaca; przetwórstwo przemysłowe; handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle; budownictwo; administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne; działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi; transport i gospodarka magazynowa. W prezentowanym okresie najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej wystąpiło w zawodach: pozostali robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle; pozostali pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani;  pakowacz ręczny; magazynier; pomoc kuchenna; pomocniczy robotnik w przemyśle przetwórczym; robotnik magazynowy; pomocniczy robotnik budowlany.

Zapotrzebowanie na pracowników według „Barometu Zawodów” na 2021 r. dla województwa mazowieckiego wskazuje na deficyt w 17 grupach zawodów (prognoza na 2020 r. wskazywała na deficyt w 20 grupach), 151 określa się jako będące w równowadze, nie przewiduje się natomiast zawodów nadwyżkowych. Najliczniejszą grupę zawodów deficytowych stanowią te reprezentujące branżę budowlaną – 6, w tym: cieśle i stolarze budowlani; dekarze i blacharze budowlani; murarze i tynkarze; operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych; pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie; robotnicy budowlani oraz medyczną 3 - fizjoterapeuci i masażyści; lekarze; pielęgniarki i położne. Utrzymujący się deficyt dotyczy także: spawaczy; kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; ślusarzy; piekarzy, magazynierów. Podobnie jak w 2020 r., do kategorii deficytowej należą nauczyciele przedmiotów zawodowych. Z ubiegłorocznego statusu „w równowadze” do kategorii deficytowej w 2021 r. prognozuje się przesunięcie 2 grup, są to mechanicy pojazdów samochodowych oraz opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej. Natomiast względem 2020 r. 5 grup zawodów zmieniło status z deficytowego na zrównoważony tj.: elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, kucharze, krawcy i pracownicy produkcji odzieży, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, monterzy instalacji budowlanych. Należy przy tym zauważyć, że w wielu powiatach zawody te nadal należą do deficytowych, np. elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy są w deficycie w 17 powiatach województwa (w tym łącznie w Siedlcach i powiecie siedleckim), krawcy i pracownicy produkcji odzieży w 15 (w tym łącznie w Siedlcach i powiecie siedleckim), a deficyt nauczycieli praktycznej nauki zawodu dotyczy 16 powiatów (w tym łącznie w Radomia i powiatu radomskiego, Siedlec i powiatu siedleckiego), a także Warszawy.

Zawody, w których zaobserwowano największe bezrobocie w czerwcu 2021 r. to: sprzedawca, kucharz, pomocniczy robotnik budowlany, robotnik gospodarczy, ślusarz, magazynier, fryzjer, technik ekonomista, pozostali pracownicy obsługi biurowej, technik prac biurowych, pomocniczy robotnik w przemyśle przetwórczym, murarz, krawiec, mechanik pojazdów samochodowych, ekonomista, sprzątaczka biurowa, technik mechanik, pakowacz ręczny, cukiernik, kelner, mechanik samochodów osobowych, robotnik placowy, doradca klienta, kasjer handlowy, szwaczka ręczna, piekarz i kierowca samochodu ciężarowego.

Największe zapotrzebowanie na pracowników w 2021 r. wystąpi, podobnie jak w poprzednich latach, w Warszawie - deficyt spodziewany jest w 71 grupach zawodów (w tym 1 określono w dużym deficycie). W stosunku do 2020 r. liczba zawodów deficytowych zmniejszy się, głównie ze względu na skutki pandemii. Znajduje to także odzwierciedlenie w Barometrze zawodów na 2021 r. gdzie występuje wzrost grup zawodów nadwyżkowych w Warszawie o 7 nowych (kelnerzy i barmani, pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej, pracownicy obsługi ruchu lotniczego, instruktorzy rekreacji i sportu, animatorzy kultury i organizatorzy imprez, kierowcy samochodów osobowych, ekonomiści, specjaliści ds. PR, reklamy, marketingu i sprzedaży). Wzrost w tej kategorii wskazuje na branże najbardziej dotknięte skutkami pandemii jak: gastronomiczna, turystyczna, kultury fizycznej oraz przewóz osób. Dużą rolę na warszawskim rynku pracy pełni Port Lotniczy im. Fryderyka Chopina, który skupia wokół siebie różne branże i jest ważnym pracodawcą dla pracowników obsługi ruchu lotniczego, stewardess, pilotów czy taksówkarzy. Bardzo duże ograniczenia w ruchu turystycznym wpłynęły negatywnie na sytuację w tych zawodach, co może wciąż mieć odzwierciedlenie na rynku pracy w 2021 r. Z kolei branża gastronomiczna dotknięta jest skutkami COVID-19 z powodu czasowych zamknięć restauracji, ograniczenia działalności tylko do dostaw, braku imprez okolicznościowych czy całkowitego zamknięcia klubów i dyskotek. Taka sytuacja szczególnie negatywnie wpływa na sytuację zawodową: kucharzy, kelnerów, barmanów czy baristów. Wciąż jednak utrzymuje się zapotrzebowanie na pracowników pomocniczych w gastronomii. W przypadku zrealizowania się prognozy poprawy sytuacji na rynku pracy w II kwartale 2021 r., zatrudnienie w tych zawodach będzie mogło się powoli stabilizować.

Województwo opolskie jest najmniejszym województwem w Polsce (9412 km²), położonym           w południowo zachodniej części kraju. Zamieszkuje je zaledwie  983 tys. osób, co stanowi 
ok. 2,6% ogółu ludności Polski. W regionie obserwuje się systematyczny ubytek ludności. 

Sytuacja na rynku pracy w regionie, w porównaniu do przeciętnej sytuacji w kraju jest nieco trudniejsza. Współczynnik aktywności zawodowej w końcu 2020 r. wyniósł – 55,6%, podczas gdy w kraju  56,5%. Z kolei wskaźnik zatrudnienia ukształtował się na poziomie 54,1%, a w kraju osiągnął taką wartość 54,7%.

W województwie opolskim liczba podmiotów gospodarczych jest względnie stabilna i niewiele przekracza 106 tys., a zatrudnienie koncentruje się głównie w  sektorze przemysłowym (31,3%) i taki też ma charakter cały region. Znaczący odsetek zatrudnionych jest w handlu (14%), edukacji (13,3%) i budownictwie (12%). 

Na koniec czerwca 2021 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 23 165 osób, a stopa bezrobocia rejestrowanego - 6,4% i jest niższa o 0,5% wobec czerwca 2020 r. W najkorzystniejszym położeniu znajduje się powiat Opole (stolica województwa), w którym stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 3,6%, podczas gdy w powiecie głubczyckim wyniosła 9,6%.

Najwięksi pracodawcy w województwie opolskim to: Zakłady Azotowe Kędzierzyn, Elektrownia Opole, Górażdże Cement S.A., Nutricia Zakłady Produkcyjne Sp. z o.o., ArcelorMittal Poland Oddział w Zdzieszowicach, Multiserwis Sp. z o.o.

Sytuacja na regionalnym rynku pray uległa znacznemu pogorszeniu w związku z epidemią COVID-19. Porównując ze sobą dane za III kwartał roku 2019 i 2020 (*szczyt III fali), Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności prowadzone przez Główny Urząd Statystyczny wskazuje na pogorszenie się podstawowych parametrów rynku.Przede wszystkim zmniejszyła się liczba pracujących o 11 tysięcy osób, co stanowi spadek o 2,8% rok do roku. W tym samym czasie zwiększeniu uległa liczba osób biernych zawodowo (1,9%) oraz bezrobotnych 15,4%. Odbiło się to na wzroście stopy bezrobocia (o 0,2 punkta procentowego) oraz spadku wskaźnika zatrudnienia (1,4 punkta procentowego), co oznacza, że spadł odsetek liczby osób pracujących względem ogółu ludności aktywnej zawodowo. Dekompozycja wskaźnika zatrudnienia z uwzględnieniem podstawowego zróżnicowania demograficznego wskazuje, że w największym stopniu skutki epidemii odczuły generalnie osoby w młodszym wieku. W przypadku grupy wiekowej 15–24 lata wskaźnik zatrudnienia spadł o 7,3 punkta procentowego natomiast w grupie 25–34 lata o 7,6 punkta procentowego. Zauważyć jednak można, że równolegle wzrost wskaźnika nastąpił w starszych grupach wieku. Zróżnicowanie danych ze względu na płeć również wskazuje, że w trudniejszej sytuacji znalazły się kobiety niż mężczyźni. W ich przypadku nastąpił spadek wskaźnika o 2 punkty procentowe.

Linki:  

W 2020 r. w województwie opolskim utworzono 10,4 tys. nowych miejsc pracy, z czego większość, bo aż 19,6% dotyczyła budownictwa, a w dalszej kolejności administracji i działalności wspierającej (18,9%) oraz przemysł (16,3%). Sytuacja taka częściowo przełożyła się na ilość wolnych miejsc pracy, których najwięcej  pozostało w przetwórstwie przemysłowym i było to 47,1%. W dalszej kolejności  wolne miejsa pracy wystąpiły w handlu (9,3%) oraz opiece zdrowotnej i pomocy społecznej (9,1%). Wśród grup zawodowych, w których występowało najwięcej wolnych miejsc pracy wskazuje się przede wszystkim na robotników przemysłowych i rzemieślników (37,4%), a także operatorów i monterów maszyn i urządzeń (17,2%) oraz specjalistów (15,1%).

W ciągu całego 2020 r. do powiatowych urzędów pracy wpłynęło ogółem 31 250 ofert pracy i aktywizacji. Najwięcej ofert pracy pochodziło z branż: działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca (26,7%), przetwórstwo przemysłowe (20,8%), handel hurtowy i detaliczny (8,4%), budownictwo (11,2%). Część ofert zatrudnienia dotyczyło zawodów: pozostali pracownicy i robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle, robotnicy gospodarczy, pakowaczy oraz operatorów zautomatyzowanej linii produkcyjnej.

Badanie Barometr Zawodów wskazuje, że w 2021 r. w województwie opolskim poszukiwani będą przedstawiciele takich zawodów jak: lekarze, ratownicy medyczni, samodzielni księgowi, magazynierzy, kucharze, kelnerzy i barmani, cieśle i stolarze budowlani, ślusarze, operatorzy obrabiarek skrawających, mechanicy pojazdów samochodowych, kierowcy autobusów, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, spawacze, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, pielęgniarki i położne, lakiernicy, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, fizjoterapeuci i masażyści, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, pracownicy ds. rachunkowości i księgowości, fryzjerzy, betoniarze i zbrojarze, robotnicy budowlani, brukarze, dekarze i blacharze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, piekarze, robotnicy obróbki drewna i stolarze, krawcy i pracownicy produkcji odzieży, monterzy konstrukcji metalowych, murarze i tynkarze, blacharze i lakiernicy samochodowi, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, pracownicy ds. finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych.

W końcu 2020 r. w urzędach pracy województwa opolskiego zarejestrowanych było  24 976 osób, z kolei liczba rejestracji w okresie I-XII wyniosła 35 619 osób. najwyższy udział w ogóle rejestracji miały osoby pracujące w sektorze przetwórstwa przemysłowego (16,6%) oraz handlu hurtowym i detalicznym (13,4%). Wśród bezrobotnych według zawodów, najwięcej zatrejstrowanych było: sprzedawców (9,8%), robotników gospodarczych (2,2%), ślusarzy (2,3%), murarzy (2,2%) oraz kucharzy (2%). 

Badanie Barometr Zawodów na 2021 r. wskazuje, że  ekonomiści oraz pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej będą zawodami nadwyżkowymi w regionie.

Województwo podkarpackie graniczy z Ukrainą i Słowacją. Produkt krajowy brutto w przeliczeniu na 1 mieszkańca należy tu do najniższych w kraju. Podkarpacie posiada najwyższy wskaźnik ludności mieszkającej na wsi - 58,6%, co stanowi pierwsze miejsce w porównaniu do innych województw. Rolniczy charakter regionu kontrastuje z rozwojem miast. Centrum regionu - Rzeszów (196,6 tys. mieszkańców) jest ośrodkiem handlowo - usługowym, przemysłowym i edukacyjnym. Posiada port lotniczy w Jasionce, który jest stałym przejściem granicznym. Województwo dzieli się na 21 powiatów i 4 miasta na prawach powiatów - łącznie 17,8 tys. km², gdzie mieszka 2,1 mln osób. Mediana wieku wynosiła w 2020 r. 40,7 lat (średnia w Polsce – 41,7 lat). Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto należy do najniższych w Polsce.

Na koniec VI 2020 r. odnotowano 192,6 tys. podmiotów gospodarczych. Głównym rodzajem działalności gospodarczej były handel hurtowy i detaliczny, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe i działalność profesjonalna, naukowa i techniczna. Na Podkarpaciu funkcjonuje przemysł rolno-spożywczy, elektromaszynowy i chemiczny. Duże zakłady kontynuują tradycje  przemysłu lotniczego.

W 2020 r. nastąpił wzrost liczby bezrobotnych w powiatowych urzędach pracy (PUP) o 11 871 osób, ale już w okresie I półrocza 2021 r. liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 6 382 osoby. Pandemia COVID-19 nie wyrządziła znacznych strat w sektorach gospodarki uznawanych za trzon nowoczesnego przemysłu wysokich technologii oraz w energetyce, produkcji, transporcie i handlu. Wirus SARS-Cov-2 wpłynął jak na razie tylko na te branże, które charakteryzują się koniecznością uczestnictwa dużej grupy osób w jednym miejscu i czasie. Są to następujące branże: show-biznes, turystyka (hotele, restauracje) i niektóre usługi. Mierzalny wpływ pandemii nastąpił w spadku ofert pracy zgłoszonych do publicznego pośrednictwa powiatowych urzędów pracy. W 2020 r. pracodawcy zgłosili 37 090 ofert (w 2019 r. – 53 791). Jednocześnie z powodu okresowych blokad w przemieszczaniu się pracowników z Ukrainy do Polski, zwiększył się deficyt pracowników sezonowych w rolnictwie i do prac prostych. Koronawirus nie zaszkodził branży produktów pierwszej potrzeby (FMCG) z powodu zastosowania bezinwazyjnej dezynfekcji i bezpiecznej dystrybucji towarów.

W okresie styczeń – czerwiec 2021 r. znacznie spadł zarówno poziom zgłoszeń, jak i zwolnień w ramach procedury zwolnień grupowych. Najczęściej były to firmy produkujące części do samochodów i samolotów, branża odlewnicza i produkująca nawozy oraz ochroniarze. W większości nie były to nowe zgłoszenia. Następowała realizacja zgłoszeń z 2020 r.

W województwie funkcjonuje przemysł lotniczy, biotechnologiczny, farmaceutyczny,  informatyczny (programowanie) i odlewów technicznych. Główni pracodawcy to: - Pratt & Whitney Rzeszów S.A., MTU Aero Engines Polska, Hamilton Sundstrand Poland Sp. z o.o. – korporacja United Technologies, B&B Trend (dawny Zelmer), Asseco Poland S.A., ICN Polfa Rzeszów S.A., Greinplast Sp. z o.o., Nestlé Polska S.A. filia w Rzeszowie, Firma Oponiarska T.C. Dębica S.A.

