De toekomst van werk: ICT-professionals

De beroepsgroep waar we in dit artikel naar kijken, is die van de ICT-professionals. Dit zijn mensen die zich bezighouden met het onderzoeken, plannen, ontwerpen, programmeren, testen en verbeteren van IT-systemen, hardware, software en gerelateerde zaken voor specifieke toepassingen, mede als adviseur.

Belangrijke feiten

• In 2018 werkten rond de 3,5 miljoen mensen als ICT-professional.
• De werkgelegenheid in dit beroep is tussen 2006 en 2018 met iets meer dan 29 % toegenomen.
• In 2018 was 71 % van de ICT-professionals hoger opgeleid.
• 25 % van de beroepsgroep had een opleiding op middelbaar niveau gevolgd.
• ICT is een universeel inzetbare technologie, dus veranderingen en sterke schommelingen in de economie kunnen aanzienlijke gevolgen hebben voor de toekomstige vraag naar deze professionals.

Taken en vaardigheden

Hieronder vindt u een lijst van essentiële vaardigheden en taken, globaal gerangschikt naar het belang dat eraan wordt toegekend:

• IT-vaardigheden
• zelfstandigheid
• verzamelen en beoordelen van informatie
• creativiteit en doorzettingsvermogen
• geletterdheid
• teamwork
• rekenvaardigheid
• bedrevenheid
• verkopen en beïnvloeden
• lesgeven, opleiden, coachen
• beheren en coördineren
• behendigheid
• dienstverlening en begeleiding
• kennis van machines
• kracht

Wat zijn de trends voor de toekomst?

• De werkgelegenheid voor IT-professionals zal tussen 2018 en 2030 naar verwachting met 11 % stijgen, een toename van 395 000 banen.
• Gecombineerd met het aantal mensen dat de beroepsgroep in diezelfde periode zal verlaten (naar schatting 1,2 miljoen), betekent deze groei dat er tussen 2018 en 2030 1,6 miljoen ICT-vacatures vervuld zullen moeten worden.
• Het aantal ICT-professionals met een opleiding op middelbaar niveau zal in 2030 met 23 % min of meer gelijk zijn gebleven.
• Het aantal ICT-professionals met een hogere opleiding zal in 2030 naar verwachting zijn gestegen naar 74 %

Welke drijvende krachten voor verandering zijn van invloed op hun vaardigheden?

