Το μέλλον της εργασίας: ερευνητές και μηχανικοί

Στο παρόν άρθρο εστιάζουμε στους ερευνητές και στους μηχανικούς. Στην επαγγελματική αυτή κατηγορία ανήκουν επαγγελματίες που ασκούν επαγγέλματα υψηλής ειδίκευσης σε ευρύ φάσμα τομέων. Οι επαγγελματίες αυτοί εργάζονται στους κλάδους των βιοεπιστημών, της μηχανολογίας και της ηλεκτροτεχνίας, ή ως αρχιτέκτονες, σχεδιαστές ή στατιστικολόγοι.

Βασικά δεδομένα

• Το 2018 στην ΕΕ απασχολούνταν ως ερευνητές και μηχανικοί περίπου 6,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι.
• Η απασχόληση σε αυτήν την επαγγελματική κατηγορία αυξήθηκε κατά 17% από το 2006 έως το 2018.
• Οι επαγγελματικές υπηρεσίες και η μεταποίηση αποτελούν τους μεγαλύτερους κλάδους απασχόλησης σε αυτήν την επαγγελματική κατηγορία καθώς το 60 % των θέσεων εργασίας στην κατηγορία αυτή καλύπτεται από ερευνητές και μηχανικούς.
• Η συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών, η δημιουργικότητα, η αποφασιστικότητα και η αυτονομία αποτελούν τις σημαντικότερες υποχρεώσεις και δεξιότητες σε αυτήν την επαγγελματική κατηγορία.
• Πάνω από το 80% των ερευνητών και μηχανικών διέθεταν προσόντα υψηλού επιπέδου το 2018.

Υποχρεώσεις και δεξιότητες

Στη συνέχεια αναφέρονται οι βασικές υποχρεώσεις και δεξιότητες κατά σειρά σημασίας:

• Συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών
• Δημιουργικότητα και αποφασιστικότητα
• Αυτονομία
• Χρήση ΤΠΕ
• Γραμματισμός
• Αριθμητισμός
• Ομαδική εργασία
• Τήρηση καθιερωμένου προγράμματος
• Πωλήσεις και άσκηση επιρροής

Ποιες είναι οι τάσεις για το μέλλον;

• Τα επίπεδα απασχόλησης των ερευνητών και των μηχανικών αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω κατά 15 % την περίοδο 2018-2030.
• Στο χρονικό αυτό διάστημα θα δημιουργηθούν περισσότερες από 1 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας για ερευνητές και μηχανικούς.
• Τα 23 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ αναμένεται να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας για ερευνητές και μηχανικούς.
• Λαμβάνοντας υπόψη την αναμενόμενη αυτή αύξηση των θέσεων εργασίας και τα 3,3 εκατομμύρια εργαζομένων που αναμένεται να αποχωρήσουν από την αγορά εργασίας για διάφορους λόγους, θα πρέπει να καλυφθούν περίπου 4,3 εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας.
• Δεδομένου ότι στην εργασία των ερευνητών και των μηχανικών χρησιμοποιούνται πολλές νέες τεχνολογίες, οι εργαζόμενοι αυτοί αναμένεται να έχουν μεγάλη ζήτηση στους περισσότερους τομείς.
• Οι σημαντικότεροι τομείς στους οποίους η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί είναι οι υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις, η μεταποίηση, η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη.

Ποιοι παράγοντες αλλαγής θα επηρεάσουν τις δεξιότητες που απαιτούνται;

Οι ακόλουθοι παράγοντες αλλαγής, στους οποίους συγκαταλέγονται και διάφορες διακλαδικές τάσεις, είναι πολύ πιθανό να μεταβάλουν το πλαίσιο των προσόντων των ερευνητών και των μηχανικών τα επόμενα έτη.