Istotny wkład w rozwój gospodarczy regionu posiadają również podmioty działające w Mielcu (Polskie Zakłady Lotnicze Sp. z o.o. spółka zależna Sikorsky Aircraft Corporation) i innych miastach regionu, Borg Warner Poland Sp. z o.o. (Jasionka),, Lear Corporation Poland II Sp. Z o. o. (Jarosław, Mielec), Kirchhoff Automotive Polska (oddział w Mielcu), BRW (oddział w Mielcu), Goodrich Aerospace Poland (Collins Aerospace, Tajęcina, Krosno), Husqvarna Poland (oddział w Mielecu).

Działa podstrefa SSE Euro-Park Mielec Rzeszów-Dworzysko. Teren ten położony jest w pobliżu portu lotniczego Rzeszów-Jasionka. Rzeszów-Dworzysko to firmy związane z przemysłem lotniczym, elektromaszynowym (w tym motoryzacyjnym) i I&T  OPTeam S.A., ZELNAR Sp. z o.o., (Tajęcina), Zakłady zlokalizowane powiecie tarnobrzeskim to np. Pilkington Atomotive Poland Sp. z o.o., BK Glass Sp. z o.o. czy  KOMA Stahlbau Sp. z o.o. oraz Wisan S.A. (Skopanie, https://wisan.pl/) – najlepszy w Europie (jakość/cena) producent tekstyliów – firan, obrusów, tkanin, zasłon, bieżników, serwet i rolet. Inne firmy to: Uniwheels Production Poland (Stalowa Wola), Sanfarm i Zakłady Metalowe Dezamet (Nowa Dęba) oraz Olimp Laboratories Sp. z o.o. (Dębica), Southco (Tajęcina), CADworks  Systems Sp. z o.o. (Jasionka)  czy BigCom (Rzeszów).

W I kwartale 2021 r. województwo podkarpackie posiadało o 1% niższy współczynnik aktywności zawodowej ludności (52,8%) niż w I kwartale 2020 r. Aktywność zawodowa ludności była zróżnicowana w przekroju płci i miejsca zamieszkania (miasto, wieś). Wyższą aktywność zawodową zanotowano wśród mężczyzn (62,7%) niż wśród kobiet (43,5%) oraz wśród mieszkańców miast (55,4%) niż wsi (51,1%). Na Podkarpaciu współczynnik aktywności zawodowej był niższy o  4,5 pkt. proc. niż w Polsce (16 lokata w kraju). W I kwartale 2021 r. wskaźnik zatrudnienia w województwie był o 2,2 % niższy niż w I kwartale 2020 r. Wyniósł 49,5%, co było wartością niższą w porównaniu do kraju o 5,5%.

Stopa bezrobocia rejestrowanego w czerwcu 2021 r. wyniosła 8,5%. Stopa bezrobocia była najwyższa w powiatach niżańskim (15,4%), brzozowskim (14,5%), leskim (14,2%), leżajskim i bieszczadzkim (po 13,5%), strzyżowskim (13,4) i przemyskim (12,7%). Najniższa w Krośnie (2,8 %), powiecie mieleckim (4,8%), dębickim (4,9%), stalowowolskim (5,4%), m. Rzeszowie (5,5%)i w powiecie krośnieńskim (6,3 %).  Zbiór powiatów o najwyższym natężeniu bezrobocia zawiera zawsze te same jednostki administracyjne (analogicznie również o najniższym). Powtarzalność tych samych powiatów dowodzi systemowych przyczyn różnic.

Stopa bezrobocia według BAEL w I kwartale 2021 r. wyniosła 6,3% i była wyższa  o 2,3 pkt. proc. niż w okresie I kwartale 2020 r. i wyższa niż w Polsce o 2,3 pkt. proc. Wśród kobiet wyniosła 8,1%, a wśród mężczyzn 4,9 %.

Działalność gospodarczą w województwie podkarpackim tworzą poza dużymi pracodawcami również małe i średnie firmy. Są to podmioty produkcyjne i handlowo–usługowe. Przedsiębiorczość poza sektorem rolnictwa skupia się na terenie suburbii i miast. Nowe firmy, przyjazne dla środowiska, powstają coraz częściej w okolicach dużych miast regionu.

Linki:

Jak wynika z badania Barometr Zawodów (prognoza na 2021 r.) w województwie podkarpackim poszukiwani są pracownicy sektora medycznego (lekarze, pielęgniarki i położne, fizjoterapeuci i masażyści i opiekunowie osoby starszej i niepełnosprawnej). Deficyt nie obejmuje wszystkich specjalności medycznych np. nie poszukiwano lekarzy dentystów, ratowników medycznych i farmaceutów.

Pracodawcy, poza sektorem medycznym, najczęściej poszukują pracowników budowlanych – betoniarzy i zbrojarzy, brukarzy, cieśli i stolarzy budowlanych, dekarzy i blacharzy budowlanych, inżynierów budownictwa (kierowników budowy) czy monterów instalacji budowlanych. Większość osób bezrobotnych w rejestrach powiatowych urzędów pracy jest powyżej 30 roku życia. Wobec braku napływu nowych pracowników i znacznej emigracji za granicę Polski najlepszych fachowców w różnym wieku, pozostają nadal braki pracowników. Dotyczy to: kierowców autobusów, kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych (TIR-y), diagnostów samochodowych, robotników obróbki drewna i stolarzy czy operatorów i mechaników sprzętu do robót ziemnych czy spawaczy. W transporcie popyt dotyczy kierowców do przewozu osób i towarów. W czterech powiatach odnotowano deficyt zaopatrzeniowców i dostawców, realizujących zamówienia oraz załadunek i rozładunek towarów.

Najwięcej wolnych miejsc pracy odnotowano w IV kwartale 2020 r. (wg sekcji i działów Polskiej Klasyfikacji Działalności) w przetwórstwie przemysłowym (31,6% ogółu ofert), budownictwie (15,8%), administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych (15,8%) oraz w opiece zdrowotnej i pomocy społecznej (10,5%).

Najwięcej osób bezrobotnych w województwie podkarpackim na koniec I półrocza 2021 r. posiadało następujące zawody: sprzedawca (5946), kucharz (2583), ślusarz (1829), technik ekonomista (1470), pomocniczy robotnik budowlany (1443), krawiec (1330), fryzjer (1195), murarz (1180) i robotnik gospodarczy (1122).

Profesje, które w ramach badania Barometr zawodów (prognoza na 2021 r.) uznane zostały za nadwyżkowe w największej liczbie powiatów województwa podkarpackiego to: ekonomiści, pracownicy biur podróży i obsługi turystycznej, filozofowie, historycy, politolodzy i kulturoznawcy, pedagodzy, specjaliści technologii żywności i żywienia, specjaliści administracji publicznej, socjolodzy i specjaliści ds. badań społeczno-ekonomicznych, prawnicy i specjaliści rolnictwa i leśnictwa.

Popyt pracowników definiuje nie tylko podaż, ale konieczność stosowania technologii niskoemisyjnych. Są to: elektrownie geotermalne, samochody o napędzie wodorowym czy elektrycznym (bateria grafenowa) i komunikacja międzymiastowa, wykorzystująca efekt magnetyczny (bezkonkurencyjna co do prędkości, 500 km/h). W przyszłości najnowsze technologie będą dostępne również dla gospodarstw domowych, co zmieni strukturę zapotrzebowania na pracowników. Nowa perspektywa Unii Europejskiej przez łączenie funkcji turystycznej z przemysłem high-tech będzie znacznym atutem Podkarpacia. Szansę rozwoju w powiatach rolniczych ma przemysł elektroniczny z powodu niskiej emisji i dostępności w regionie absolwentów szkół technicznych.

Województwo podlaskie położone jest w północno-wschodniej części Polski. Sąsiaduje z trzema województwami: warmińsko-mazurskim, mazowieckim i lubelskim. Na północnym-wschodzie graniczy z Litwą (wewnętrzna), a na wschodzie z Białorusią (zewnętrzna granica Unii Europejskiej). Województwo podlaskie jest najbardziej zróżnicowanym w Polsce miejscem pod względem etnicznym i kulturowym. Od wieków żyją tu obok siebie Polacy, Białorusini, Tatarzy, Rosjanie i Żydzi. Występuje tu najliczniejsze w Polsce skupisko ludności prawosławnej (ok. 300 tys.).

Województwo podlaskie zajmuje 6,5% powierzchni Polski, a zamieszkuje je 3,1% ludności kraju (1173,3 tys. mieszkańców w końcu 2020 r.). Główne ośrodki miejskie to Białystok (stolica regionu), Łomża i Suwałki. Województwo podlaskie charakteryzuje się bardzo niską gęstością zaludnienia (58 os./km² przy przeciętnej krajowej 123 os./km²). W  2020 r. w województwie liczba ludności zmniejszyła się o 0,4%. Złożyło się na to utrzymujące się ujemne saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych na  pobyt stały (-1,12) oraz ujemny przyrost naturalny (-3,45).

Województwo podlaskie należy do najsłabiej rozwiniętych gospodarczo regionów w Polsce. Niski udział regionu w wartości dodanej brutto (2,2% krajowego PKB) plasuje je na 15 pozycji w kraju. Średnia wartość PKB na 1 mieszkańca w regionie to 42976 zł (2019 r.), tj. 72,1% średniej krajowej (13 pozycja w Polsce).

Województwo podlaskie jest regionem o charakterze rolniczym. Uprawia się tu głównie zboża i ziemniaki. Rolnictwo prawie w całości związane jest z sektorem prywatnym. Znane i cenione w kraju oraz poza jego granicami są produkty mleczarskie oraz wyroby drobiowe i mięsne. Przemysł województwa to oprócz produkcji i przetwórstwa artykułów spożywczych, produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny, a także produkcja maszyn i urządzeń. Z tych czterech działów pochodzi 73,3% wartości produkcji sprzedanej przemysłu.

W końcu 2020 r. w bazie podmiotów gospodarki województwa podlaskiego znajdowało się  109,5 tys. jednostek. Zdecydowana większość podmiotów należy do sektora prywatnego (96,4% ogółu jednostek) i prowadzi działalność w sekcjach: handel, naprawa pojazdów samochodowych (21,6%), budownictwo (15,4%), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (9,0%) oraz przetwórstwo przemysłowe (7,7%).

Na terenie województwa podlaskiego najwięcej miejsc pracy generują kluczowe dla rozwoju województwa sektory: przetwórstwo przemysłowe, handel, naprawa pojazdów samochodowych, budownictwo oraz transport i gospodarka magazynowa - obejmują łącznie 53% ogółu pracujących. Największe i najbardziej ekspansywne podlaskie firmy to m. in.: Spółdzielnia Mleczarska Mlekovita z Wysokiego Mazowieckiego, Spółdzielnia Mleczarska Mlekpol z Grajewa, DANWOOD z Bielska Podlaskiego, Barter S.A. z Białegostoku, Suempol z Bielska Podlaskiego, Pronar z Narwi, British-American Tobacco Polska z Augustowa, MPPB J.W. Ślepsk z Augustowa, Dobroplast Fabryka Okien ze Starego Laskowca, ADAMPOL z Zaścianek, UNIBEP z Bielska Podlaskiego, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska z Piątnicy, Animex Foods z Suwałk, Rosti Poland z Białegostoku, Grupa SOKOŁÓW S.A. FARM FOOD z Czyżewa oraz MALOW z Suwałk. Znaczącą rolę na regionalnym rynku pracy odgrywa również sektor usług nierynkowych (administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, edukacja, opieka zdrowotna i pomoc społeczna), gdzie zatrudnionych jest ponad 31% ogółu pracujących.

W województwie podlaskim na koniec 2020 r. zanotowano 811 spółek handowych wyłącznie z kapitałem zagranicznym i ich liczba wzrosła o 12% względem roku poprzedniego. Obecność inwestorów zagranicznych w regionie dotyczy jednak głównie miasta Białegostoku i w skali całego województwa jest jeszcze niewielka. Na uwagę zasługuje fakt, że w województwie podlaskim zlokalizowane są zakłady produkcyjne firm zagranicznych o uznanej renomie (np. IKEA, British American Tobacco Plc). Z kolei współpraca międzynarodowa skoncentrowana jest na krajach wschodniego sąsiedztwa – Białorusi, Ukrainie i Litwie, ponadto aktywizowana jest w regionach Czech, Estonii, Łotwy, Niemiec, Federacji Rosyjskiej oraz Słowacji.

Według danych BAEL w województwie podlaskim w I kwartale 2021 r. pracowało 487 tys. osób w wieku 15-89 lat, bezrobotnych było 21 tys., a biernych zawodowo 370 tys. Współczynnik aktywności zawodowej wyniósł 57,9%, a wskaźnik zatrudnienia 55,5% i oba te wskaźniki były wyższe od średniej krajowej odpowiednio o: 0,6 i 0,5%.

W końcu czerwca 2021 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 36 tys. bezrobotnych i od początku roku odnotowano spadek liczby bezrobotnych o 4,9% (w okresie I-VI 2020 r. wzrost o 12%). Stopa bezrobocia rejestrowanego ukształtowała się na poziomie 7,5% (kraj – 5,9%) i była niższa w odniesieniu do czerwca ubiegłego roku o 0,2 punktu procentowego. Najwyższa stopa bezrobocia występowała w powiatach: kolneńskim – 13,1%, sejneńskim – 11,7% i grajewskim – 11,5%, natomiast najniższa w suwalskim – 4,1%, bielskim – 4,4% i łomżyńskim – 5,1%. Stopa bezrobocia tzw. rzeczywistego (według BAEL) była niższa od bezrobocia rejestrowanego – w końcu I kwartału 2021 r. wyniosła 4,1% (Polska 4%).

Od początku 2020 r. w urzędach pracy zarejestrowało się 18,1 tys. osób bezrobotnych – o 15,3% mniej niż w tym samym okresie roku poprzedniego. Zwiększyła się natomiast liczba osób wyłączonych z ewidencji bezrobotnych, co było szczególnie widoczne w marcu. Łącznie od stycznia do czerwca 2021 r. wyrejestrowano 20 tys. osób - o 14,9% więcej niż w ubiegłym roku. Zwiększeniu uległa liczba podjęć pracy przez osoby bezrobotne. Z tego powodu rejestry urzędów pracy opuściło 12,3 tys. bezrobotnych – o 26,3% więcej niż przed rokiem. Zwiększyła się liczba ofert pracy zgłaszanych do urzędów pracy. W ciągu I półrocza 2021 r. do urzędów pracy zgłoszono 11,7 tys., tj. o 17,8% ofert więcej niż w analogicznym okresie 2020 r.