• Ontwikkelingen met betrekking tot technologie en waardeketens: aangezien ICT deel uitmaakt van een groeiend aantal economische activiteiten, zijn er inmiddels talloze softwareapplicaties ontwikkeld, en dat zullen er alleen maar meer worden. Gezien de ontwikkeling van de technologie en de waardeketens zal de vraag op de arbeidsmarkt waarschijnlijk verschuiven van technische ICT-vaardigheden naar sectorspecifieke kennis en soft skills, zoals management en planning.
• Verdere digitalisering van de economie: door de digitalisering zal er meer vraag zijn naar mensen met een grondige kennis van de sector die in staat zijn efficiënte ICT-oplossingen op maat te ontwikkelen voor ieder soort bedrijf of organisatie.
• Toenemende outsourcing van technische ICT-vaardigheden naar goedkopere markten buiten de EU: EU-professionals zullen moeten beschikken over vaardigheden op het gebied van ICT die in diverse sectoren bruikbaar zijn, zoals het beheer van toeleveringsketens.
• Steeds krachtigere computers: hierdoor zal de hoeveelheid, maar ook de verscheidenheid van de gegenereerde data sterk toenemen. Deze trend naar “big data” zal naar verwachting leiden tot meer vraag naar mensen met sterke vaardigheden op het gebied van data-analyse, alsook van datascaling en databeheer. Als gevolg hiervan zullen er diverse nieuwe functieprofielen ontstaan (bijv. datawetenschappers, datamanagers en gegevensfunctionarissen).
• Verschuiving naar cloudcomputing: deze trend zal naar verwachting doorzetten, zowel voor bedrijven als consumenten, waardoor de vraag naar technische kennis bij gebruikers zal afnemen, aangezien de diensten worden uitbesteed aan cloudleveranciers. Dit betekent dat bedrijven meer behoefte zullen krijgen aan mensen met vaardigheden op het gebied van servicesintegratie en dienstenbeheer, het ontwerpen en beheren van clouds, en het bouwen en stroomlijnen van cloud-datacentra.
• Automatisering: naarmate er steeds meer (onderzoeks)geld wordt gestoken in automatisering en domoticahubs (slimme basisstations), zal er toenemende vraag zijn naar deskundigheid op het gebied van software- en hardware, gecombineerd met een hoge mate van rekenvaardigheid en kennis van het vakgebied. Professionals met deze vaardigheden zullen van grote waarde zijn, zowel voor gevestigde organisaties die hun marktpositie willen consolideren als voor startende ondernemingen die dingen op een andere manier willen aanpakken.
• De groei van het “internet der dingen” (IoT): hierdoor zal er meer vraag komen naar vaardigheden en beroepen die verband houden met architectuur en ontwerp, naar mensen met kennis en vaardigheden die hen in staat stellen met zeer verschillende systemen om te gaan, en die kennis hebben van de standaardisatie en interoperabiliteit van verbonden (of verbindbare) systemen. Ook zal er steeds meer vraag zijn naar mensen met technische kennis van IoT-netwerken, die bovendien in staat zijn het grote aantal netwerkconfiguraties te beheren die deze technologie met zich meebrengt.
• Onderlinge verbondenheid door “slimme systemen”: naarmate de diverse onderdelen van de ICT-infrastructuur steeds vaker met elkaar verbonden worden door de toename in “slimme systemen”, zal de dreiging van cybercriminaliteit en cyberterrorisme toenemen. De voorspelling is dan ook dat er naar aanleiding van deze ontwikkeling steeds meer vraag zal zijn naar datawetenschappelijke en analytische vaardigheden, gecombineerd met een scherp zakelijk inzicht. De vraag naar cyberbeveiligingsvaardigheden met betrekking tot zowel software als hardware zal verder toenemen en de gezochte professionals zullen waarschijnlijk moeten beschikken over hoge kwalificaties om te kunnen voldoen aan de eisen van de toekomstige onderling verbonden slimme infrastructuursystemen.

Hoe kan aan de vraag naar deze vaardigheden worden voldaan?

ICT-professionals hebben vaak geen onversneden IT-achtergrond. Door opleidingsprogramma’s aan te vullen met wetenschap, technologie, engineering en wiskunde (STEM) en andere ICT-gerelateerde vaardigheden op een groot aantal gespecialiseerde gebieden kan mensen de mogelijkheid worden geboden om de overstap te maken naar ICT-functies, ongeacht hun vooropleiding. Er bestaan diverse beroepscertificeringen die ICT-professionals bij particuliere instituten en academische instellingen kunnen halen om hun kennis en vaardigheden op dit gebied bij te houden. Uit onderzoek naar kwaliteitskeurmerken voor opleidingscentra op het gebied van digitale vaardigheden (eSkills Quality) blijkt dat certificering voor ICT-professionals, ongeacht hun achtergrond, van groot belang is: ongeveer de helft van hen geeft aan over ten minste één certificering te beschikken.

De toenemende nadruk op sectorale deskundigheid vormt echter een uitdaging, aangezien het leren van sectoroverschrijdende vaardigheden (d.w.z. van vaardigheden die ook in een andere sector of sectoren bruikbaar zijn) ook onderdeel moet zijn van de op de werkplek aangeboden leermogelijkheden. Om de mobiliteit van ICT-professionals tussen alle sectoren van de economie en/of EU-landen te bevorderen, biedt de Europese Commissie daarom een gemeenschappelijk Europees kader voor ICT-professionals in alle sectoren van het bedrijfsleven.

Wilt u meer weten over de vooruitzichten met betrekking tot vaardigheden en toekomstige ontwikkelingen op de banenmarkt in Europa? Bekijk ons overzichtsartikel en onze artikelen over juridische, sociale en culturele beroepen en horeca- en retailmanagers.

Meer informatie:

Europese banendagen

Drop’pin@EURES

Zoek een EURES-adviseur

Leven en werken in EURES-landen

EURES-vacaturebank

EURES-diensten voor werkgevers

EURES-evenementenkalender

Komende online-evenementen

EURES op Facebook

EURES op Twitter

EURES op LinkedIn