• Οι νέες τεχνολογίες, όπως π.χ. οι τεχνολογίες που συνδέονται με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δημιουργούν σταδιακά ειδικές δέσμες δεξιοτήτων.
• Η βιοτεχνολογία αποτελεί έναν ακόμα παράγοντα καινοτομίας για τους ερευνητές και τους μηχανικούς σε διάφορους τομείς, μεταξύ άλλων στην υγειονομική περίθαλψη.
• Τα ηλεκτρονικά μέσα όπως π.χ. τα συστήματα αυτοματισμού κτιρίων και οι έξυπνες κατοικίες διαδραματίζουν ολοένα και σημαντικότερο ρόλο, ιδίως στον κατασκευαστικό τομέα.
• Η ζήτηση των καταναλωτών για πιο εξειδικευμένα προϊόντα αυξάνει τις παραγωγικές διαδικασίες έντασης τεχνολογίας, δημιουργώντας νέες απαιτήσεις για δεξιότητες στον κλάδο των μηχανικών.
• Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη ζήτηση για μηχανικούς και βιοεπιστήμονες ώστε να υποστηριχθούν οι σχετικές δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης.
• Η παγκοσμιοποίηση αναδεικνύει ολοένα και περισσότερο τη σημασία των καλών επικοινωνιακών και διεπιστημονικών δεξιοτήτων για τους ερευνητές και τους μηχανικούς.
• Οι τάσεις που εκδηλώνονται σε κάθε κλάδο θα διαδραματίσουν επίσης σημαντικό ρόλο – παραδείγματος χάρη η ενσωμάτωση των ΤΠΕ στον φαρμακευτικό κλάδο επηρεάζει τις ανάγκες σε δεξιότητες αυτού του κλάδου.

Πώς μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες για αυτές τις δεξιότητες;

Μολονότι οι απαιτήσεις σε δεξιότητες συνδέονται με τις εξελίξεις που καταγράφονται στον εκάστοτε κλάδο, η κατάρτιση διαδραματίζει πάντα σημαντικό ρόλο. Η κατάρτιση συμβάλλει καθοριστικά στην ανάπτυξη τόσο των δεξιοτήτων που απαιτεί ο εκάστοτε κλάδος όσο και των μεταβιβάσιμων δεξιοτήτων, όπως π.χ. είναι εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα των επιχειρήσεων, στην ανάληψη ηγετικών ρόλων και στη διοίκηση.

Οι εταιρικές σχέσεις και οι κοινές δράσεις μεταξύ κυβερνητικών αρχών, κοινωνικών εταίρων και άλλων παραγόντων μπορούν να προσφέρουν λύσεις για να καλυφθούν οι ελλείψεις σε δεξιότητες και να επιταχυνθεί η εφαρμογή κατάλληλων μεθόδων κατάρτισης στους νέους κλάδους που απαιτούν ειδικές δέσμες δεξιοτήτων.

Η κατάρτιση εκπαιδευτικών και ο αποτελεσματικός επαγγελματικός προσανατολισμός μπορούν άλλωστε να καταστήσουν τον κλάδο των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) περισσότερο ελκυστικό για τους μαθητές/σπουδαστές της πρωτοβάθμιας, της δευτεροβάθμιας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη καταβάλλουν επίσης προσπάθειες για να καταστήσουν τα επαγγέλματα αυτά περισσότερο ελκυστικά για τις γυναίκες.

Σχετικοί σύνδεσμοι:

Πρόβλεψη Δεξιοτήτων

Researchers & engineers: skills opportunities and challenges (2019 update) [Ερευνητές και μηχανικοί: ευκαιρίες και προκλήσεις δεξιοτήτων (επικαιροποίηση 2019)]

Διαβάστε περισσότερα:

Ευρωπαϊκές ημερίδες για την απασχόληση

Αναζητήστε σύμβουλο EURES ​

Συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στις χώρες EURES

Βάση αναζήτησης εργασίας EURES

Υπηρεσίες EURES για τους εργοδότες

Πρόγραμμα εκδηλώσεων EURES

Προσεχείς διαδικτυακές εκδηλώσεις

Το EURES στο Facebook

Το EURES στο Twitter

Το EURES στο LinkedIn