Ograniczenia w funkcjonowaniu przedsiębiorstw związane z pandemią COVID-19 negatywnie wpłynęły na sytuację na rynku pracy w województwie podlaskim. W 2020 r. liczba bezrobotnych w województwie wzrosła o 4,6 tys. osób, tj. o prawie 14%. W wielu branżach pracodawcy ograniczyli rekrutacje, a część firm przeprowadziła zwolnienia grupowe pracowników. Od marca 2021 r. obserwuje się spadek poziomu bezrobocia i poprawę ogólnej sytuacji na rynku pracy. Zniesienie większości ograniczeń, m.in. dla branży gastronomicznej, hotelarskiej czy handlu sprawiły, że pracodawcy zaczęli poszukiwać pracowników, a liczba ofert pracy zgłaszanych do powiatowych urzędów pracy wzrosła i była o 16% większa niż w I półroczu 2020 r. W części branż mogą pojawić się problemy z odbudową kadr i pozyskaniem odpowiednich pracowników. Jak wynika z badania wpływu pandemii COVID-19 na koniunkturę gospodarczą przeprowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny w czerwcu 2021 r., w większości badanych obszarów podlascy przedsiębiorcy oceniali ogólny klimat gospodarczy negatywnie. Najbardziej pesymistyczne oceny formułowane były przez prowadzących działalność w zakresie transportu i gospodarki magazynowej, handlu detalicznego oraz informacji i komunikacji, najbardziej pozytywne – przez firmy produkcyjne i budowlane. Najczęściej wskazywane przez badane podmioty negatywne skutki pandemii to: spadek sprzedaży i przychodów, wzrost kosztów oraz zakłócenia w łańcuchu dostaw.

Linki:

Jak wynika z badania popytu na pracę Głównego Urzędu Statystycznego, w województwie podlaskim w końcu 2021 r. podmioty zatrudniające co najmniej 1 osobę posiadały 1,5 tys. wolnych miejsc pracy. Przeważająca część, tj. 86,6% dotyczyła pracy w czterech sekcjach Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD): w zakładach przetwórstwa przemysłowego – 40% wszystkich dostępnych miejsc pracy, w handlu, naprawie pojazdów samochodowych – 20%, w opiece zdrowotnej i pomocy społecznej – 13,3% oraz administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych – również 13,3%. Na koniec  2020 r. najwięcej wolnych miejsc pracy adresowanych było do grupy robotników przemysłowych i rzemieślników (25,9%), specjalistów (18,4%), pracowników usług i sprzedawców (15%), pracowników przy pracach prostych (10,7%) oraz operatorów i monterów maszyn i urządzeń (10%).

W ciągu I półrocza 2021 r. pracodawcy zgłosili do urzędów pracy 11,7 tys. ofert pracy, z tego 84,4% dotyczyło miejsc pracy w sektorze prywatnym, a 15,6% - w zakładach sektora publicznego. W porównaniu do I półrocza 2020 r. liczba zgłaszanych ofert zwiększyła się o 17,8%. Najwięcej propozycji pracy skierowanych było do 7 dużych grup zawodów: robotników wykonujących prace proste w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie (11,8% ogółu ofert pracy), pracowników usług osobistych (10%), robotników obróbki metali, mechaników maszyn i urządzeń i pokrewnych (9,9%), sekretarek, operatorów urządzeń biurowych i pokrewnych (6,9%), robotników budowlanych i pokrewnych (z wyłączeniem elektryków) (6,8%), operatorów maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych (6,4%) oraz sprzedawców i pokrewnych (5,6%).

Wyniki badania Barometr zawodów 2021 pokazały, że do zawodów deficytowych na podlaskim rynku pracy należą: cukiernicy, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, fizjoterapeuci i masażyści, inżynierowie budownictwa, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kucharze, lekarze, magazynierzy, mechanicy pojazdów samochodowych, nauczyciele praktycznej nauki zawodu, nauczyciele przedmiotów zawodowych, nauczyciele szkół specjalnych i oddziałów integracyjnych, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, piekarze, pielęgniarki i położne, pracownicy ds. budownictwa drogowego, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, pracownicy służb mundurowych, ratownicy medyczni, robotnicy budowlani, spawacze oraz  ślusarze.

Deficyt pracowników coraz częściej jest związany z brakiem osób poszukujących pracy w danym zawodzie (odpływ pracowników do innych regionów i za granicę, starzenie się zasobów pracy i brak zastępowalności pokoleniowej, nieatrakcyjne warunki pracy i oferowane wynagrodzenie, samozatrudnienie i szara strefa). Nierzadko wynika też z braku odpowiednich kwalifikacji, wymaganych aktualnych i kompletnych uprawnień oraz doświadczenia zawodowego u kandydatów do pracy, a także wpływu wsparcia socjalnego na wycofacnie się z rynku pracy kobiet i osób zatrudnionych na niskopłatnych stanowiskach.

Spośród 36 tys. bezrobotnych zarejestrowanych w końcu czerwca 2021 r. w urzędach pracy najwięcej osób pracowało poprzednio w handlu, naprawie pojazdów samochodowych (16,3%), zakładach przetwórstwa przemysłowego (14,9%) oraz w budownictwie (9,3%). Najliczniejsze grupy zawodowe wśród bezrobotnych stanowili sprzedawcy i pokrewni (8,6%), pracownicy usług osobistych (7,1%), robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (6,8%), robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (6,8%), średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (6,3%), robotnicy wykonujące prace proste w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie (5,2%) oraz robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) (5%).

Wyniki badania Barometr zawodów 2021 wskazują, że zawodem nadwyżkowym na podlaskim rynku pracy pozostaną ekonomiści. Lokalnie wystąpią też nadwyżki poszukujących pracy rolników i hodowców, specjalistów żywienia i żywności, pracowników biur podróży i organizatorów obsługi turystycznej, techników mechaników oraz specjalistów administracji publicznej. 

Województwo pomorskie położone jest nad Morzem Bałtyckim, zajmuje powierzchnię ponad 18 tys. km2, co stanowi ok. 6% powierzchni Polski. Stolicą regionu jest miasto Gdańsk. Województwo zamieszkuje ponad 2,3 mln osób, zdecydowana większość przypada na skupiska miejskie.

Doskonałe położenie Pomorskiego na skrzyżowaniu międzynarodowych szlaków transportowych, coraz lepsza dostępność transportowa regionu i rosnące zaplecze logistyczne umożliwiają rozwój wymiany międzynarodowej i przyciągają inwestorów zagranicznych. Region charakteryzuje się ponadprzeciętną atrakcyjnością inwestycyjną. Najwyższy stopień koncentracji działalności gospodarczej występuje w obrębie Metropolii Trójmiejskiej (Gdańsk, Gdynia, Sopot wraz z ościennymi powiatami). Poza tym jest tu wiele atrakcyjnych inwestycyjnie gmin i miast takich jak m.in.: Słupsk, Tczew, Kwidzyn czy Lębork. Ulokowały się tam m.in. takie firmy jak: Scania, E.ON Sverige, Gino Rossi, Curver, Flextronics International, Eaton Trucks, Gemalto, Molex, Tapflo, Alteams oraz International Paper Kwidzyn.

W końcu czerwca 2021 r. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 54,7 tys. osób (wzrost o 2,4 tys. osób, tj. o 4,6% w stosunku do czerwca 2020 r.). Stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu czerwca 2021 r. wyniosła 5,8% (była o 0,3% wyższa niż rok wcześniej i zaledwie o 0,1 punktu procentowego niższa od stopy bezrobocia w Polsce). W I półroczu 2021 r. do urzędów pracy województwa zgłoszono 47,8 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej (to niemal o 1/4 mniej niż w analogicznym okresie 2020 r.).

Dane BAEL wskazują, że w I kwartale 2021 r. zarówno wartość współczynnika aktywności zawodowej, jak i wskaźnika zatrudnienia były w województwie pomorskim wyższe niż w kraju - dla osób w wieku 15 lat – 89 lat wynosiły odpowiednio 59,8% (w kraju – 57,3%) i 58,3% (w kraju – 55%).

Wzrasta przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw. W czerwcu 2021 r. w województwie pomorskim wyniosło 5888,32 zł ( w Polsce było to 5802,42 zł) i było wyższe o 10,9% od zanotowanego w czerwcu 2020 r. oraz wyższe o 1,2% w porównaniu z majem 2021 r.

Kluczowe sektory

Usługi, przemysł i budownictwo są siłą napędową pomorskiej gospodarki, a dwa dynamicznie rozwijające się Porty w Gdyni i Gdańsku wspierają rozwoju handlu. Główne gałęzie przemysłu województwa pomorskiego to przemysł stoczniowy, drzewno-papierniczy, petrochemiczny, elektrotechniczny. Także przemysł spożywczy tradycyjnie należy do przodujących sektorów regionu, choć rolnictwo ma dużo mniejsze znaczenie niż pozostałe sektory. Największy potencjał rozwojowy mają branże ICT (Information and Communication Technology), BSS (Business Service Sector), logistyka, biotechnologia, elektronika i motoryzacja.

Nowoczesne usługi dla biznesu (BSS)

Trójmiasto jest jedną z najlepszych lokalizacji dla nowoczesnych usług biznesowych
w Polsce. Funkcjonuje tu 158 centrów nowoczesnych usług biznesowych, które zatrudniają ponad 30 tys. pracowników. Zdecydowana większość z tych centrów specjalizuje się
w usługach IT i R&D (centra ITO) oraz procesach finansowych. Angielski jest językiem biznesu i jest używany przez 141 centrów, natomiast na drugim miejscu plasuje się język niemiecki.

Centra nowoczesnych usług dla biznesu działające w Trójmiescie to m.in. :

• amerykańskie, np. State Street, Intel Technology, Sony Pictures, Thomson Reuters, Amazon, Jeppesen, Synopsys, ManpowerGroup, Staples, Airhelp, Acxiom, Quad Graphics;
• skandynawskie: Arla, Kemira, Hempel Paints, Unifeeder, Metsa, Seagul, DNV GL, Nordic Services, Marine Harvest;
• niemieckie: Bayer, ThyssenKrupp, Lufthansa Systems, Adva Optical Networking;
• austriackie: Swarovski, Competence Call Center;
• belgijskie: Eurofins Digital Testing; szwajcarskie: Luxoft;
• hiszpańskie: Geoban należący do Grupy Santander;
• francuskie: Sii, Atos, Intitek, Playsoft;
• holenderskie: Wolters Kluwer, Goyello, Travactory, Smart4aviation;
• indyjskie: Wipro, WNS;
• japońskie: FujiFilm, Ricoh.

Sektor morski

Przemysł stoczniowy to jeden z najdynamiczniej rozwijających się sektorów gospodarki regionu. Portfolio produktowe trójmiejskiej stoczni obejmuje wysoce wyspecjalizowane jednostki pływające, takie jak kładki kablowe, statki typu jack-up o dużej ładowności i statki zasilane LNG, wieże wiatrowe, arktyczne statki kontenerowe i ekskluzywne jachty.

Grupa Remontowa to jedna z największych firm w branży. Jej podstawową działalnością są remonty statków i budowa statków specjalistycznych, takich jak statki kontenerowe typu arktycznego, statki typu jack-up, czy statki zasilane LNG. W ostatnich latach stocznia zwodowała szereg promów o napędzie hybrydowym, które doskonale wpisują się w dzisiejsze trendy w transporcie morskim bliskiego zasięgu.

Inne wiodące firmy to stocznia Crist (budowa podnośników ciężkich), Energomontaż – Północ Gdynia (EPG), Mostostal Pomorze (budowa konstrukcji stalowych dla przemysłu morskiego), Nauta (remonty statków), GSG Tower (wieże wiatrowe) lub Kongsberg Maritime, wcześniej Rolls Royce (wciągarki pokładowe i serwis silników).

Polska branża jachtowa jest światowym liderem w najpopularniejszym segmencie łodzi motorowych o długości 6-9 metrów (w tej kategorii Polska zajmuje 2 miejsce za USA). W regionie funkcjonuje wiele firm a wśród nich Sunreef Yachts, Admiral Boats czy Conrad Shipard.

Oprócz produkcji, w Trójmieście  prężnie rozwijają się również  firmy projektowe z łącznym zatrudnieniem ponad 1000 inżynierów.

Czołowe światowe towarzystwa klasyfikacyjne – DNV GL, Lloyds Register i American Bureau of Shipping – mają swoje siedziby w Trójmieście. Biuro DNV GL w Gdyni zatrudnia ponad 200 inżynierów. ICD Poland (część grupy Vard) i Kongsberg Maritime (dawniej Rolls-Royce Marine Poland) z powodzeniem rozwijają swoją działalność na Pomorzu. W regionie działają też dwa duże ośrodki badawczo-projektowe: Centrum Projektowo-Badawcze Okrętów S.A. (CTO) oraz Centrum Techniki Morskiej (CTM).

Sektor logistyczny

Pomorskie posiada wyjątkowy potencjał logistyczny wynikający z doskonałego położenia geograficznego, dzięki któremu pełni rolę węzła transportowego dla Europy Środkowo-Wschodniej. Dzięki dwóm dynamicznie rozwijającym się portom głębinowym w Gdańsku i Gdyni oraz stale rozbudowywanemu zapleczu logistycznemu pomorskie wyrasta również na hub portowy, który obsługują wszystkie typy ładunków i wszystkie kierunki świata. Głównym motorem wzrostu jest przeładunek kontenerów.

Pomorskie oferuje także dobrze rozwiniętą i stale rozbudowywaną bazę logistyczną. Na terenie 110 hektarów w sąsiedztwie DCT Gdańsk zlokalizowane jest Pomorskie Centrum Logistyczne (PCL), które – dzięki lokalizacji przy terminalu kontenerowym – w pełni realizuje koncepcję Port Centric Logistics. Z kolei na obszarze Portu Gdynia działa Centrum Logistyczne dostosowane do potrzeb operatorów logistycznych, przedsiębiorstw spedycyjnych, firm zajmujących się usługami składowymi oraz innych usługodawców logistycznych.

Intensywnie rozbudowuje się też infrastruktura drogowa i kolejowa, w tym na osi korytarza transportowego Bałtyk-Adriatyk, którym płyną towarowe strumienie importowe i eksportowe w relacjach Polski z innymi krajami północy i południa Europy.

Sektror ICT (Information and communications technology)

W sektorze  działa w sumie 129 firm zatrudniających u siebie co najmniej 10 osób. Obecnie na Pomorzu, głównie w Trójmieście, pracuje ponad 25 000 programistów, którzy znajdują zatrudnienie w firmach produktowych (Boeing, Hapag-Lloyd, Nodea) outsourcingowych (Sii, EPAM, Ciklum, Kainos, Cognizant, Wipro) lub wewnętrznych działach IT w Centrach Usług Wspólnych (Maersk Drilling, Staples, DNV GL). Pod względem obsługiwanych procesów zdecydowanie dominuje tworzenie oprogramowania (software development) i powiązane z tym procesy badań i rozwoju (R&D), a także: wsparcie IT (IT support), utrzymanie aplikacji (Application Administration) oraz zarządzanie infrastrukturą (infrastructure management). Największą z firm  jest Intel, który obecnie zatrudnia ok. 2500 osób. Na drugim miejscu znajdują się firmy outsourcingowe, największą z nich jest francuski Sii, drugi największy pracodawca sektora IT w północnej Polsce, zatrudniający  860 osób.

Sektor biotechnologii i chemii lekkiej

W sektorze funkcjonuje wiele firm działających w specjalizacjach biologii molekularnej (A&A Biotechnology, EURx), wyrobów medycznych stosowanych w dziedzinach onkologii, chorób zakaźnych i transplantologii (Blirt), kosmetyki (Ziaja, Oceanic, Farmix Laboratorium Farmaceutyczne, Laboratorium Farmaceutyczno - Kosmetyczne Femi, Inventia), diagnostyki laboratoryjnej (Invicta), badań mikrobiologicznych (J.S. Hamilton Poland), farmacji (Labofarm, Polpharma, Profarm), detergentów (Impuls).

Na Pomorzu działają również duże zakłady z sektora chemii ciężkiej – Grupa Lotos (wkrótce połączy się z Orlenem i utworzy czołową spółkę naftową w Europie Środkowo-Wschodniej). Cała Grupa Lotos zatrudnia około 5000 specjalistów. W gdańskiej rafinerii firma produkuje paliwa, smary przemysłowe i oleje.

Na Pomorzu prowadzona jest także inna znacząca działalność gospodarcza związana z chemią, m.in. produkcja nawozów (Fosfory w Gdańsku), produkcja tworzyw sztucznych (Fabryka Plastików w Kwidzynie).

Sektor motoryzacji

Ze względu na duży potencjał (wykwalifikowane kadry i nadmorskie położenie umożliwiające korzystanie z frachtu morskiego) region staje się kluczowym obszarem na mapie polskiego sektora motoryzacyjnego w zakresie elektromobilności i rozwiązań dla samochodów autonomicznych.

W kontekście elektromobilności flagowym projektem inwestycyjnym jest Northvolt - producent akumulatorów do samochodów elektrycznych i pojazdów górniczych. Obecnie produkuje w Gdańsku baterie do urządzeń przemysłowych. Nowy zakład Northvolt, który rozpocznie działalność w 2023 r., powstanie na terenie Pomorskiego Centrum Inwestycyjnego na zapleczu terminala kontenerowego DCT i docelowo zatrudni nawet 500 osób.

Pomorze jest również istotną lokalizacją pod kątem dostarczania rozwiązań dla samochodów autonomicznych. Swoją działalność w tym zakresie realizują w Gdańsku Intel, Aptiv i Nippon Seiki Europe.

W centrum badawczo-rozwojowym Intela w Gdańsku zatrudnionych jest ok. 2500 programistów. Jest to największe centrum badawczo rozwojowe korporacji w Europie i drugie największe naświecie. Wsiedzibie w Gdańsku, we współpracy z innymi firmami Intel opracowuje m.in. rozwiązania z zakresu przetwarzania danych, wykorzystywane w pojazdach autonomicznych.

Firma Aptiv z kolei produkuje systemy aktywnego bezpieczeństwa, które pomagają minimalizować bądź całkowicie eliminować błędy ludzkie w trakcie jazdy samochodem, tym samym ograniczać ich skutki. W zakładzie w Gdańsku, zatrudniającym obecnie około 1000 osób.

Inni kluczowi inwestorzy z branży automotive to: Nippon Seiki Europe, Eaton – produkuje w Tczewie przekładnie skrzyń biegów, komponenty do układów napędowych oraz kompresory do silników spalinowych. Warto również odnotować działalność badawczo-rozwojową realizowaną przez Eaton w Tczewie, gdzie działa nowoczesne Centrum Inżynieryjne Eaton zatrudniające około 40 inżynierów. Główne zadania Centrum to wsparcie bieżącej produkcji w Eaton Truck Components oraz prowadzenie projektów R&D dla Grup Eaton Truck i Eaton Automotive.

Mówiąc o pomorskim sektorze motoryzacyjnym nie można pominąć także takich firm AQ, Wiring Sytems Scania – produkcja autobusów w Słupsku, Zoeller Tech czy Federal Mogul.

Elektronika

Pomorskie to czołowy ośrodek produkcji elektroniki w Polsce. Zainwestowały tu największe globalne firmy branży elektronicznej, przeprowadzając w ostatnich latach znaczące reinwestycje. Sektor zatrudnia obecnie około 20 tys. osób. Pierwszym dużym zakładem, który ulokował się na Pomorzu był producent urządzeń elektronicznych głównie na potrzeby wojska– firma Radmor. Pozostałe duże przedsiębiorstwa z tej branży to: Flex, Lacroix, Jabil, Panlink Poland, Gemalto, Gerdins Cable Systems, Orbit One), firmy z rodzimym kapitałem to m.in. Siled, Assel.

Wpływ epidemii COVID – 19 na pomorski rynek pracy

Polska znalazła się w gronie krajów, które bardzo szybko i silnie przeciwdziałały wirusowi wszelkimi dostępnymi środkami, a na jej mapie Pomorze należy do jednych z regionów najmniej dotkniętych pandemią

W sytuacji pandemii koronawirusa rynek agencji zatrudnienia jako pierwszy odczuł spadek zapotrzebownaia na pracę. W wyniku przestoju gospodarczego pracodawcy w pierwszej kolejności zaczęli zwalniać pracowników tymczasowych. Pomimo trudnej sytuacji 58% pomorskich agencji zatrudnienia nadal prowadzi rekrutacje w branżach produkcyjnych, budownictwie, przetwórstwie, usługach, logistyce, spedycji oraz w handlu. Praca tymczasowa jest postrzegana jako dobra alternatywa a czasem jedyne rozwiązanie dla firm, które obecnie planują swoje działania w krótkim horyzoncie czasowym. Zapewnia przedsiębiorcom elastyczność organizacyjną i kosztową.

Z powodu pandemii, plany rozwoju w branży BSS, zostały odłożone, ponieważ przedsiębiorstwa weszły w tryb awaryjny – lockdown, jednakże  żadna z potwierdzonych inwestycji nie została wycofana. Branża BSS doznała zasadniczo najmniejszego ograniczenia zatrudnienia pośród wszystkich głównych sektorów biznesowych. W rzeczywistości 86% największych pracodawców w tym sektorze potwierdziło, że nie zaprzestało rekrutacji. Długofalowo może dojść do kłopotów wynikających ze zmian na rynkach światowych. Mogą wystąpić potencjalne cięcia etatów, ale bez trwałych negatywnych skutków na dużą skalę. Wynika to przede wszystkim z faktu, że sektor usług wspólnych jest silny, wspiera IT, finanse, bezpieczeństwo, HR i wiele innych branż.

Wyniki badania dotyczące wpływu pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na koniunkturę gospodarczą

Czerwiec 2021 r. upłynął pod znakiem mniej korzystnych niż przed miesiącem ocen ogólnej koniunktury gospodarczej dokonanych przez pomorskich przedsiębiorców. W większości sektorów nastroje przedsiębiorców są gorsze niż przed miesiącem, poprawę obserwuje się jedynie w sekcji handel hurtowy, a największy spadek nastrojów dotyczy działu informacja i komunikacja. W przypadku wszystkich rodzajów działalności oceny są jednak lepsze niż w ubiegłym roku.

Formy pracy: pracą zdalną i zbliżonymi formami pracy w najwyższym stopniu objęci byli zatrudnieni w usługach i handlu hurtowym.

Na koniec IV kwartału 2020 r. wśród osób zatrudnionych w sektorze prywatnym zdalnie pracowało 10,3% pracowników, natomiast w sektorze publicznym 16,2% pracowników.

Urlopy: nieplanowane nieobecności pracowników z tytułu urlopów, opieki nad dziećmi lub członkami rodziny największym mankamentem były dla firm budowlanych i handlu detalicznego.

Zamówienia: przedsiębiorcy przewidywali spadek zamówień, zarówno tych składanych u dostawców, jak i przez klientów.

Płatności: przedsiębiorcy w handlu detalicznym, budownictwie oraz przetwórstwie przemysłowym deklarowali najczęściej nieznaczne zatory płatnicze.Utrudnienia w tym zakresie zagrażające stabilności firmy odczuwane były najbardziej w handlu detalicznym (3,3%).

Gospodarka morska: pandemia miała przełożenie na całościowe wyniki w polskich portach morskich. Ich obroty ładunkowe w 2020 r. wyniosły 88,5 mln ton, czyli o 5,7% mniej niż w 2019 r. Spadki w porównaniu do roku 2019 zanotowano m.in. w Gdańsku o 10,9%, natomiast wzrost zanotowano w Gdyni o 3,3%.

Największy udział poszczególnych portów w obrotach ogólnokrajowych w 2020 r. miał port w Gdańsku, gdzie przeładowano 45,9% ogółu ładunków. Udział portu w Gdyni to 24%.

Linki:

W I połowie 2021 r. zgłoszono do urzędów pracy 47,8 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej.

Badanie Głównego Urzędu Statystycznego „Popyt na pracę” wskazuje, że na koniec IV kwartału 2020 r. pomorscy przedsiębiorcy oferowali 5,8 tys. wolnych miejsc pracy. Większość z nich dotyczyło pracy w średnich i dużych firmach oraz w mikroprzedsiębiorstwach. W tym samym czasie w dyspozycji powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego było 2,5 tys. ofert pracy.

Najwięcej miejsc pracy zgłosili pracodawcy prowadzący działalność w sekcjach Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD): przetwórstwo przemysłowe – 27,6% ogółu ofert, budownictwo – 22,4% i transport i gospodarka magazynowa – 13,8%.

Największe zapotrzebowanie zgłaszane przez pracodawców w I półroczu 2021 r. dotyczyło pracowników wykonujących prace proste, w tym prace proste w przemyśle, pakowacza ręcznego, przetwórców ryb oraz pomocniczego robotnika budowlanego i pomocniczego robotnika w przemyśle przetwórczym.

W ramach badania zrealizowanego w 2020 r. na terenie całego województwia pomorskiego zdiagnozowano 46 grupy zawodów deficytowych wśród których, do grup najbardziej deficytowych zaliczono: kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, pielęgniarki i położne, pracowników robót wykończeniowych w budownictwie oraz kierowców autobusów, lekarzy, magazynierów, murarzy i tynkarzy, operatorów obrabiarek skrawających, robotników budowlanych czy spawaczy.

Największy udział w tej grupie mają zawody budowlane - jest ich 9. Największe zapotrzebowanie koncentruje się głównie na pracownikach robót wykończeniowych w budownictwie, murarzach i tynkarzach oraz robotnikach budowlanych, a także monterach instalacji budowlanych.

Trójmiasto (tj. Gdańsk, Gdynia i Sopot), z uwagi na znaczną koncentrację na swoim obszarze wielu firm, w tym także z kapitałem zagranicznym, charakteryzuje się dużą różnorodnością rynku pracy. Obszar ten wyróżnia się dużym zapotrzebowaniem na specjalistów IT, m.in. projektantów i administratorów baz danych i programistów. Ze względu na powstawanie nowych firm i rozwój już istniejących rośnie w tej branży zapotrzebowanie na pracowników
z odpowiednimi kwalifikacjami, ze znajomością języków obcych i z doświadczeniem. Są to przede wszystkim: pracownicy do spraw finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych (w związku z rozwijającą się branżą BPO/SSC), specjaliści administracji publicznej. 

W związku z ciągłym rozwojem branży logistycznej i przeładunkowej na terenie Trójmiasta zauważalny jest brak pracowników w zawodach: spedytorzy i logistycy oraz zaopatrzeniowcy
i dostawcy.

Do najczęstszych przyczyn deficytów zawodów w województwie pomorskim należą:

• po stronie kandydatów do pracy -  brak wymaganych kwalifikacji, brak doświadczenia, brak niezbędnych uprawnień, a także ogólny brak chęci do pracy w danym zawodzie;
• po stronie oferowanych przez pracodawców warunków zatrudnienia - niskie wynagrodzenia, trudne i ciężkie warunki pracy oraz często wymagana duża dyspozycyjność.

W województwie pomorskim działają agencje zatrudnienia. W 2020 r. zarejestrowanych było 625 agencji zatrudnienia które zrekrutowały blisko 43 tysiące pracowników w ramach usług pracy tymczasowej oraz pośrednictwa pracy na terenie Polski. Najwięcej osób podjęło zatrudnienie w zawodach: magazynierzy (7047 osób), robotnicy (różnego rodzaju – 6 987 osób). Wszystkie agencje zatrudnienia działające na terenie Polski zobowiązane są do posiadania wpisu do rejestru agencji zatrudnienia potwierdzonego certyfikatem.

W okresie od stycznia do czerwca 2021 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 34,3  tys. osób bezrobotnych. Najwięcej bezrobotnych zarejestrowanych w tym okresie było w zawodach:  sprzedawca – 3,3 tys. osób, kucharz – 0,9 tys. osób, ślusarz – 0,6 tys. osób oraz fryzjer, pomocniczy robotnik budowlany i robotnik gospodarczy po 0,5 tys. osób.

Barometr zawodów na 2021 r. wskazuje 2 zawody nadwyżkowe – są to ekonomiści  oraz pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej. Popularność kształcenia na kierunkach ekonomicznych sprawia, że rynek pracy zasila znaczna liczba absolwentów techników ekonomicznych i szkół wyższych, przy niewielkim zapotrzebowaniu na pracowników o takim wykształceniu. Zbyt ogólne kompetencje i brak doświadczenia absolwentów kierunków ekonomicznych powodują również, że pracodawcy mniej chętnie sięgają po taki zasób pracy. Nadpodaż pracowników biur podróży spowodowana jest przede wszystkim zbyt dużą liczbą absolwentów wchodzących na rynek pracy oraz w brakiem wystarczającej znajomości języków obcych przez kandydatów do pracy. Na sytuację pracowników biur podróży i organizatorów obsługi turystycznej niekorzystnie wpłynęła również pandemia COVID-19. Wprowadzane ograniczenia spowodowały, że pracodawcy nie poszukują pracowników w tym zawodzie, a nawet ograniczają zatrudnienie.

W województwie śląskim - na powierzchni 12,3 tys. km2 mieszka 4,5 mln osób. Śląskie znajduje się na 14 miejscu w Polsce pod względem zajmowanego obszaru, a na 2 pod względem liczby ludności. Region posiada największą w kraju gęstość zaludnienia - 364 osób/km2. Znajduje się tutaj aż 71 miast, w których mieszka 3,4 mln osób. Stolicą województwa jest miasto Katowice (291 tys. mieszkańców). Ponadto do największych aglomeracji miejskich należą: Częstochowa, Sosnowiec, Gliwice, Zabrze, Bytom, Bielsko-Biała, Ruda Śląska, Rybnik, Tychy, Dąbrowa Górnicza i Chorzów. Tereny wiejskie zlokalizowane są głównie
w podregionie częstochowskim i bielskim.

Wojewodztwo śląskie to najbardziej uprzemysłowione województwo w Polsce i jeden z najbardziej uprzemysłowionych obszarów w Europie. Zlokalizowanych jest tutaj 494,3 tys. firm. Nadal w gospodarce województwa dużą rolę odgrywają branże: węglowa oraz sektor stalowy. Znacząca jest pozycja przemysłów energetycznego, motoryzacyjnego, włókienniczego
i chemicznego.

Oprócz wysokiej pozycji w sektorze przemysłowym, województwo posiada dobrze rozwinięte zaplecze turystyczne. Na południu, na terenie Beskidu Śląskiego i Beskidu Żywieckiego znajdują się liczne ośrodki sportów zimowych, a także bazy turystyczne, sanatoria, pensjonaty. Oferują one miejsca pracy w hotelarstwie i gastronomii. Województwo śląskie jest również ważnym ośrodkiem edukacyjnym, w którym funkcjonuje 30 uczelni.

W IV kwartale 2020 r. współczynnik aktywności zawodowej kształtował się na poziomie 53,6%. Natomiast wskaźnik zatrudnienia w analogicznym okresie wyniósł 51,9% i wzrósł w stosunku do IV kwartału roku poprzedniego o 0,8 punkta procentowego.

Rok 2020 był rokiem pandemii COVID-19, której wpływ na życie społeczne i gospodarkę był widoczny także w statystykach bezrobocia rejestrowanego. W województwie śląskim był to pierwszy od sześciu lat rok ze wzrostem poziomu bezrobocia i jego dynamiki. Poziom bezrobocia wzrósł zarówno w ujęciu rocznym, tj. w stosunku do 2019 r. jak i na przestrzeni kolejnych miesięcy. Sytuacja ta była spowodowana wprowadzanymi obostrzeniami i „zamykaniem” poszczególnych branż nie tylko w Polsce, ale również w Europie i na świecie. Branże, które w województwie śląskim najbardziej ucierpiały to: Zakwaterowanie i gastronomia, Budownictwo, Transport i gospodarka magazynowa oraz Przetwórstwo przemysłowe, a najmniej: Informacja i komunikacja oraz Działalność finansowa i ubezpieczeniowa. Działania osłonowe rządu w postaci tzw. Tarczy antykryzysowej przyniosły częściowe efekty, ponieważ z jednej strony na pewno zatrzymały (przynajmniej w trakcie pierwszej fali pandemii) zapaść gospodarczą, ale z drugiej nie powstrzymały wzrostu poziomu bezrobocia i regresu gospodarczego, zwłaszcza w branży Zakwaterowanie i gastronomia.

Na przestrzeni 2020 r. w powiatowych urzędach pracy województwa śląskiego zarejestrowało się 131,6 tys. osób, czyli o 12,4 tys. mniej niż rok wcześniej, tj. -8,6% (2019 r. – 144,0 tys. osób). W 2020 r. tradycyjne zmiany w napływie do bezrobocia spowodowane sezonowością pracy m.in. w rolnictwie czy budownictwie zostały zaburzone z powodu wybuchu pandemii COVID-19.

Od stycznia do grudnia 2020 r. z rejestrów wyłączono 107,1 tys. bezrobotnych, tj. o 50,5 tys. osób mniej niż rok wcześniej (-32%; 2019 r. – 157,5 tys. osób). Tak niski poziom odpływu bezrobotnych był spowodowany kolejnymi falami zachorowań i związanymi z nimi wprowadzonymi obostrzeniami.

Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach w miesiącach wrzesień – grudzień 2020 r. zrealizował badanie sondażowe dotyczące opinii śląskich przedsiębiorców o wpływie pandemii COVID-19 na losy ich firm w perspektywie 2021 r. Badanie pn.: Sytuacja na śląskim rynku pracy w aspekcie społeczno-gospodarczym w perspektywie 2021 roku w opiniach przedsiębiorców. Wśród respondentów badania zdecydowana większość (76%) oceniała negatywnie konsekwencje pandemii COVID-19 dla funkcjonowania przedsiębiorstw w perspektywie 2021 r. natomiast według co piątego przedsiębiorcy (20%) pandemia nie wpłynie na funkcjonowanie jego firmy. Jedynie 4% uczestników badania deklarowało pozytywne skutki obecnej sytuacji dla swojej firmy w 2021 r. Wraz z wielkością firmy nieznacznie spada odsetek przedsiębiorców negatywnie oceniających konsekwencje pandemii dla swoich firm (od 77% w mikroprzedsiębiorstwach do 67% w średnich), a największymi pesymistami pod tym względem są przedsiębiorcy z sektora rolniczego (98%).

W czerwcu 2021 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 89,1 tys. bezrobotnych, zaś stopa bezrobocia rejestrowanego w województwie śląskim według stanu na koniec czerwca 2020 r. była na poziomie 4,8%. Występuje duże zróżnicowanie przestrzenne natężenia bezrobocia w regionie. W Katowicach stopa bezrobocia wyniosła 1,9 %. Na przeciwległej pozycji znajdował się Bytom, gdzie wysokość tego wskaźnika osiągnęła wartość 9,6%. Ze względu na obostrzenia wynikające z rozprzestrzeniania się wirusa Sars-Cov-2 w I półroczu 2021 r. liczba ofert zatrudnienia przekazywanych w ramach sieci EURES zmniejszyła się. Oferty pochodziły od pracodawców zainteresowanych zatrudnieniem kandydatów na terenie Republiki Czeskiej na stanowiska: pracownik produkcji w branży motoryzacyjnej oraz mechanik samochodów ciężarowych. Polscy pracodawcy poszukiwali w ramach sieci EURES magazynierów oraz montażystów szyb samochodowych.

Linki:

W 2020 r. do urzędów pracy w województwie ślaskim zgłoszono ponad 124,2 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Najwięcej ofert pracy pochodziło z sekcji: działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca (40,1 tys.), przetwórstwo przemysłowe (26,5 tys.) oraz budownictwo (12,8 tys.). Biorąc pod uwagę zawody i specjalności (w ramach grup wielkich) najwięcej ofert pracy zgłoszono dla: pracowników wykonujących prace proste (34,8% wolnych miejsc), robotników przemysłowych i rzemieślników (19,8%) oraz operatorów i monterów maszyn i urządzeń (16,8%). Najmniej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej adresowanych było do grupy przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy (0,5%) oraz dla grupy rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (1,6%).

Na podstawie wyników badania popytu na pracę na koniec IV kwartału 2020 r. branże dysponujące wolnymi miejscami to przetwórstwo przemysłowe (20,5% wszystkich wolnych miejsc pracy w województwie), budownictwo (13,3%), handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna (po 12%), transport i gospodarka magazynowa (10,8%) i informacja i komunikacja (7,2%).

W 2020 r. w urzędach pracy zarejestrowano najwięcej osób bezrobotnych w następujących sekcjach: przetwórstwo przemysłowe (16,1% ogółu bezrobotnych), handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle (15,9%); działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca (8,5%), budownictwo (7,2%); pozostała działalność usługowa (6,6%).

W 2020 r. najwięcej osób bezrobotnych zarejestrowano w następujących zawodach: sprzedawca, kucharz, pomocniczy robotnik budowlany, magazynier, ślusarz, fryzjer, pozostali pracownicy obsługi biurowej, technik ekonomista, robotnik gospodarczy, krawiec, mechanik pojazdów samochodowych, sprzątaczka biurowa, technik prac biurowych, kelner, górnik eksplotacji podziemnej.

Wyniki badania Barometr Zawodów w województwie śląskim na 2021 r. wskazują 33 zawody deficytowe. Są to m. in.  pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, murarze i tynkarze, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, pielęgniarki i położne oraz spawacze. Na 2021 r. nie prognozowano w województwie śląskim zawodów nadwyżkowych.

Województwo świętokrzyskie, jedno z najmniejszych w Polsce, położone jest w środkowo-południowej części kraju. Zajmuje obszar 11,7 tys km², co stanowi 3,7% powierzchni Polski. Na koniec 2020 r. zamieszkiwane było przez 1 224 626 osób, tj. o 9 335 (0,8%) osób mniej niż w końcu roku 2019. Większość populacji stanowią kobiety (51,3%), większy jest też udział ludności wiejskiej (54,6%). Osoby w wieku produkcyjnym stanowią 59,4% ogółu populacji województwa. Udział tej grupy zmiejsza się z roku na rok, podobnie jak udział dzieci i młodzieży do 17 roku życia (16,5%), rośnie natomiast udział osób w wieku poprodukcyjnym (24,1%). Proces demograficznego starzenia się społeczeństwa zachodzi szybciej niż w innych regionach. Świętokrzyskie charakteryzuje się najsilniejszym w kraju tempem ubytku ludności, w wyniku najwyższego współczynnika ubytku naturalnego (-6,4‰) oraz jednego z najwyższych współczynników ujemnego salda migracji (-1,6‰). Ubytek migracyjny najczęściej dotyczy osób młodych oraz w wieku najwyższej aktywności zawodowej, które wyjeżdżają do większych ośrodków gospodarczych w celu podjęcia nauki bądź pracy i pozostają tam na stałe. Niska dzietność i odpływ osób z grup wiekowych istotnych dla funkcjonowania rynku pracy w znacznym stopniu osłabiają potencjał rozwojowy regionu.

W województwie świętokrzyskim na koniec 2020 r. do rejestru REGON były wpisane 120 062 podmioty gospodarki narodowej, co stanowiło 2,6% wszystkich podmiotów tego typu w kraju (14 miejsce wśród 16 województw). W skali roku ich liczba zwiększyła się o 3 569 (3,1%). Wzrost ten był udziałem wyłącznie podmiotów małych (do 9 pracowników), które stanowią zdecydowaną większość wszystkich jednostek (96,1%), przybyło ich 3,7 tys. (rok wcześniej – prawie 3 tys.), natomiast mniej było jednostek w pozostałych klasach wielkości.

Czynniki pozaekonomiczne, związane z zapobieganiem rozprzestrzeniania się epidemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2, spowodowały znaczne ograniczenia w prowadzeniu działalności w wielu sektorach gospodarki. Najtrudniejsza sytuacja miała miejsce w turystyce i hotelarstwie, gastronomii, transporcie pasażerskim, usługach beauty oraz w branży kulturalno-rozrywkowej. Część firm zmuszona była zawiesić działność, na przestrzeni 2020 r. w rejestrze znajdowało się średnio 12,2 tys. takich podmiotów. Uruchomiona przez rząd pomoc finansowa dla podmiotów dotkniętych skutkami epidemii pozwoliła ograniczyć skalę wyrejestrowań. W 2020 r. z rejestru REGON wyrejestrowało się 4,6 tys. podmiotów, czyli o prawie ¼ mniej niż w 2019 r. Zmniejszyła się wprawdzie liczba podmiotów nowo powstałych (o 9,8%), ale wyniosła ona 8,5 tys. i znacznie przewyższała liczbę wyrejestrowań. W I półroczu 2021 r. zarejestrowało się niemal 5 tys. firm, natomiast 2,6 tys. zostało wyrejestrowanych, co wpłynęło na dalszy wzrost liczby podmiotów w regionie (o 2,2 tys.).

Profil działalności gospodarczej podmiotów w województwie świętokrzyskim najczęściej związany jest z handlem i naprawą pojazdów samochodowych (26,2% ogółu podmiotów), budownictwem (15,3%) oraz przetwórstwem przemysłowym (9%). Firmy działające w tych obszarach stanowią ponad połowę wszystkich podmiotów w województwie. Duże znaczenie dla gospodarki regionu ma działalność przemysłowa. Główne gałęzie przemysłu na terenie świętokrzyskiego to przemysł: metalowy i maszynowy (Skarżysko-Kamienna, Starachowice, Kielce, Ostrowiec Świętokrzyski, Końskie), materiałów budowlanych (Kielce, Pińczów, Małogoszcz, Ożarów, Ostrowiec Świętokrzyski), ceramiczny (Końskie, Ćmielów), hutniczy (Ostrowiec Świętokrzyski), energetyczny (Połaniec). Należy podkreślić, że przemysł województwa ukształtował się w powiązaniu z zasobami skalnymi i energetycznymi zlokalizowanymi w regionie świętokrzyskim. Istotną część gospodarki województwa stanowi także rolnictwo (uprawa warzyw gruntowych, sadownictwo i uprawa krzewów), które jest podstawą dla rozwijającego się przetwórstwa spożywczego.

Do największych świętokrzyskich przedsiębiorstw należą: Grupa PSB Handel z siedzibą w miejscowości Wełecz koło Buska Zdroju (handel materiałami budowalnymi, markety „Mrówka” i „Mini Mrówka”), Celsa Huta Ostrowiec z siedzibą w Ostrowcu Świętokrzyskim, Enea Elektrownia Połaniec w Zawadzie koło Połańca (produkcja energii), MAN BUS ze Starachowic (produkcja samochodów ciężarowych i autobusów), NSG Group w Polsce w Sandomierzu (producent szyb samochodowych i szkła przemysłowego marki Pilkington), Cersanit z siedzibą w Kielcach (ceramika łazienkowa), Lafarge Cement z Małogoszczy (produkcja cementu), Kolporter z siedzibą w Kielcach (dystrybucja prasy), Grupa Kapitałowa Echo Investment (usługi inwestycyjno-developerskie), Grupa Kapitałowa Barlinek w Kielcach (produkcja podłóg drewnianych), Frega Frejowski, Garbol z Kielc (sprzedaż hurtowa), NSK Bearings Polska z Kielc (produkcja części samochodowych), Grupa Kapitałowa ZPUE z Włoszczowy (produkcja urządzeń elektroenergetycznych), Mesko w Skarżysku-Kamiennej (produkcja broni i amunicji), Dyckerhoff Polska z miejscowości Sitkówka-Nowiny (produkcja cementu), Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska we Włoszczowie (przetwórstwo mleczne), Kerry Polska z siedzibą w Kielcach (przetwórstwo spożywcze), Bimerg z Ostrowca Świętokrzyskiego (przetwórstwo stali, produkcja blachodachówek i innych pokryć dachowych), Alma Alpinex z Piekoszowa (hurtownia spożywcza), Vive Textile Recycling, centrum logistyczne Grupy Vive w Kielcach, Trzuskawica w miejscowości Sitkówka-Nowiny (produkcja materiałów budowlanych), Ekoplon z miejscowości Grabki Duże (producent środków żywienia zwierząt i nawozów).

Wśród wyżej wymienionych do największych pracodawców w regionie należą: Cersanit (ok. 7,8 tys. pracowników), NSG Group w Polsce (ok. 4,2 tys. pracowników) i MAN BUS (ok. 2,7 tys. pracowników).

Współczynnik aktywności zawodowej mieszkańców świętokrzyskiego w IV kwartale 2020 r. ukształtował się na poziomie 55,1%, czyli o 1,6 punktu procentowego wyższym niż rok wcześniej. W podziale według płci zdecydowanie wyższą jego wartość nadal notowano wśród mężczyzn – 64,3%, wobec 46,3% w grupie kobiet. Wyższy poziom aktywności obserwowano wśród mieszkańców wsi (56,9%) niż miast (52,8%). Najwyższą aktywnością zawodową charakteryzowały się grupy wiekowe: 35-44 lata i 45-54 lata (w obu grupach aktywni zawodowo stanowili 87,9%) oraz 25-34 lata (82,8%). Duże różnice aktywności ekonomicznej utrzymują się w zależności od wykształcenia. Zdecydowanie najwyższy poziom współczynnika aktywności zawodowej ludności notowany jest w grupie osób z wykształceniem wyższym (79,2%).

W 2020 r. bezrobocie rejestrowane w regionie zwiększyło się o 2,8 tys. do poziomu 44 881 osób, tj. o 6,8%. Był to najniższy procentowy wzrost w kraju. Na przestrzeni I półrocza 2021 r. we wszystkich miesiącach, z wyjątkiem stycznia, liczba bezrobotnych zmniejszała się i na koniec czerwca wyniosła 41 832 osoby (o niemal 4 tys. mniej niż przed rokiem). Stopa bezrobocia rejestrowanego w czerwcu 2021 r. ukształtowała się na poziomie 7,9% (spadek o 0,7 punktu procentowego w skali roku). Rozpiętość wskaźnika w powiatach województwa świętokrzyskiego wyniosła 12,4 punktu procentowego. Najniższa wartość wskaźnika utrzymuje się w powiecie buskim 3,8% a najwyższa w powiecie skarżyskim 16,2%. W pozostałych powiatach stopa bezrobocia przedstawiała się następująco: miasto Kielce 5,5%, pińczowski 6,3%, staszowski 6,5%, włoszczowski 6,6%, jędrzejowski 6,8%, sandomierski 7%, kazimierski 7,3%, starachowicki 8,5%, kielecki 9%, ostrowiecki 10,6%, konecki 11,4% i opatowski 12,2%.

Linki:

W 2020 r. efektem spadku kondycji gospodarczej przedsiębiorstw, związanym z pandemią COVID-19, było wyraźne zmniejszenie popytu na pracowników. Badanie popytu na pracę prowadzone przez Główny Urząd Statystyczny pokazuje, że liczba wolnych miejsc pracy zadeklarowanych przez jednostki w województwie świętokrzyskim osiągnęła największą dysproporcję w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku w II i III kwartale (niższą o kolejno 42,6% i 56,6%). Było to wynikiem, w okresie wiosennym - postępującej pandemii, a w miesiącach letnich - szczególnie trudnej sytuacji jednostek charakteryzujących się działalnością sezonową. Ostatnie miesiące przyniosły, jak co roku, dalszy spadek wakatów. Na koniec IV kwartału 2020 r., badane podmioty miały 1,4 tys. wolnych miejsc pracy, tj. o 32,3% mniej niż przed rokiem. Biorąc pod uwagę rodzaj działalności, dominowały jednostki zaliczane do sekcji przetwórstwa przemysłowego, które oferowały 44,6% ogółu wolnych miejsc pracy. Wiele nieobsadzonych stanowisk pracy posiadały również podmioty prowadzące działalność w zakresie budownictwa – 22,1% oraz handlu, naprawie pojazdów samochodowych – 8,4%. Wymienione sekcje generowały łącznie 3/4 wszystkich wolnych miejsc pracy. Najczęściej nieobsadzone pozostawały miejsca pracy dla: robotników przemysłowych i rzemieślników (46,8%), w mniejszym stopniu dla operatorów i monterów maszyn i urządzeń (19,6%), specjalistów (10,9%), czy pracowników usług i sprzedawców (8,1%).

W całym 2020 r. w województwie świętokrzyskim zostało utworzonych 8,2 tys. nowych miejsc pracy (o 41,1% mniej niż w poprzednim roku), natomiast zlikwidowano 7 tys. miejsc pracy (o 7,2% mniej niż w roku poprzednim).

Najwięcej nowych miejsc pracy utworzono w:

• przetwórstwie przemysłowym                                     23,4%,
• budownictwie                                                              20,2%,
• handlu; naprawie pojazdów samochodowych            18,7%,
• edukacji                                                                       6,2%.

W porównaniu do 2019 r. najwyższy spadek nowo tworzonych miejsc pracy wystąpił w transporcie i gospodarce magazynowej (o 81,8%), działalności finansowej i ubezpieczeniowej (o 78,2%) oraz zakwaterowaniu i gastronomii (o 72,1%). Największy wzrost (prawie trzykrotny) odnotowano w podmiotach prowadzących działalność profesjonalną, naukową i techniczną oraz w informacji i komunikacji (blisko dwukrotny).

Wyniki badania Barometr zawodów 2021, corocznej prognozy opracowywanej przez wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy, pokazują że nawet w tak nieprzewidywalnych warunkach, z jakimi mieliśmy do czynienia w roku ubiegłym i obecnie, są branże i zawody odporne na skutki kryzysu wywołanego pandemią COVID-19. Wprawdzie obserwowany w ostatnich latach trend „braku rąk do pracy” uległ osłabieniu, ale pracodawcy nadal mają problemy z pozyskaniem pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. Jak wynika z ostatniej edycji badania niedobór pracowników w regionie prognozowany jest w 23 zawodach. W strukturze zapotrzebowania wg grup zawodów udział zawodów deficytowych zmniejszył się z 17,5% w 2020 r. do 14,6% w 2021 r. (spadek odnotowano po raz pierwszy od 2015 r., tj. od momentu realizacji badania w województwie świętokrzyskim). Największe trudności z obsadzeniem wakatów występują w budownictwie (betoniarze i zbrojarze, cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, monterzy instalacji budowlanych, murarze i tynkarze, operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych, pracownicy ds. budownictwa drogowego, pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie, robotnicy budowlani, robotnicy obróbki drewna i stolarze), branży medyczno-opiekuńczej (lekarze, pielęgniarki i położne, opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej, fizjoterapeuci i masażyści), przetwórstwie metali (spawacze, ślusarze, operatorzy obrabiarek skrawających), gastronomii i przemyśle spożywczym (kucharze, piekarze), transporcie (kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych), branży elektromechanicznej (elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy), usługach fryzjerskich, finansach (samodzieli księgowi). Z kolei nadwyżka poszukujących pracy, podobnie jak w dwóch poprzednich edycjach, przewidywana jest w 7 grupach, tj. wśród: ekonomistów; filozofów, historyków, politologów i kulturoznawców; pedagogów; pracowników administracyjnych i biurowych; pracowników biur podróży i organizatorów obsługi turystycznej; specjalistów administracji publicznej oraz specjalistów technologii żywności i żywienia.

Analiza ofert zatrudnienia i miejsc aktywizacji zawodowej zgłaszanych do powiatowych urzędów pracy województwa świetokrzyskiego, pokazała spadek zapotrzebowania na pracowników w 2020 r. o niemal 1/3. Potrzeby zatrudnieniowe pracodawców na przestrzeni roku rosły lub malały proporcjonalnie do stopnia zamrożenia gospodarki. W 2021 r. wyraźnie widać, że gospodarka odrabia straty poniesione wskutek pandemi COVID-19. W I półroczu 2021 r. pracodawcy zgłosili do powiatowych urzędów pracy województwa świetokrzyskiego 14 119 ofert, czyli o 3,9 tys. więcej niż w analogicznym okresie roku 2020 – to znaczący wzrost, wynoszący blisko 38%.

Struktura zawodowa zgłoszonych ofert odpowiada profilowi gospodarczemu regionu. Najczęściej poszukiwani byli: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (22% wszystkich ofert w I półroczu 2021 r.), pracownicy usług i sprzedawcy (19,7%) oraz pracownicy wykonujący prace proste (18,7%). W porównaniu do I półrocza 2020 r. niemal we wszystkich grupach zawodowych odnotowano wzrost zapotrzebowania (z wyjątkiem rolników, ogrodników, leśników i rybaków). Znacząco wzrosła liczba ofert pracy skierowanych do: pracowników wykonujących prace proste (o 58,3%), operatorów i monterów maszyn i urządzeń (o 52,8%), oraz robotników przemysłowych i rzemieślników (o 41,3%).

Na koniec grudnia 2020 r. w ewidencji urzędów pracy województwa świętokrzyskiego pozostawało 38 336 osób, które poprzednio pracowały. Osoby te przed zarejestrowaniem się najczęściej były zatrudnione w podmiotach prowadzących działalność w sekcjach: handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych (17,3%), przetwórstwo przemysłowe (16,6%), budownictwo (9,8%), pozostała działalność usługowa (7,1%), administracja publiczna i obrona narodowa (5,5%),działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca (5,2%) oraz działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (3,5%).

Na koniec czerwca 2021 r. grupa bezrobotnych poprzednio pracujących liczyła 35 683 osoby, co oznacza spadek o 2,7 tys. w porównaniu do grudnia 2020 r. W skali roku liczebność grupy obniżyła się o 3,9 tys., tj. o niemal 10%.

Według zawodów najwięcej poszukujących pracy było wśród sprzedawców – 3 158, kucharzy – 1 151, techników ekonomistów – 982, ślusarzy - 815, robotników gospodarczych - 809,  fryzjerów - 782, murarzy - 667, pomocniczych robotników budowlanych – 639, techników mechaników – 629 oraz krawców - 618.

Województwo warmińsko-mazurskie leży w północno-wschodniej części Polski. Z uwagi
na swoje walory przyrodnicze uważane jest za jeden z najpiękniejszych regionów Polski. Stolica regionu: Olsztyn (ponad 173 tys. mieszkańców), inne miasta: Elbląg (blisko 120,9 tys. mieszkańców), Ełk (61,5 tys. mieszkańców). Lasy zajmują 31,4% powierzchni województwa, wody - 6%, a użytki rolne 46,3%. Z powierzchnią ponad 24 tys. km² warmińsko-mazurskie jest czwartym co do wielkości województwem w kraju.

Na koniec 2020 r. ludność województwa warmińsko-mazurskiego liczyła 1 416 495 osób,
tj. o 6 242 osóby mniej niż przed rokiem. Populacja województwa stanowiła 3,7% ogółu ludności Polski. Gęstość zaludnienia na 1 km2 wynosiła 59 osób (jest to przedostatnia lokata w kraju).
W miastach mieszkało 59,2% ludności województwa. W ogólnej liczbie mieszkańców nieznacznie przeważają kobiety, których odsetek w końcu 2020 r. wyniósł 51,1%.
W województwie warmińsko-mazurskim w 2020 r. odnotowano ujemny przyrost naturalny na poziomie: -4 647. Współczynnik przyrostu naturalnego w 2020 r. wyniósł: -3,2%.

Obecnie do wiodących dziedzin gospodarki województwa warmińsko-mazurskiego można zaliczyć turystykę, produkcję zdrowej żywności, przemysł drzewny, produkcję maszyn
i urządzeń – gdzie stosuje się czyste technologie przemysłowe i korzysta z odnawialnych źródeł energii, proekologiczną gospodarkę leśną, produkcję jachtów oraz ekoturystykę. Obszary, które zostały uznane za kluczowe dla rozwoju regionu to: przemysł spożywczy, nastawiony na produkcję żywności wysokiej jakości, meblarstwo i przemysł drzewny oraz ekonomia wody, która zakłada działalność gospodarczą, związaną z bogactwem wód na Warmii i Mazurach – jezior, rzek i Zalewu Wiślanego.

Według danych na koniec I półrocza 2021 r. w województwie warmińsko-mazurskim zarejestrowanych było 138 669 podmiotów gospodarki narodowej, z czego 96,1% stanowią podmioty z sektora prywatnego. Najwięcej podmiotów zarejestrowanych jest w sekcjach: handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle (17,9%), budownictwo (14,6%), działalność związana z obsługą rynku nieruchomościami (9,1%) oraz pozostała działalność usługowa (8,3%).

Firmą zatrudniająca najwięcej pracowników jest Michelin Polska Sp. z o.o. (produkcja opon)          gdzie pracuje ponad 4 813 osób. Pozostali najwięksi pracodawcy w regionie to: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie zatrudniający 2 800 osób; Wipasz S.A. (produkcja gotowej paszy dla zwierząt gospodarskich) – 1 608 zatrudnionych; Wojewódzki Szpital Zespolony
w Elblągu – 1 500 zatrudnionych; BRW COMFORT Sp. z o.o. (produkcja mebli) – 1 465 osób; Meble Wójcik Sp. z o.o. (produkcja pozostałych mebli) – 1 450 osób; Szynaka Meble Sp. z o.o. (produkcja mebli) – 1 388 osób;  DBK Sp. z o.o. (sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli) – 1 317 osób; Fiege E-com North Sp.
z o.o. (magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów) – 1 244 osoby; DFM Sp.
z o.o.(produkcja pozostałych mebli) – 1 210 osób; Zakłady Produkcyjno Usługowe Prawda Sp.
z o.o. (produkcja pozostałych mebli) – 1 200 pracowników; CITI (usługi w zakresie bankowości detalicznej (…)) – 1 100 osób; Warmia S.A. (produkcja pozostałej odzieży wierzchniej) – 1 057 osób, Ostróda Yacht Sp. z o.o. (produkcja łodzi wycieczkowych i portowych) – 1 000 osób; Martex Ochrona Mienia i Osób Sp. z o.o. (działalność ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa) – 1 000 osób; INDYKPOL SA (przetwarzanie i konserwowanie mięsa z drobiu) – 1 000 osób.

Sytuację na rynku pracy także w I półroczu 2021 r. kształtowała pandemia COVID-19. Jednak w porównaniu analogicznego okresu 2020 r., sytuacja uległa znacznej poprawie. Na koniec I półrocza 2021 r., poziom bezrobocia w regionie wyniósł 46 300 osób. W porównaniu do czerwca 2020 r., bezrobocie w województwie warmińsko-mazurskim zmniejszyło się o 6 628 osób, tj. o 12,5%.

Stopa bezrobocia w województwie warmińsko-mazurskim na koniec czerwca 2021 r. ukształtowała się na poziomie 9,2%, w kraju zaś – 5,9%. W porównaniu do sytuacji sprzed roku, wysokość wskaźnika spadła w kraju o 0,2 punkta procentowego, a w regionie o 1,2 punkta procentowego. Stopa bezrobocia w województwie według BAEL na koniec I kwartału 2021 r. wyniosła 3,4, w kraju wskaźnik ten wyniósł 4,0%.

Współczynnik aktywności zawodowej w I kwartale 2021 r. wyniósł w regionie 54,4%  w kraju natomiast wskaźnik ten ukształtował się na poziomie 57,3%. Wskaźnik zatrudnienia w I kwartale 2021 r. wynosił 52,5%, w Polsce zaś 55,0%. Z powodu zmian wprowadzonych w metodologii badania, niemożliwe jest porównanie danych do poprzednich lat.

Trudną sytuację przedsiębiorców nadal wspierają dodatkowe formy pomocy w ramach tzw. „Tarczy Antykryzysowej”, obsługiwanej przez pracowników Wojewódzkiego oraz Powiatowych Urzędów Pracy. Z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (obsługiwanego przez WUP), do końca czerwca 2021 r., zawarte zostały umowy opiewające na kwotę niemal 390 mln zł z czego już wypłaconych zostało ponad 320 mln zł.  W ten sposób ochroniono prawie 97 tys. miejsc pracy. Powiatowe Urzędy Pracy wypłaciły do końca czerwca ponad 550 mln zł, dzięki którym ochroniono ponad 118 tys. miejsc pracy. 

Linki:

Na podstawie badania popytu na pracę wynika, że w województwie warmińsko-mazurskim, na koniec IV kwartału 2020 r. najwięcej ofert pracy pojawiło się w sekcji „Przetwórstwo przemysłowe” – 37,5% ogółu ofert; i „Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne”, „Budownictwo” oraz „Opieka zdrowotna i pomoc społeczna”– po 12,5% ogółu. W pozostałych sekcjach odnotowano 18,9% ogółu ofert.

Według stanu na koniec czerwca 2021 r. do urzędów pracy zgłoszono 26 475 ofert pracy.
W porównaniu do tego samego okresu 2020 r., kiedy to odnotowywane były duże spadki w analizowanej kategorii, liczba ofert zwiększyła się o blisko 27%.

Badania dotyczące zapotrzebowania na pracowników w określonych zawodach wskazują                  w regionie Warmii i Mazur 22 zawody deficytowe: betoniarze i zbrojarze; cieśle
i stolarze budowlani; dekarze i blacharze budowlani; elektrycy, elektromechanicy
i elektromonterzy; kierowcy autobusów; kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych; kucharze; lekarze; magazynierzy; mechanicy pojazdów samochodowych; monterzy instalacji budowlanych; murarze i tynkarze; nauczyciele przedmiotów zawodowych; operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych; opiekunowie osoby starszej lub niepełnosprawnej; pielęgniarki i położne; pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie; robotnicy budowlani; robotnicy obróbki drewna i stolarze;  samodzielni księgowi; spawacze; ślusarze.

Na koniec czerwca 2021 r. w urzędach pracy województwa warmińsko-mazurskiego zarejestrowanych było 26 086 osób, które poprzednio pracowały. W porównaniu do końca czerwca 2020 r., zanotowano spadek o 5 416 osób (tj. o 17,2%).

Badanie Barometr Zawodów wskazało, iż w 2021 r. zawodem nadwyżkowym w regionie warmińsko-mazurskim są ekonomiści, podobnie jak w roku poprzednim.

Województwo wielkopolskie położone jest w środkowo-zachodniej Polsce i jest drugim
pod względem wielkości województwem w Polsce. Obszar województwa wielkopolskiego zamieszkuje ponad 3,49 mln ludności. Największą jednostką osadniczą jest aglomeracja poznańska. W Poznaniu mieszka około 532 tys. osób, co stanowi około 15,2% ludności regionu. Wielkopolska zajmuje ważne miejsce na mapie Polski, zarówno pod względem infrastruktury, jak również pod względem równomiernego rozwoju gospodarczego przy znacznym stopniu uprzemysłowienia i wysokim poziomie technologicznym oraz wysokiej atrakcyjności inwestowania w kraju. Wielkopolska jest także ważnym ośrodkiem edukacji, którego potencjał naukowy skoncentrowany jest głównie w Poznaniu.

Wielkopolska zajmuje miejsce w ścisłej czołówce w Polsce pod względem liczby zarejestrowanych przedsiębiorstw. Najwięcej firm działa w następujących branżach: handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle, przetwórstwo przemysłowe, budownictwo oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna oraz obsługa rynku nieruchomości.

Inwestorzy zainteresowani dokonaniem inwestycji na terenie Wielkopolski do 30 czerwca
2018 r. mogli korzystać z funkcjonujących na tym terenie podstref Specjalnych Stref Ekonomicznych (SSE): Kamiennogórskiej (Ostrów Wlkp., Odolanów), Kostrzyńsko-Słubickiej (Buk, Nowy Tomyśl, Przemęt, Stęszew, Swarzędz, Wronki, Krobia, Śmigiel, Wągrowiec), Łódzkiej (Koło, Nowe Skalmierzyce, Opatówek, Ostrzeszów, Przykona, Turek, Słupca, Kalisz), Pomorskiej (Piła), Wałbrzyskiej (Jarocin, Kościan, Krotoszyn, Leszno, Rawicz, Śrem, Września, Kalisz) oraz Słupskiej (Rogoźno). Na terenie wielkopolskich podstref SSE dominują następujące branże: przemysł metalowy, branża produkcyjna, papiernicza i poligraficzna, medyczna, motoryzacyjna oraz usług transportu i logistyki. Od 30 czerwca 2018 r. obszar całej Polski stanowi specjalną strefę ekonomiczną.

Obecnie na terenie województwa wielkopolskiego funkcjonuje ponad 6 000 spółek handlowych
z udziałem kapitału zagranicznego, w tym najwięcej w sektorach: spożywczym, chemicznym
i farmaceutycznym, transportowym oraz produkcji i naprawie maszyn i urządzeń, logistycznym,
a także w sektorach: finansowym i handlu. Kapitał zagraniczny pochodzi m.in.
z Niemiec, Wielkiej Brytanii, USA, Francji, Japonii, Irlandii, Szwecji, Hiszpanii oraz Holandii.
Wśród inwestorów zagranicznych znajdują się m.in. następujące firmy: Volkswagen, Bridgestone, GlaxoSmithKline, Jeronimo Martins, Beiersdorf, Franklin Templeton, Centrum Usług Księgowych MAN, Amazon, Unilever oraz Exide.

Województwo wielkopolskie charakteryzuje najniższa stopa bezrobocia w Polsce. Bezrobocie rejestrowane w czerwcu 2021 r. w województwie kształtowało się na poziomie 57 736 osób, czyli prawie o 3,7 % mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Stopa bezrobocia rejestrowanego w województwie wielkopolskim wynosi 3,5%, przy czym wskaźnik stopy bezrobocia w Polsce wynosi 5,9%. Najwyższa stopa bezrobocia występowała w powiecie konińskim – 8,2% (przy czym w powiecie ziemskim wynosił on 9,2%, natomiast w mieście Konin wynosił 7%), najniższa w powiecie kępińskim 1,8%, poznańskim 2% oraz wolsztyńskim  2,2%.

Na terenie województwa w I kwartale 2021 r. stopa bezrobocia według BAEL wyniosła 2%.
Dla porównania wskaźnik stopy bezrobocia w grupie mężczyzn wyniósł 2%, natomiast
dla kobiet 1,9%. Współczynnik aktywności zawodowej (stan na koniec I kwartału 2021 r.)
na terenie województwa wielkopolskiego wynosi 59,7%, podczas gdy dla całego kraju 57,3%. Wskaźnik zatrudnienia na terenie Wielkopolski wynosi 58,5%, czyli jest o 3,5% wyższy niż wskaźnik zatrudnienia dla całej Polski (55%).

Rok 2020 był szczególny dla sytuacji społecznej i gospodarczej w Wielkopolsce, kraju, jak i na całym świecie. Zapamiętany on zostanie z perspektywy globalnej walki z pandemią COVID-19 oraz jej konsekwencji. Wymuszone zamrożenie gospodarki, ograniczenie mobilności i kontaktów międzyludzkich, restrykcje dla branż zastały wielkopolski rynek pracy w relatywnie dobrej kondycji, ale jednocześnie w obliczu wielu wyzwań, których pandemia nie wymazała. Nadal aktualne są dotychczasowe problemy, takie jak niekorzystna sytuacja demograficzna, bierność zawodowa części społeczeństwa w wieku produkcyjnym, niedopasowanie kadr do potrzeb rynku i deficyt pracowników, uzupełniany pracą migrantów oraz postępująca automatyzacja. Aktualne trudności gospodarcze przekładają się na możliwości zatrudnieniowe przedsiębiorstw i oferowane warunki zatrudnienia, co oddziałuje na sytuacje wielkopolskich pracowników i ich rodzin. Nie bez znaczenia dla przyszłości rynku pracy ma aktualny stan edukacji, który wpływa na możliwości nabywania zawodu lub przekwalifikowania.

Pomimo, że wprowadzone działania antykryzysowe zahamowały bądź złagodziły negatywne zjawiska na rynku pracy, należy mieć świadomość, że w dobie globalizacji efekty pandemii będą determinować sytuację na rynku pracy w najbliższych latach.

Społeczno-gospodarcze konsekwencje pandemii są już częściowo widoczne, lecz faktyczne skutki są niełatwe do oszacowania ze względu na trudności z określeniem kierunków jej rozwoju oraz zasięgu oddziaływania.

Wśród konsekwencji społeczno-gospodarczych, jakie mogą być efektem zmian wywołanych pandemią COVID-19 i będą nakładać się na już istniejące wyzwania rynku pracy, można wymienić:

•                   wzrost liczby osób biernych zawodowo – dotyczy to w szczególności kobiet lub osób w wieku emerytalnym, dla których przechodzenie w bierność zawodową jest sposobem na przetrwanie kryzysu związanego z pandemią COVID-19, co jest nie tylko efektem wyboru, ale także np. redukcji etatów lub braku rekrutacji;
•                   pogłębienie się dualizmu na rynku pracy i podziału na miejsca pracy o stabilnej i niestabilnej sytuacji – elastyczne formy zatrudnienia, umowy cywilno-prawne czy czasowe stanowią mniejsze zobowiązanie dla pracodawców, którzy stanęli wobec konieczności obniżania kosztów prowadzonej działalności. Pewne grupy pracowników (szczególnie narażone są tu osoby młode) będą funkcjonowały w ramach niestabilnego rynku pracy, co będzie kształtowało ich sytuację zawodową i życiową. W tej sytuacji jeszcze bardziej doceniane będą miejsca pracy gwarantujące bezpieczeństwo i stabilne warunki zatrudnienia;
•                   obniżenie wysokości wynagrodzeń pracowników w sytuacji utrzymujących się obostrzeń - wpływa to m.in. na zwiększenie liczby osób, dla których koniecznością staje się korzystanie ze świadczeń pomocy społecznej, mniejsza siła nabywcza konsumentów oraz pogorszenie nastrojów konsumenckich;
•                   trudności w funkcjonowaniu przedsiębiorstw: bankructwa bądź zawieszanie działalności, pogorszenie płynności finansowej, dostosowywanie zakresu działalności do zmieniających się potrzeb rynku. Skutki w dużej mierze uzależnione będą od branży i profilu prowadzonej działalności, a także uzależnienia od innych działalności;
•                   przyspieszona cyfryzacja gospodarki – jako efekt, który w różnych branżach objawia się w różny sposób, począwszy od usprawniania operacji administracyjnych, na szerszym wykorzystaniu kanałów e-commerce skończywszy. Najbardziej zaawansowane cyfrowo są obecnie duże firmy, w tym w szczególności banki i inne podmioty sektora finansowego. Sektor małych i średnich przedsiębiorstw oraz system edukacyjny cyfryzują się w dużo wolniejszym tempie. Obserwuje się również, że wykonywanie zadań zawodowych na urządzeniach mobilnych zapoczątkowało proces relokacji zasobów pracy z centralnych aglomeracji miejskich do mniejszych miejscowości;
•                   wzrost deficytu finansów samorządów terytorialnych oraz budżetu państwa – pandemia generalnie wywołała zmiany w zakresie budżetów publicznych, zarówno w zakresie wydatków i dochodów. Dodatkowe wydatki związane z walką z pandemią i efektami obostrzeń wpłyną na możliwości finansowania rożnych dziedzin życia społecznego.

Linki:

Według danych Urzędu Statystycznego, w Wielkopolsce na koniec IV kwartału 2020 r. 3500 podmiotów zgłosiło wolne miejsca pracy, co stanowi o 626 mniej podmiotów zgłaszających niż w analogicznym kwartale 2019 r.

Pracodawcy zgłosili łącznie 8,3 tys. wolnych miejsc pracy, tj. o 14,3 % mniej niż w IV kwartale 2019 r. Najwięcej zgłoszonych do powiatowych urzędów pracy wolnych miejsc pracy pochodziło z firm reprezentujących sekcje: przetwórstwo przemysłowe (29,4 % wszystkich wakatów), handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle (27,2 % wakatów), transport i gospodarka magazynowa (10,8 % wakatów) oraz budownictwo (7,1 % wakatów).

Największy, bo ponad 2-krotny przyrost wolnych miejsc pracy zaobserowowano wśród pracodawców zajmujących się handlem hurtowym i detalicznym; naprawą pojazdów samochodowych włączając motocykle.

W IV kwartale 2020 r. najwięcej, bo aż 1,8 tys. wolnych miejsc pracy, zgłoszono dla operatorów i monterów maszyn i urządzeń, z których prawie 70 % stanowiły oferty kierowane do kierowców i operatorów pojazdów. Najwięsze zapotrzebowanie na pracowników z tej grupy zgłosili pracodawcy z sektora transportu i gospodarki magazynowej oraz przetwórstwa przemysłowego. Około 1,7 tys. wolnych miejsc pracy skierowano do robotników przemysłowych i rzemieślników, natomiast po około 1,2 tys. wolnych miejsc pracy skierowano do specjalistów oraz do techników i innego średniego personelu. Największe zainteresowane specjalistami zgłaszały jednostki związane z przetwórstwem przemysłowym, działalnością profesjonalną, naukową i techniczną, opieką zdrowotną i pomocą społeczną oraz informacją i komunikacją.

W pierwszym półroczu 2021 r. pracodawcy zgłosili do powiatowych urzędów pracy o 25 % więcej ofert pracy niż w analogicznym okresie 2020 r. W II kwartale 2021 r. do dyspozycji było 27 771 ofert pracy tj. aż o 57 % więcej niż w poprzednim kwartale. Świadczy to o ożywieniu popytu na pracę w stosunku do najtrudniejszego okresu pandemii jakim był 2020 r. Część z tych ofert dotyczyła zatrudnienia sezonowego. Najwięcej ofert pracy wpłynęło od pracodawców, którzy prowadzili działalność w obszarze przetwórstwa przemysłowego (głównie do pracy przy produkcji mebli, metalowych elementów konstrukcyjnych i w przetwórstwie spożywczym), transporcie i gospodarce magazynowej, budownictwie i handlu. Łącznie wskazane obszary stanowiły ponad połowę wszystkich ofert zgłoszonych do publicznych służb zatrudnienia.

Z analizy danych gromadzonych przez Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu wynika, iż w
I półroczu 2021 r. pracodawcy wskazywali jako najbardziej pożądane w największej liczbie powiatów następujące kwalifikacje: obsługę wózka widłowego, uprawnienia do prowadzenia pojazdów (prawo jazdy kat. B, kat. C+E oraz kat. C), obsługę komputera oraz uprawnienia spawalnicze. Wśród kompetencji zgłoszonych w największej liczbie powiatów wyróżnić można natomiast: umiejętność pracy w grupie, komunikatywność, umiejętność organizacji pracy, dyspozycyjność, sprawność manualną, zaangażowanie oraz samodzielność. Najczęściej pracodawcy poszukiwali pracowników posługujących się językiem angielskim i niemieckim.

Ze względu na niskie wskaźniki stopy bezrobocia w Wielkopolsce, uśrednione wyniki VI edycji Barometru Zawodów dla Wielkopolski na rok 2021 pokazały 46 zawodów deficytowych i brak nadwyżkowych, która utrzymuje się od 3 lat. Sytuacja w niektórych zawodach może się zmieniać w zależności od warunków rynkowych.

W 2020 r. około 47,7% osób zarejestrowanych jako osoby bezrobotne w województwie wielkopolskim posiadała co najmniej wykształcenie średnie. Wykształcenie zawodowe posiadało 28% osób bezrobotnych, wykształcenie gimnazjalne i poniżej 24,3%, a policealne i średnie zawodowe 22%. W ostatnich latach obserwuje się niewielki, ale systematyczny wzrost udziału w rejestrach osób bezrobotnych posiadających wykształcenie co najmniej średnie, w tym również osób z wykształceniem wyższym. Wzrastająca liczba osób zarejestrowanych jako osoby bezrobotne posiadających wykształcenie wyższe jest spowodowana wzrostem poziomu wykształcenia w społeczeństwie oraz niedostatecznym uwzględnianiem przy wyborze ścieżki edukacyjnej zapotrzebowania rynku pracy na poszczególne zawody. Rezultatem tego zjawiska jest obserwowany na wielkopolskim rynku pracy brak pracowników o wysokich kwalifikacjach technicznych przy znacznych nadwyżkach absolwentów kierunków humanistycznych, m.in. nauczycieli nauczania początkowego, pedagogów i politologów. Z uwagi na różne czynniki warunkujące sytuację na rynku pracy należy zauważyć, że często zawody nadwyżkowe  i deficytowe występują równocześnie.

Województwo zachodniopomorskie położone jest w północno - zachodniej Polsce, obejmuje swym zasięgiem 113 gmin i 21 powiatów. Jest to piąty co do wielkości region Polski,
o powierzchni 22,9 tys. km² i jedenasty pod względem liczby mieszkańców (1 688 tys.                        w grudniu 2020 r.). Większość populacji regionu stanowią mieszkańcy miast, tj. 68,3%. Wśród mieszkańców województwa przeważają kobiety - 51,4%.

Współczynnik aktywności zawodowej ludności województwa w I kwartale 2021 r. kształtował się na poziomie 53,9% (57,3% w kraju). Współczynnik ten wyższy był w grupie mężczyzn – 62,1% w stosunku do 46,1% wśród kobiet. Większą aktywność zawodową notowano wśród mieszkańców miast, tj. 55,5% wobec 50,5% w grupie zamieszkującej tereny wiejskie.

Najbardziej aktywne zawodowo były osoby w wieku 35 - 44 lata (86,9%) i 45 - 54 lata (83,8%), z kolei najmniej aktywne były osoby w wieku 15 - 24 lata (20,3%). Osoby z wykształceniem wyższym charakteryzowały się najwyższą aktywnością, a najniższą notowano wśród osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym. Wskaźnik zatrudnienia ludności w województwie w I kwartale 2021 r. wyniósł 52,2% i był o 0,4 punkta procentowego wyższy w porównaniu z 2020 r.

Zgodnie z wynikami Badania popytu na pracę Głównego Urzędu Statystycznego na koniec 2020 r. w województwie zachodniopomorskim pracowało 404,1 tys. osób (3,3% wszystkich pracujących w Polsce) wobec 459,7 tys. osób w na koniec 2019 r.

Z analizy danych dotyczących liczby pracujących według sektorów wynika, że większość – 69,3% stanowiły osoby zatrudnione w sektorze prywatnym. Na koniec 2020 r. ponad połowa osób z ogółu zatrudnionych w województwie zachodniopomorskim wykonywała pracę w przedsiębiorstwach dużych (powyżej 49 zatrudnionych osób). Odsetek pracujących w  przedsiębiorstwach średnich w badanym okresie wyniósł 27,7%, natomiast poziom zatrudnienia w jednostkach małych wyniósł 21,3%.

Według Głównego Urzędu Statystycznego na koniec 2020 r. w województwie zachodniopomorskim odnotowano 4,2 tysięcy wolnych miejsc pracy (5% wakatów w Polsce). Zdecydowaną większość zgłoszonych miejsc pracy – 71,4% stanowiły te z sektora prywatnego.

Na koniec 2020 r. w województwie zachodniopomorskim z ogólnej liczby 404,1 tys. pracujących, najwięcej wykonywało pracę w sekcji „Przetwórstwo przemysłowe’ – 22% i kolejno w sekcjach „Handel hurtowy i detaliczny” – 14,9%, „Edukacja” – 12,4%. W tych trzech sekcjach zatrudniona jest blisko połowa osób pracujących w województwie zachodniopomorskim. Spośród 4,2 tys. wolnych miejsc pracy na koniec 2020 r. najwięcej pochodziło z sekcji „Budownictwo” – 26,2 % i dalej z sekcji „Przetwórstwo przemysłowe” – 16,7% oraz „Opieka zdrowotna i pomoc społeczna” – 16,7%.   

W województwie zachodniopomorskim w 2020 r. utworzono 15,9 tys. nowych miejsc pracy wobec 27,2 tys. rok wczesniej. W 2020 r. zlikwidowano w regionie 12,5 tys. miejsc pracy wobec 13,7 tys. w 2019 r. 

Na koniec czerwca 2021 r. w rejestrach urzędów pracy z województwa zachodniopomorskiego znajdowało się 48 714 osób bezrobotnych, o 1 074 osoby (2,2%) mniej niż rok wcześniej. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 7,8% i w porównaniu z analogicznym okresem 2020 r. odnotowano spadek o 0,2 punktu procentowego. Wskaźnik udziału osób do 30 roku życia wyniósł na koniec czerwca 2021 r. 23,1% wobec 25,4% w poprzednim roku.

Od stycznia do czerwca 2021 r. w urzędach pracy województwa zachodniopomorskiego zarejestrowano blisko 45,6 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej wobec 38,8 tys. w tym samym czasie ubiegłego roku.

W minionym 2020 r/ zaszły istotne zmiany na rynku pracy w Polsce I w regionie, w związku z wystąpieniem COVID-19. Wraz ze spowolnieniem gospodarczym i problemami przedsiębiorców notowano wyraźny wzrost bezrobocia i mniejszą podaż ofert pracy. W województwie zachodniopomorskim napływ do bezrobocia w skali roku przewyższył odpływ o ponad 10 tys. osób, zwiększyła się grupa zasiłkobiorców. Ostatnie dane za czerwiec 2021 r. pokazują, że sytuacja na rynku pracy w regionie jest lepsza niż w 2020 r. i lepsza niż w maju 2021 r.

Na koniec czerwca 2021 r. w województwie zachodniopomorskim wg rejestru REGON zarejestrowanych było 237,1 tys. podmiotów gospodarki narodowej, o 2,7% więcej niż rok wcześniej. Najwięcej podmiotów notowano w sekcjach handel hurtowy i detaliczny oraz budownictwo.

Wiodący pracodawcy na Pomorzu Zachodnim to: Polska Żegluga Morska w Szczecinie, EUROAFRICA Linie Żeglugowe Sp. z o. o., Grupa Azoty Zakłady Chemiczne „Police” S.A. w Policach, Zespół Elektrowni Dolna Odra, Polferries Polska Żegluga Bałtycka S.A, Morska Stocznia Remontowa Gryfia S.A. Szczecin, Fosfan S.A., Drobimex Zakład Przetwórstwa Mięsnego w Szczecinie, Bridgestone Stargard Sp. z o. o., Cargotec Poland Sp. z o. o. Stargard, Faymonville Polska Sp. z o. o., Spółdzielcza Agrofirma Witkowo, LM Wind Power, Weber Polska Sp. z o. o., Barlinek Inwestycje Sp.z o.o., Dgs Poland Spółka z o. o., Koszalińskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego S. A., Kabel-Technik-Polska Sp. z o. o., Kronospan Szczecinek Sp. z o. o., Homanit Polska, NordGlass Sp. z o.o., IKEA Industry Poland, RAMIRENT S.A., Borne Furniture Sp. z o. o., Albatros Nowe Czarnowo, Meden-Inmed Sp. Z o.o., Rimaster Poland Sp. z o.o., OT Port Świnoujście, 3Shape Poland Sp. z o. o., BerlinerLuft. Technik Sp. z o.o., ABWood Sp. z o.o., STARGUM, Tepro S.A. Zakład techniki próżniowej, Victoria Cymes Sp. z o. o., PRIGNITZ Meble Pomorskie Sp. z o.o.

Linki:

Największa liczba wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zarejestrowanych
w urzędach pracy w województwie zachodniopomorskim w 2020 r. pochodziła z sekcji: działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca – 24,7%; przetwórstwo przemysłowe – 23,1%; handel hurtowy oraz budownictwo – po blisko 10%. Najwięcej ofert zatrudnienia zgłoszonych do urzędów kierowano do osób w zawodach: magazynier, pakowacz ręczny, robotnik gospodarczy, pomocniczy robotnik budowlany, kucharz, sprzedawca, pomoc kuchenna, pozostali pracownicy obsługi biurowej, pomocniczy robotnik polowy, robotnik magazynowy, pracownik przygotowujący posiłki typu fast food, salowa, kelner, pokojowa, sprzątaczka biurowa, sprzedawca w branży spożywczej, monter konstrukcji satlowych, pracownik działu logistyki, pracownik wykonujący prace proste w w przemyśle, budownictwie. Zjawisko deficytu pracowników w województwie zachodniopomorskim na podstawie wyników badania Barometr zawodów 2021,  jest szczególnie widoczne w branży budowlanej. Zawody budowlane mają zdecydowanie największy udział wśród zawodów prognozowanych do deficytu. Wśród 34 zawodów deficytowych znalazło się 9 zawodów z branży budowlanej, są to: betoniarze i zbrojarze, brukarze, cieśle i stolarze budowlani; dekarze i blacharze budowlani; monterzy instalacji budowlanych; murarze i tynkarze; operatorzy sprzętu do robót ziemnych; pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie; robotnicy budowlani. Kontynuacja dużej liczby prowadzonych inwestycji zarówno publicznych, zwłaszcza komunikacyjnych (drogi ekspresowe, mosty, tory wodne, infrastruktura kolejowa), jak i prywatnych (m.in. deweloperzy), powoduje stale wysokie zapotrzebowanie na pracowników. 

Eksperci zwracali uwagę, iż na podstawie ogłoszeń o pracę w danej branży, pracodawcy poszukują przede wszystkim osób z doświadczeniem i odpowiednimi kwalifikacjami, natomiast oferowane wynagrodzenie nie jest satysfakcjonujące dla poszukujących pracy. Przyczyną deficytu w danej branży, jest również zauważalna luka pokoleniowa (cieśle i stolarze budowlani; dekarze i blacharze budowlani; hydraulicy).

W branży TSL (transport/spedycja/logistyka) – brakować będzie: blacharzy i lakierników samochodowych, kierowców autobusów, kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, mechaników pojazdów samochodowych. Wynika to z rozwoju i jednocześnie dużych potrzeb kadrowych branży TSL w regionie. 

W branży medyczno - opiekuńczej brakować będzie lekarzy oraz pielęgniarek i położnych, ale również opiekunów osób starszych lub niepełnosprawnych, fizjoterapeutów i masażystów; w branży produkcyjnej – problemów ze znalezieniem pracy nie powinni mieć spawacze, robotnicy obróbki drewna i stolarze, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy; w branży finansowej - brakować będzie zarówno samodzielnych księgowych, jak i pracowników do spraw rachunkowości i księgowości, pracowników ds. finansowo - księgowych ze znajomością języków obcych. Duże zapotrzebowanie prognozowane jest w obszarze edukacji. Poszukiwani są pracownicy zarówno na stanowisku nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących, nauczycieli praktycznej nauki zawodu, jak również nauczycieli przedszkoli.

Dodatkowo należy wskazać na deficyt w przypadku pracowników socjalnych, psychologów i psychoterapeutów oraz pracowników służb mundurowych.

W 2020 r. nowe realia gospodarcze sprawiły, że bardzo szybko doszło do zdecydowanej zmiany nastrojów zatrudnieniowych zachodniopomorskich pracodawców, tj. od nastrojów optymistycznych (+7% w I kwartale 2020 r. do zdecydowanie pesymistycznych w II kwartale 2020 r. (-26%).Wyniki najnowszej edycji badania Nastroje zatrudnieniowe pracodawców w województwie zachodniopomorskim w III kwartale 2021 r. wskazują na wyraźną poprawę sytuacji w zakresie planów zatrudnieniowych. Różnica odsetka pracodawców planujących zwiększenie zatrudnienia oraz przewidujących jego zmniejszenie wyniosła 13% (5% badanych podmiotów gospodarki narodowej planuje redukcję etatów, natomiast 18% ich zwiększenie). Na przyszłość rynku pracy i postawy zatrudnieniowe duży wpływ będą miały kolejne decyzje podejmowane w zakresie regulacji gospodarczych wynikających z pandemii COVID-19. Trend spadkowy stopy bezrobocia zarówno w Polsce, jak i w województwie zachodniopomorskim został przerwany przez pandemię COVID-19. Wprowadzone w kraju obostrzenia (marzec
2020 r.) w zakresie aktywności gospodarczej wywarły wpływ na gospodarkę, a w konsekwencji na rynek pracy, w tym również na rynek zachodniopomorski. Mimo wprowadzenia dla pracodawców szeregu rozwiązań pomocowych zarówno finansowanych ze źródeł samorządowych, jak i państwowych, nie udało się uniknąć wystąpienia negatywnych konsekwencji „zamrożenia gospodarki”. Jednym z nich był wzrost stopy bezrobocia rejestrowanego.

Na koniec czerwca 2021 r. największa liczba zarejestrowanych bezrobotnych w urzędach pracy województwa zachodniopomorskiego w układzie zawodów to: pracownicy usług i sprzedawcy (22,6%), robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (19,5%), technicy i inny średni personel (10,6%), pracownicy wykonujący prace proste (10,5%). Wśród 48 714 bezrobotnych zarejestrowanych na koniec czerwca 2021 r. 15,5% nie posiadało zawodu.

Zgodnie z wynikami badania „Barometr zawodów 2021” do zawodów nadwyżkowych zakwalifikowano jedynie ekonomistów. W odniesieniu do 2020 r. lista zawodów nadwyżkowych zmniejszyła się o specjalistów technologii żywności i żywienia, którzy z nadwyżki przeszli do równowagi.

Trudność w rekrutacji pracowników na dzisiejszym rynku pracy wynika z następujących czynników: wystąpienia COVID-19, trudnych warunków w miejscu pracy, braku odpowiednich kwalifikacji i doświadczenia u potencjalnego pracownika, utrudnionego dojazdu do miejsca pracy, wymiaru czasu pracy/pracy zmianowej, luki pokoleniowej (starzenie się społeczeństwa), zatrudniania cudzoziemców, szarej strefy i korzystania z pomocy społecznej.